'Lise öğrencisine asgari ücret veriyoruz'

Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) son bir yılda mesleki ve teknik eğitimde çok sayıda yeni projeyi uygulamaya koydu. Mesleki ve teknik eğitime ilgi arttı ve ilk kez %1’lik dilimden öğrenci aldı. Mesleki ve teknik eğitimde son bir yılda yapılanları, Millî Eğitim Bakanlığında mesleki eğitimden sorumlu Bakan Yardımcısı Mahmut Özer’e sorduk. Özer’in sorularımıza verdiği cevaplar şöyle:

∂ Son bir yılda mesleki ve teknik eğitim MEB’in neredeyse ana gündem maddesi oldu. Sürekli hedef büyütüyorsunuz. Nasıl oldu tüm bunlar?
Aslında hem tüm sektörler tarafında hem de Bakanlık ve ilgili kurum ve kuruluşlar tarafında mesleki ve teknik eğitimin güçlendirilmesi ile ilgili ciddi bir mutabakat vardı. Sürekli aynı konular tekrar ediliyordu. Yani çözümlerin bir an evvel ve sistematik bir şekilde uygulanması ve süreçlerin titiz bir şekilde takip edilmesine ihtiyaç vardı. Biz de tam olarak bunu yapmaya çalıştık.

∂ Sektörlerin de bu durumdan çok memnun olduğu görülüyor...
Bakanlığımızın mesleki ve teknik eğitimde zaten yıllardan beri sektörlerle güçlü bir işbirliği deneyimi var. Biz bunu sistematik hâle getirdik. Ve kısa zamanda eğitim verdiğimiz tüm alanlarda ilgili sektörlerle güçlü işbirlikleri kurduk. Şu anda eğitim verdiğimiz ancak ilgili sektörlerle iş birliği yapılmamış alan kalmadı. Bu çok önemli adım. Biz sektöre nitelikli eleman yetiştiriyoruz. Dolayısıyla eğitim ve süreçleri de birlikte değerlendiriyoruz artık. Sektörler de bu durumdan oldukça memnun.

∂ Sektörün önemli temsilcilerinde de artık mesleki ve teknik eğitimle ilgili şikâyetlerden ziyade yeni proje ve yeni hedefler konuşuluyor.
 Sektörlerin eğitime yapabilecekleri tüm katkıları almak istiyoruz. Biz iş birliklerimize çözüm odaklı yaklaşıyoruz. Bu konuda İstanbul Sanayi Odası (İSO), İstanbul Ticaret Odası (İTO), TOBB gibi sektörün güçlü temsilcileri ile birlikte ortak projeler yürütüyoruz. Tüm illerimizde artık sektör temsilcileri süreçlerimizin ortak ve aktif paydaşları oldu. Bir bütün olarak bakıldığında bu, tüm illerimizde sektörler için de yeni bir durum. Çünkü artık kenarda durma ve şikâyet etme zamanı değil. İşbirlikleri ile tüm paydaşları süreçlerimize dâhil ettik. Yeni ve güçlü iş birlikleri sektör temsilcilerimize de önemli sorumluluklar yüklüyor.

∂  2019 LGS yerleştirmelerinde mesleki ve teknik eğitime ilk kez %1’lik dilimden öğrenci aldınız.
 Evet. Yeni bir proje olarak başlattığımız Aselsan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ve İTÜ Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi %1’lik dilimden öğrenci aldılar. Bu mesleki ve teknik eğitimde ilk kez oluyor. Bu mesleki ve teknik eğitimin ülkemizdeki algısına da çok olumlu katkıda bulunacak. Bu okulları, çok başarılı öğrencilerin mesleki ve teknik liseleri de tercih edebileceğini göstermesi açısından önemsiyoruz.

∂  Mesleki ve teknik eğitimde öğretmen eğitimleri güncel gelişmeleri takip etmek için oldukça önemli. Bu alanda neler yapıyorsunuz?
Öğretmenlerin iş başı eğitimleri ve mesleki gelişim eğitimleri büyük öneme sahip. 10 bin öğretmen hedefine 2019 yılının ilk sekiz ayında ulaştık. Hedefi tekrar güncelledik ve 2019 yılı sonuna kadar 15 bin öğretmenimizin eğitim almasını yeni hedef yaptık. 2018 yılındaki eğitim ile karşılaştırıldığında öğretmenlerimizin iş başı ve mesleki gelişim eğitimlerinde 6 katın üzerinde bir artış sağlanmış olacak.

∂ Mesleki ve teknik eğitim veren okullarda üretilen ürünlerin son zamanlarda görünürlüğü arttı. Hedefiniz nedir?
 Buradaki ana amaç, öğrencilerimizin meslekleri ile uygulama becerilerini artırmak ve mezun olduklarında da istihdam edilebilirliklerini sağlamak. Öğrencilerimiz ayrıca üretime katkıları oranında asgari ücrete kadar ücret alabiliyorlar. Bu katkı öğrencilerimiz için çok önemli bir katkı. 2019 yılının ilk sekiz ayında, mesleki ve teknik Anadolu liseleri ile mesleki eğitim merkezlerinde yapılan üretimden 171 milyon lira gelir elde edildi. Bu rakam 2018 yılının aynı dönemi ile karşılaştırıldığında yaklaşık %40’lik bir artış söz konusu. Bu süreçte döner sermaye gelirlerinden hazine kesintisinin 2018 yılı sonunda %15’den %1’e düşürülmüş olması çok önemli bir katkı sağladı. Bunun yanında üretilen tüm ürünlere erişilebilirliği artırmak için web ortamında da bir ürün kataloğu portalı hazırladık.

İSTİHDAM ORANLARI YÜZDE 88'E ÇIKTI
∂ Mezunların istihdam durumları nasıl?
Mesleki eğitim merkezlerinden 2017-2018 eğitim-öğretim yılında mezun olarak ustalık belgesi alan sayısı 7 bin 323 iken bu sayı 2018-2019 yılında yaklaşık üç kat artış göstererek 19 bin 237’ye yükseldi. Daha önce bu merkezlerden mezun olanların istihdam durumları ile ilgili bir veri yoktu. Son iki yılın mezun istihdam durumlarını çıkarttık. Mesleki eğitim merkezlerimizden mezun olanların mezun oldukları alanlarda istihdam oranları son iki yılda yaklaşık %88 çıktı. Bu mesleki eğitimde mesleki eğitim merkezlerinin sektörün taleplerini karşılama noktasında ne kadar başarılı bir model olduğunu gösteriyor.

BİR YILDA HEDEF YÜZ FAYDALI PATENT
∂ Anlattığınız şeyler ve projeler gerçekten mesleki eğitimde umutlarımızı artırıyor. Bu dönem, yeni bir adım var mı?
 Son on yılda sadece 29 patent ve faydalı model tescili alınmış. Potansiyelle karşılaştırıldığında sayı çok düşük. Bu nedenle bu konuyu odağımıza aldık. Bakanlık bünyesinde Patent, Faydalı Model ve Tasarım Ofisini kurduk ve Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanlığı ile iş birliği protokolü imzaladık. Protokolü kapsamında 81 ilde mesleki ve teknik eğitimden sorumlu şube müdürlerimizi Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanlığında iki günlük eğitimden geçirdik. Şimdi tüm illerimizde okullarımıza yönelik eğitim ve rehberlik çalışmalarını yürütüyoruz. Hedef olarak da bir yılda 100 patent, faydalı model ve tasarım tescili hedef olarak koyduk.