Gün doğmadan neler doğar!

Döviz cephesi istikrara kavuştu. Merkez Bankası yılın dördüncü kararını perşembe günü açıklayacak. Büyük ihtimalle %14 olan politika faizini sabit tutacak...

Özellikle %61,1 olan yıllık tüfe bu sonucu getiriyor. Sebze-meyve fiyatlarındaki artış sera üretiminin talebe cevap verememesinden, kalıcı değil. Üretici fiyatlarında yıllıkta %114’e çıkmasına ise maliyet artışlarının zirve yapması etkili oldu...

Enerji fiyatlarının Rusya-Ukrayna savaşı yüzünden rekor düzeye ulaşması ham madde ve üretim maliyetlerini görülmemiş şekilde arttırdı. Tüketici ve üretici fiyatları arasındaki fark %54’e yükseldi. Sadece bizde değil tüm dünya ülkelerinde bu resim var…

Bu artış normal değil. Petrolün varili 139 dolara tırmandı, doğalgazın fiyatı 5’e katlandı. 1000 metreküpü 1400 dolara ulaştı. Peki bu tablo kalıcı mı? Değil. Uluslararası enerji ajansı stratejik rezervlerinden 120 milyon varili kullanıma açtı. ABD buna 180 milyon varille katıldı…

OPEC, mayısta günlük üretimi 400 binden 435 bin varile çıkaracak... 

Havalar ısınıyor, doğalgaz tüketiminde büyük azalma yaşanacak. ABD Merkez Bankasının faizleri bu yıl sonuna kadar %3’e çıkaracak olması küresel büyümeyi aşağı çekecek. Küçülen ülkelerde petrol tüketimi azalacak. Çin'de Şanghay kentinin karantinaya alınmasıyla talep düşüyor. Alternatif kaynaklar hızla büyüyor... Dünya petrol ve doğalgazdan rüzgâr ve güneş enerjisine geçiyor. Sonuç, şu anda 98 dolar olan brent petrol kademeli olarak önce 90 ardından 80 dolara gerileyecek. Maliyetler hızla düşecek.

Sonuç: Üretici fiyatları tüketiciye yansımayacak. Yurt içinde düşük faiz ortamında ticari kredi patlaması yaşanıyor. Kur korumalı mevduat sistemine geçildiği için artık kimse döviz almıyor, hesap açıyor. Kurlardaki artış eğilimi kayboldu. TL’deki değer kaybı durdu...

Özetle, dövizin maliyetler üzerindeki olumsuz etkisi kayboldu. 2022'nin ilk çeyreğinde TL ticari kredi hacmindeki artış 340 milyar TL ile rekor düzeye ulaşmış durumda... Geçen yılın aynı dönemine göre 10 kat artış var. Hükûmet yüksek enflasyona rağmen faizleri düşük tutunca, şirketlerin kredi talebinde büyük artış yaşanıyor... 

İstenen ve arzulanan bu değil miydi? Oldu işte. 2022’nin ilk üç ayında toplam kredi hacmi 380 milyar TL artarken, bunun yüzde 90'ını ticari krediler oluşturdu. Kredide aslan payı KOBİ’lere ait. Ucuz kaynakla işlerini büyütüyorlar. Kamu bankalarına geçen ay aktarılan 51 milyar TL'lik sermayenin çarpan etkisi yakın zamanda yaklaşık 425 milyar TL'lik ekstra kredi büyümesi meydana getirecek. Düşük faiz ortamının ekonomiye sağladığı fayda ortaya çıktı...

Alınan krediler işletme sermayesi için kullanılıyor. İstihdam artıyor, işsizlik azalıyor. 3 aylık ihracatımız 45 milyar doları aşarak rekor kırdı. ABD ve Kanada Türkiye'ye uygulanan yaptırımları kaldırıyor...

Nisan yağmurları bereket getirdi. Bu sene tarlalardan ürün fışkıracak. Hızla büyüyoruz. Kimse aç, açıkta değil. Vatandaşım kazanıyor, harcıyor, yollara bakın pırıl pırıl otomobillerle ağzına kadar dolu, alışveriş merkezleri tıklım tıklım. Avrupa'ya taş çıkartan konutlarımız var. Enseyi karartmayın geleceğe ümitle bakın...