Sahâbe-i kirâmdan hadîsle meşgul olanlar

A -
A +
Sahâbe-i kirâm, hadîs-i şerîfleri, daha Peygamber Efendimiz hayatta iken, kendisinden öğrenip toplamış, sonraki nesillere titizlikle nakletmişlerdir. 
 
"Sahâbî" terimi, kitaplarda çok genişçe anlatılıyor olmakla beraber, özet olarak söyleyecek olursak, "Peygamber Efendimizi, mümin olarak gören ve mümin olarak vefât eden kimsedir." [İbn-i Hacer-i Askalânî, Nuhbetü'l-Fiker Şerhi Tercümesi (Prof. Dr. Talat Koçyiğit), s. 75-78]
Eshâb-ı kirâm (aleyhimü'r-rıdvân) arasında, hadîs-i şerîf ilmiyle meşgul olanlar, iki ana kategoriye ayrılırlar:
1- "Müksirûn": Bu terim, "çok hadîs rivâyet eden kimseler" manasına geldiği gibi, "1.000 (bin)'den fazla hadîs rivâyet eden sahâbîler" anlamını da taşımaktadır.
2- "Mukıllûn": Bu tabir de, "az hadîs rivâyet edenler, rivâyet ettiği hadîsler binden az olan sahâbîler, kendisinden sadece bir râvînin hadîs rivâyet ettiği kişiler" gibi manalara gelmektedir.
Hanbelî âlimlerden Ebü'l-Ferec Abdurrahmân İbnü'l-Cevzî'nin (rahmetullahi aleyh), "Telkîhu Fühûmi Ehli'l-Eser"inde zikrettiğine göre, çok hadîs rivâyet eden sahâbîler ile rivâyet ettikleri hadîs miktarları (çoktan aza doğru) şöyledir:
1- Ebû Hüreyre (radıyallahü anh): 5.374 hadîs. 2- Abdullah İbn-i Ömer (radıyallahü anhümâ): 2.630 hadîs. 3- Enes bin Mâlik (radıyallahü anh): 2.286 hadîs. 4- Hazret-i Âişe (radıyallahü anhâ): 2.210 hadîs. 5- Abdullah İbn-i Abbâs (radıyallahü anhümâ): 1.660 hadîs. 6- Câbir bin Abdillah (radıyallahü anh): 1.540 hadîs. 7- Ebû Saîd el-Hudrî (radıyallahü anh): 1.170 hadîs...
İmâm Ahmed İbn-i Hanbel'in Müsned'ini tahkîk eden Ahmed Muhammed Şâkir, mükerrerleri çıkararak daha az rakamlar zikretmiştir. [Prof. Dr. Abdullah AydınlıHadîs Istılâhları Sözlüğü, s. 207-208]
Sahâbe-i kirâm, hadîs-i şerîfleri, daha Peygamber Efendimiz hayatta iken, kendisinden öğrenip toplamış, sonraki nesillere titizlikle nakletmişlerdir. Sahâbe-i kirâmın tasnîf ettikleri sahîfeler, risâleler, cüzler, muhtelif kitaplarda kayıtlıdır.
Meselâ Prof. Dr. Talat Koçyiğit, muhtelif hadîs, usûl-i hadîs, tabakât, terâcim, târih, cerh ve ta'dîl kitaplarından da referanslar göstererek, Hazret-i Ebû Bekir ve Hazret-i Ömer'in denemeleri, Abdullah İbn-i Amr İbni'l-Âs, Câbir İbn-i Abdillah, Alî İbn-i Ebî Tâlib, Semure İbn-i Cündeb, Ebû Hüreyre, Abdullah İbn-i Abbâs, Abdullah İbn-i Ömer İbni'l-Hattâb ve Sa'd İbn-i Ubâde'nin (radıyallahü anhüm ecmaîn) "Sahîfe"lerinden bahsetmiş, bu yazılarıyla müsteşriklerin önemli bazı iddiâlarını da çürütmüştür. [Çünkü Şarkıyâtçılar (oryantalistler), kayda değer ilmî bir delîl zikretmeksizin, hadîslerin çok sonra yazıldığını iddiâ ediyorlar.] [Prof. Dr. Talat Koçyiğit, Hadîs Târihi, s. 41-68]
UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.