Bağ-Kur şartlarından ölüm aylığı

Bağ-Kur şartlarından ölüm aylığı bağlanabilmesi için sigortalının sağlığında en az 1800 gün sigorta primi ödemesinin bulunması gerekir. Sigortalının 1800 gün prim ödemesi olmamakla birlikte askerlik, doğum veya yurt dışı borçlanması gibi borçlanabileceği bir sürenin bulunması durumunda hak sahiplerinden herhangi birisi borçlanma yapmak suretiyle prim gün sayısını 1800 güne yükselterek ölüm aylığına hak kazanabilir.

En az 1800 gün prim ödenmiş olması şartı 1 Ağustos 2003 tarihinden sonra vefat etmiş olan sigortalılar için aranan bir şarttır. Bu tarihten önce vefat eden sigortalılar için 1800 günden daha az prim ödenerek de ölüm aylığı alınması söz konusu olabilir. Daha doğrusu Bağ-Kur ölüm aylığında prim şartı açısından önemli milatlar bulunmaktadır.

Hak sahiplerine Bağ-Kur şartlarından ölüm aylığı bağlanabilmesi için ödenmesi gereken en az prim gün sayıları;

- 4 Ekim 2000 tarihinden önce ölenler için 3 tam yıl yani 1080 gün prim ödemek,

- 4 Ekim 2000 ila 7 Ağustos 2001 tarihleri arasında ölenler için 5 tam yıl yani 1800 gün prim ödemek,

- 8 Ağustos 2001 ila 1 Ağustos 2003 tarihleri arasında ölenler için 3 tam yıl 1080 gün prim ödemek, 

- 2 Ağustos 2003 tarihi ve sonrasında ölenler için 5 tam yıl 1800 gün prim ödemek, hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanması için yeterli şarttır. 

Reform Yasası öncesi Bağ-Kur, aktif Bağ-Kur sigortalısı olmayanları borçlandırmadığı gibi borçlanılacak olan sürenin tamamı için borçlanma yapılmasını beklemekte idi. Yani kısmi borçlanmaya izin vermemekte idi. Reform Yasası ile birlikte sağlığında sigortalının kendisi veya ölüm sonrası hak sahipleri diledikleri herhangi bir zamanda diledikleri süre kadar borçlanma yapabilirler.

Örneğin; 15 Şubat 2002 tarihinde ölen Bağ-Kur sigortalısının 930 gün ödenmiş primi varsa geride kalan hak sahipleri 1080 günden eksik kalan 150 günlük süreyi borçlanarak ölüm aylığına hak kazanmış olur.

Ölüm sigortasından eş ve çocuklar ile belirli şartlar oluşmuşsa sigortalının anne ve babasına da aylık bağlanır. Ölen sigortalının erkek ya da kadın olmasına bakılmaksızın dul eşi evlenmediği sürece ölüm aylığına hak kazanır. Eşler için aranan tek şart sonradan evlenmemektir. 

Sigortalı olarak çalışmayan malul çocuklarına, evli olmayan, evli olmakla birlikte sonradan boşanan veya dul kalan ve sigorta kapsamında çalışmayan, çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan kız çocukları, on sekiz yaşını, ortaöğretim görmesi halinde 20, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmayan erkek çocuklarına Bağ-Kur, özellikle belirtmemiz gerekir ki; ölenin mirasının reddedilmiş olması hak sahiplerine aylık bağlanması hakkını ortadan kaldırmaz.

***

CEVAP: Ölen eş Bağ-Kur emeklisi, ölen baba da Emekli Sandığı emeklisi olduğu için annenize eşinden dolayı Bağ-Kur şartlarından dul aylığı, babadan dolayı Emekli Sandığı şartlarından yetim aylığı bağlanır. Dul ve yetim olan anneniz her iki maaşı da alır.