Ne varsa bizde var!

A -
A +
Geçen hafta yerli yatırımcıların döviz hesapları 1,26 milyar dolar artarak 202,5 milyar dolara yükseldi. Vatandaşın bankada 123,1; şirketlerin 79,4 milyar doları var... 1 haftada bireysel yatırımcılar 632, tüzel kişiler 622 milyon dolar satın aldı... Bankacılık sektörünün toplam mevduatı 10 Temmuz'da 26 milyar 573 milyon lira artarak 3 trilyon 146 milyar 83 milyon liradan 3 trilyon 172 milyar 656 milyon liraya çıktı. Bu dönemde bankalardaki TL cinsi mevduat yüzde 0,70 artışla 1 trilyon 533 milyar 757 milyon lira, yabancı para cinsinden mevduat ise yüzde 0,77 artarak 1 trilyon 528 milyar 148 milyon lira oldu. Yabancı paraların toplam mevduat içindeki payı %48,2 oldu. Merkez Bankasının toplam rezervleri geçen hafta 496 bin dolar azalarak 90,50 milyar dolardan 90,04 milyar dolara geriledi, net rezervleri ise 2 milyar dolar artarak 32,17 milyar dolara yükseldi. Net rezervlerdeki artış, cari açıktaki daralmadan kaynaklandı...  Pandemi dolayısıyla ihracat ve turizmde yaşanan büyük daralma sonrası dengeler bozuldu. Merkez Bankasının döviz rezervi en az 3 aylık ithalatı kadar olmalıdır. Geçen yıla göre ithalat %5’lik daralmayla 2020'de 190 milyar dolar seviyesinde gerçekleşecek. Buna göre 3 aylık ithalat 48 milyar dolar seviyesinde oluşacak ki, Merkez Bankası verilerine göre, bir önceki hafta 51 milyar  344 milyon dolar olan rezervler, geçen hafta 49 milyar 611 milyon dolara gerilemesine rağmen 3 aylık ithalatı karşılıyor. Net döviz rezervinin, yıllık cari işlemler açığının en az iki katı olması gerekiyor. Türkiye'nin cari işlemler hesabı, mayısta 3 milyar 764 milyon dolar açık verirken, 12 aylık cari açık 8 milyar 244 milyon dolar oldu. Bunun iki katı 16,5 milyar dolar ediyor. Yani net rezervler de 32,17 milyar dolarla cari açığın iki katı olduğunu göre, burada da bir sorun yok. Ancak 115 milyar dolarlık kısa vadeli dış borcumuzu, 90 milyar dolarlık brüt rezervlerimiz karşılamıyor. İşte burada sıkıntı var... Çin ve Katar dışında yabancı ülkelerle swap anlaşması yapılamayınca Merkez Bankası kaynağı yurt içinden buldu. Baktı ki bankalar döviz kredisi vermiyor, faizi de arttırmıyor, yabancı para hesapları rekor düzeyde. Rezerv açığını kapamak için hafta sonunda yeni bir karar aldı. Normalleşme sürecinin bir parçası olarak, finansal istikrarın desteklenmesi amacıyla, yabancı para zorunlu karşılık oranlarını tüm vadelerde 3 puan arttırdı. Ağırlıklı olarak hesapların toplandığı 1 yıla kadar vadeli mevduat/katılım fonu yabancı para yükümlülükler zorunlu karşılık oranı yüzde 19’dan yüzde 22’ye çıkarıldı. Bankalar her 100 doların 22 dolarını Merkez Bankasında tutacak. Zorunlu karşılık bankaların topladıkları döviz mevduatının belli bir bölümünü Merkez Bankasında tutma mecburiyetini biliyorsunuz. Merkez Bankası döviz rezervinin ağırlıklı bölümü zorunlu karşılıklarla sağlanıyor. Merkez Bankasında mayısta 45,6 milyar dolar olan toplam zorunlu karşılıklar 9,2 milyar dolar eklenmesiyle 54,8 milyar dolara yükseldi. Hiç merak etmeyin bankalar yurt dışından döviz borçlanarak zorunlu karşılıkla ödedikleri parayı kolayca bulabilir. Olay çözümlendi. Karar 10 Temmuz’dan itibaren geçerli. Rezervlerdeki artış spekülasyonları önleyecek, dövize yönelişi zayıflatacak, kurları gevşeme potasına sokacak...
UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.