Barış Sürecinin Mânevi Boyutu
-Devleti 10 sene idare etsinler; yüz sene idare ettik desinler!
Bu söz, Sultan Abdülhamid Han'a aittir.
İttihadçı cunta, evvela 24 Temmuz 1908'de II. Meşrutiyetin ilânını elde eder, sonra da 31 Mart 1909 darbesiyle devletin başında kalmasına tahammül edemedikleri Padişah'ı tahttan indirirler.
Kökleri Mustafa Reşid Paşa ve diğer paşalar üzerinden Londra ve Paris mason localarına kadar giden cuntacı İttihad-ü Terakki taifesi, bir heyecan, bir velvele, bir gulgule içinde devraldığı devleti, 1911 Trablusgarb, 1912 Balkan Harblerinden sonra 1914'te Almanlar safında I.Dünya Harbi'ne sokma cinnetini gösterdiler. 22 Aralık 1914 Sarıkamış faciası bu zaman zarfında yaşandı, 90 bin asker, Allahüekber Dağlarında donarak şehid oldu. Çanakkale çarpışmaları da bu zaman zarfında yaşandı. Kendi paşalarımız kalmamış gibi bir Alman generali, Otto Liman Von Sanders ordu komutanıydı. 253 bin askerimiz şehid oldu. Çanakkale bir müdafaa harbidir. Şanlı bir destandır. Fakat 253 bin genç en verimli yaşında toprağa düşmüştür. Bu inanılmaz zayiat gerçeğiyle zafer gerçeği birbiriyle çatışmaktadır.
Sultan Abdülhamid, iktidarı İttihad-ü Terakki zorbalarına, Harekât Ordusu tehditleri altında devrederken devlet, 5 milyon km2 idi. Cuntacı sergerdeler, 31 Mart tertipçileri tam 10 sene sonra her şeyi berbat etmiş, devleti batırmış olarak 1918'de tatlı canlarını kurtarmak için yurt dışına kaçtılar. Bu esnada insanın düşman saymaya tenezzül etmeyeceği Yunan, Anadolu'nun ortasında Polatlı'ya varmıştı. 1293/1876 Harbinde ölenlerin çocukları, 1911 Trablusgarb, 1914 Sarıkamış, 1915 Çanakkale'de ölenlerin kardeşleri, anaları, babalarının can siperâne fedakârlıklarıyla 1918-1922 arasında cereyan eden ve asıl ismi "Millî Mücahade" olan İstiklal Harbiyle o beş milyon, beşte birden bile daha aşağı düşmüştü.
Bugün şu memlekette ve elbette Osmanlının dünkü mülkünde iki nesil önce dedesi, 93 Osmanlı-Rus Harbi'nde, Trablusgarb, Balkan, Sarıkamış, Çanakkale ve Millî Mücahadede şehid düşmemiş, gazi olmamış Müslüman hane mensubu azdır. Dahası çok kere de ölenlerin hangi cephede can verdiği bilinememiştir. Dedem, Mustafa Efendi'nin Sarıkamış'ta mı, Çanakkale'de mi, bir başka cephede mi Hakka yürüdüğünü bilmiyoruz. Binlerce, on binlerce aile bu kaderi paylaşmaktadır.
Ordumuz, 30 Ağustos 1922'de Mehmetçiğin kanıyla vatan toprağına kurtuluş imzası atarken şair Yahya Kemal de mısralarını kâğıda döküyordu:
"Şu kopan fırtına Türk Ordusudur yâ Rabbi/Senin uğruna ölen ordu budur yâ Rabbi/Tâ ki ezanlarla yükselsin müeyyed nâmın/Gaalib et, çünkü bu son ordusudur İslâmın!"
Allah'ı uğruna ölen, İslamın bu son ordusu, Kore'ye giderken de Ankara stadyumunda komutan imam olup, asker ve subaylar cemaat olduktan sonra trenlere binip vapurlara yollandılar. Şairin güçlü kelimelerle resmettiği bu ordu, içine girmiş İttihatçı cuntayla 27 Mayıs, 12 Mart, 12 Eylül ve 28 Şubat darbeleriyle sarsıldı, varlık hikmetinden uzaklara düştü. Şimdi o ordu asli hüviyetine kavuşmakta. 1950'de önceki şehidlerimize 1200 şehid daha dahil oldu. Bugün 1200 Mehmetçik, Kore'nin Pusan vilayetindeki şehidliğimizde yatmakta. Bir şey daha oldu. Babaları, dedeleri, büyük dedeleri Pusan, İstiklal Harbi, Çanakkale, Sarıkamış, Balkan, Trablusgarb, 93 Harbinde şehid olanların torunları, önce 1970-80 aralığında sol-sağ kavgalarıyla sonra da 1984'ten itibaren 30 sene boyunca Kürt-Türk kavgalarıyla toprağa düştüler.
Sol-sağ kavgasında ölenlerin bir kısmı şehid, bir kısmı aldatılmış sayıldı.
Türk-Kürt kavgalarındaysa herkes kendi ölüsünü şehid saydı, herkes kendi kabristanına "şehidlik" dedi. Herkes kendi evlâdının mezarı başında Yasin okudu.
Barış Süreci'ni kalıcı kılacak imzaların 18 Mart 1915 Çanakkale Muharebelerinin yüzüncü sene-i devriyesine denk gelmesi tesadüf olamaz.
Barış Sürecinin mânevi boyutu böylece tecelli etmiş bulunmakta.
Dedelerimizin ruhâniyeti, ebedî kardeşliğimiz için devreye girdi.