İsrail, sekiz günde 126 milyon dolar harcadı

MAHMUT ÖZAY

İsrail’in masum sivilleri ve çocukları hiçe sayan adımlarla kana buladığı bu süreçte adını en çok duyduğumuz sistemlerden biri Demir Kubbe (Hava savunma sistemi). İsrail Demir Kubbe’yi ilk defa 2011 yılında kullandı. Sistem, İsrail savunma şirketi Rafael ve devlete ait Hava Uzay Sanayileri Kurulu tarafından ortaklaşa geliştirildi. Hem gece hem gündüz hem de her türlü hava şartında çalışacak şekilde tasarlandı. 4 aşamada çalışılan sistemde önce tehdidi algılayan radar devreye giriyor. Bu radarlar, gelen roketin ne ölçüde bir tehdit oluşturduğunu tespit ediyor. Atılan roket yerleşim yerine mi ya da önemli altyapı tesisine mi gittiğine bakılıyor. Son safhada ise roket havada imha ediliyor.
Filistin grupları tarafından İsrail’e atılan roketler boş alana yöneldiğinde ise müdahale edilmiyor. Burada ise maliyet endişeleri devreye giriyor.

HER FÜZE İÇİN 55 BİN DOLAR
İsrail ordusuna (IDF) göre, toplam 2.300 füze atıldı. İsrail her bir füze için ortalama 55 bin dolar harcıyor. 8 günde roketler için İsrail’in ödediği para 126,5 milyon dolar... Bu roketlerin 920 tanesini sistem imha edemedi. Demir Kubbe’nin başarısızlığını bu rakamlarla İsrail itiraf etmiş oldu. 2012 yılında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu “Bu sistem ile İsrail’deki herkesi, her evi koruyamayız. Daha fazlasını önümüzdeki yıllarda koruyabilecek hâle getireceğiz” demişti. Askerî uzman ve analistler, roket ve tanksavar füzeleriyle saldırı düzenleyen Filistinli grupların taktik değiştirerek Demir Kubbe’yi aşmaya başladığına dikkati çekiyor.

SİSTEMİN AÇIĞINI BULDULAR
Son saldırılarda Filistinli gruplar ‘roket yağmuru’ ile sistemin açığından faydalandı. Roketler tek tek atıldığı zaman Demir Kubbe çok kısa sürede devreye girebiliyor ve imha etmede başarı gösteriyor. Roketler art arda atıldığında ise sistem gerekli başarıyı gösteremiyor. Dünyanın en güvenilir havalimanı olarak gösterilen Ben Gurion Havalimanı’nın yakınına bile roketler düştü… Uzmanlar, İsrail istihbaratının zayıfladığına da dikkat çekiyor.

KISITLI İMKÂNLARA RAĞMEN KENDİLERİNİ İYİ GELİŞTİRDİLER
Savunma Politikası Analisti Turan Oğuz “Demir Kubbe’nin başarısızlığı burada direkt göze çarpıyor. 920 roketin imha edilmemesi oldukça fazla. Boş alana düşenleri bilmek zor ama bu rakamlar Filistin gruplarının oldukça ilerlediğini gösteriyor. Son saldırılarda az maliyetli boş patlayıcıları atıp Demir Kubbe’yi biraz daha yordular. 20 Tamir füzesini değiştirmek bir saat sürüyor,  böyle yaparak zaman kazanıyorlar. Bunlar hep taktik... İsrail başarısızlığı evet ortada ama Filistin’in başarıları daha çok konuşulmalı. Taş ve küçük çaplı roketlerden sonra 3. İntifadada inanılmaz bir ilerleme var. Kendi roketlerini iyi geliştirdiler. Kısıtlı imkân ve ablukaya göre bunlar basit şeyler değil. İsrail’in patlamamış mühimmatlarını bile değerlendiriyorlar. İkinci dünya savaşında atılıp patlamamış roketlerin başlıklarını suyun metrelerce altına inip çıkarıyorlar. Sonra da bunları kullanıyorlar. Evlerin giderlerinde kullanılan eski yöntem demirleri roket gövdesi yapıyorlar. Mühendislikte de ilerleme görüyoruz. İHA’ları artık yavaş yavaş görmeye başladık Burada bir İran mühendisliği de göze çarpıyor” dedi.