Saman alevi!
14 Mayıs 2019 02:00
Türkiye’nin kısa vadede çözmesi gereken 3 büyük problemi var: Yüksek enflasyon, negatif büyüme ve risk primindeki artış... Enflasyonun iki tetikleyicisi var. Birincisi maliyet, ikincisi talep enflasyonu... Bizim yaşadığımız maliyet enflasyonu. Bunun nedeni çok basit. Döviz kurlarındaki yükseliş karşısında TL’nin aşırı değer kaybetmesi. Peki ne yapmak lazım? Uzun vadede alınacak tedbirler çok. Reformlar bunların başında geliyor. Ancak aldığınız bir kararın piyasalara gerçek yansıması için en az 6 ay geçmesi gerekiyor. Çok uzun bir süre... Kısa vadede ne yapmak lazım? Öncelikle iş dünyasının kâr marjını düşük tutması lazım. Maliyet ve satış fiyatları arasındaki fark büyüdüğü sürece hiçbir tedbir sonuç vermez. Burada milliyetçilik ön plana çıkıyor. Belli bir zaman için kazançlardan fedakârlık yapmak gerekiyor. İkinci olarak halkı, düşük fiyatlı ürünlere yönlendirmek gerekiyor. Pahalı ürünleri tüketmek için kazançlar yeterli olmaz, mutlaka kredi kullanılır. Sonuçta faizler yüksek kalır. Özetle fiyatları düşürmek için şuurlu mücadele lazım...
13 Nisan tarihli yazımda “…İstanbul seçimi iptal olursa piyasada büyük değişim yaşanmaz. Dövizdeki ataklar kalıcı olmaz. Saman alevi gibi yanıp söner” demiştim. Aynen öyle oldu. Dolar spekülatif hareketlerle 6.25 TL ile tavana çıktı. Yükseliş iki gün sürdü. Merkez Bankasının attığı adımlarla 5.95 TL’ye yani seçim öncesi seviyesine döndü. Kamu bankalarının kurların düşüşü için 4,5 milyar dolar sattıkları söylentisine inanmayın. Türk ekonomisinin bir numaralı düşmanı yabancı haber ajansları tamamen masabaşında uydurulmuş bir haber. Esas sebep piyasadaki TL miktarının azaltılması ve bankalara döviz likiditesinin sağlanması. Uluslararası kredi kuruluşu Fitch’den Türkiye'nin kamu bankalarına sermaye desteği verme kararı, "Fitch Ratings’in Türk hükûmetinin kamu bankalarını destekleme konusunda güçlü bir eğiliminin bulunduğu yönündeki görüşünü destekliyor” değerlendirmesi doğru adım atıldığını gösteriyor. Dolar yeni haftaya 5,96, avro 6,70 TL’lik alış değeri ile başladı. Teknik açıdan dolarda 6,07 TL direnci aşılamazsa 5,90-5,80 TL aralığına dönülebilir. Kurlardaki gevşeme, maliyetleri azaltacak, fiyat artışları yavaşlayacak.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın söylediği gibi önümüzdeki 3 aylık zaman diliminde enflasyonda keskin düşüşler görebiliriz...
S-400 Rus Savunma Füze sistemini satın almak için anlaşma imzaladık. Temmuz ayında Türkiye’ye ilk parti teslim edilecek. Amerika buna şiddetle karşı çıkıyor. Rus teknolojisinin NATO silahlarına bağlanması hâlinde, kendilerinin kullandığı teknoloji hakkındaki gizli bilgilerin Moskova’nın eline geçmesinden endişe ettiğini söylüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Biz NATO üyesiyiz. Öyleyse diğer NATO üyelerinin bize yanlış yapmalarını bizim kabullenmemiz mümkün değil" diyerek ABD’nin tehditlerine karşı kesin tavır ortaya koydu.
Alman Bild gazetesi ise Türkiye’nin, ekonomik kriz ve ABD yaptırımlarından duyulan endişe sebebiyle S-400 almaktan vazgeçtiğini yazdı. Cumhurbaşkanlığı makamından bu haber kesin dille yalanlandı. Ancak S-400’lerin teslim tarihi, Başkan Trump’ın temmuz ayında Ankara’ya yapacağı muhtemel bir ziyaret dolayısıyla ileri bir tarihe ertelenebilir. Trump ile birinci gündem maddesi olarak görüşülecek bu kritik konuda çok dikkatli adım atmak, ipleri koparmamak gerekiyor...
Bütün bunları niye anlattım? Amerika ile yaşanan füze krizi dolayısıyla yabancı yatırımcı Türk tahvillerini sattı, sonunda 5 yıllık risk (iflas sigorta primi) 472 düzeyine tırmandı. Gözünüz bu primde olsun. Düşmeye başladığı anda bilin ki ABD ile ilişkiler düzeliyor, normalleşme başlıyor demektir...