Eline sağlık "Varlık"!

Net hata, noksan kaleminde aralıkta 2,8 milyar dolarlık, yılın tamamında ise 21,17 milyar dolarlık giriş oldu. 10,3 milyar dolarlık rezerv kullanıldı. Şimdi asıl konuya gelelim. Merkez Bankası, Net Hata, Noksan Kalemi'ndeki farkı üç ana nedene dayandırıyor. İlki ihracat bedellerinin geç yansıması, ikincisi turizm gelirlerinin hesaplanması için yapılan anket bankaların döviz varlıklarına bire bir yansımamışsa aradaki farkın bu kaleme yazılması, üçüncüsü ise Uluslararası Ödemeler bankası hesaplarının 4 aylık gecikme ile yayımlanması. Ama asıl sebep Varlık Barışı. Ekim sonuna kadar uzatılan Varlık Barışı'ndaki yurt dışındaki şube kazançlarının ve iştirak hisselerinin üçüncü olarak da tasfiye kaynaklı gelirlerin Türkiye'ye getirilmesi durumunda, bunlar için vergi ödenmeyeceği maddesi çok etkili oldu.. Bu madde nedeniyle birçok Türk iş adamı yabancı ülkelerdeki şirketlerini kapatıp Türkiye'ye taşıdığı kazançları için vergi ödemedi. İşte bu yüzden cari denge çok hızlı bir şekide iyileşiyor...

İktisadi faaliyette yavaşlama etkili ama veri anlamında uzun zamandır altın ithalatı da normalleşiyor. Cari dengede 2019 yılının ilk çeyreği sonunda büyük ihtimalle piyasa beklentilerinin üzerinde bir iyileşme olacak. 10 milyar dolarla son 15-20 yılın en düşük cari açık rakamıyla karşılaşabiliriz. 2019’da 2018’e kıyasla çok daha az bir dış finansman ihtiyacımız olacak. Net söylüyorum: Bu yıl dolardaki artış enflasyonla başa baş olacak. 2018 yılının ortalarından itibaren ekonomideki dengelenme sürecinin belirginleşmesi ile birlikte cari açıkta hızlı bir daralma yaşanıyor.

İktisadi faaliyette yavaşlama gözlenen dönemlerde cari işlemler dengesinin iyileşmesi beklenen bir gelişmedir; ancak, son dönemde ihracat ve turizm gelirlerindeki güçlü seyrin de dengelenme sürecini desteklediğini unutmamak gerekiyor.

Evet büyüme hızımız yavaşladı, ama artık tüketim çılgınlığı yok. Bir genç düşünün her gün sabahtan akşama kadar 9 öğün yemek yiyor, ne bulursa mideye atıyor, ortaya göbeği sarkmış, bacakları davul gibi şişmiş yürümekte zorlanan bir mahluk çıkıyor! Şimdi buna bakıp "afferim yediklerini gösteriyor, sağlıklı büyüyor" diyebilir miyiz? Hayır! Bir de dengeli beslenen, aldığı enerjiyi tüketen, eli kolu vücudu normal ölçülerde, yürüdüğü zaman ses getiren bir delikanlı düşünün.. Türkiye artık tasarruf eden bir ülke. 82 milyonu aşan ülkemizde, kişi başına ortalama tasarruf miktarı 14 bin 70 lira oldu.. Bu rakam 2017 sonunda 11 bin 512 liraydı. Yani 1 yıllık süreçte vatandaşlar tasarrufunu ortalama %22 oranında arttırmış. Bu ne demek? Artık har vurup harman savurmuyoruz, hesabı kitabı yapıyor ona göre harcama yapıyoruz, demek.

Büyüme hızımız düşüyor, ama çok sağlıklı bir yapıya kavuşuyoruz.