Kadınlar cenâzede bulunmaz!..

 

Ebû Bekr Haffâf hazretleri hadîs ve Hanbelî mezhebi fıkıh âlimidir. 495 (m. 1101)’de Bağdad’da doğdu. 543 (m. 1148)’de vefât etti. Bir dersinde buyurdu ki:

Cenâze taşımakta önce ön tarafta, meyyitin sağ tarafı, sağ omuza alınıp, on adım taşınır. Sonra, arka sağ bacak tarafı sağ omuzda, on adım taşınır. Sonra meyyitin sol tarafına, yani arkadan bakıldığına göre, tabutun sağ tarafına geçip, sol omuzda, on adım önde, on adım arkada taşınır. Hepsi kırk adım eder. Hadîs-i şerîfde buyuruldu ki: (Cenâzeyi kırk adım taşıyanın kırk büyük günâhı afv olur.) Cenâze taşındğını gören Müslümânlar, bir cenâze görünce, gidip hiç olmazsa kırk adım taşımalı ve biraz arkasından yürümeli, rûhuna Fâtiha ve düâ okumalıdır. Cenâzeyi görünce, olduğu yerde ona karşı dikilip beklemek tahrîmen mekrûhtur. Cenâzeyi taşıdıktan sonra, arkasından yürümelidir. Peygamberimiz “sallallahü aleyhi ve sellem”, Sa’d bin Mu’âzın “radıyallahü anh” cenâzesini taşıdı. Ne büyük bahtiyârlık!

Cenâzeyi (Beynel’amûdeyn) taşımak, yani sedye gibi, biri önde, biri arkada olmak mekrûhtur. (Terbî’) şeklinde, yani omuzda, kolundan el ile tutarak dört kişinin taşıması sünnettir. Omuz, kolu altına geçirilmez. Tabutun kolu el ile tutulup omuz üstüne alınır. Cenâzeyi sırtta ve hayvân üstünde taşımak câiz değildir. Süt çocuğunu ve birâz büyüğünü, bir kişi iki eli üzerinde götürür. Bu kişi, hayvân üzerinde de olabilir. Büyük çocuklar, tabut ile götürülür.

Cenâzeyi, meyyiti sarsmayacak kadar, hızlı götürmelidir. Cemâat çok olsun diye Cuma namâzından sonraya bırakmak mekrûhtur. Cenâzeyi gömerken, Cuma namâzını kaçırmak tehlikesi olursa, bu zamân cenâze namâzı, Cuma namâzından sonraya bırakılabilir. Bayram namâzı cenâze namâzından önce, hâzır olan cenâzenin namâzı da bayram hutbesinden önce kılınır. Musallâda cenâze namâzı için bekleyenler, cenâze yere konmadan önce ayağa kalkmazlar. Musallâda oturanlar, cenâze gelince, ayağa kalkmamalıdır. Cenâzede bulunanlar, arkasında ve ona yakın yürümelidir.

Cenâzede bulunmak sünnet-i müekkededir. Şâfi’î mezhebinde cenâzenin önünde gidilir. Kadınlar cenâzede bulunmaz. Sessiz götürülür. Yüksek sesle tekbîr, tehlîl, ilâhîler okumak bid’at ve günâhtır. Cenâzenin ön ve yan taraflarında yürümek câiz ise de, arkasında gitmek dahâ iyidir.