Telefonlarımızda servet yatıyor

İTÜ Öğretim Üyesi, Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu, elektronik eşyaların kıymetli elementler içerdiğini belirterek, bir milyon cep telefonunun geri dönüşümüyle 35 kg altının ekonomiye kazandırılabileceğini söyledi. nbsp;Ülkemizde kayıtlı cep telefonu sayısı 90 milyon ve her yıl ortalama 10-11 milyon yeni cep telefonu satılıyor. Türkiye'de ortalama cep telefon yenileme süresi 18 ay olduğu düşünüldüğünde yaklaşık her yıl 1.5-2 milyon adet cep telefonu kullanılmaz hale geliyor. Kullanılmayan cep telefonları ve diğer elektronik eşyaların altın veya gümüş gibi kıymetli elementleri yüksek oranlarda içerdiğini vurgulayan Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu, "Geri dönüştürülen her bir milyon cep telefonu ile ortalama 16000 kg bakır, 35 kg gümüş, 35 kg altın ve 15 kg paladyum geri kazanılıyor" dedi. Bazı kaynaklarda, e-atıklardan altın kazanımının, altının cevherinden üretimden daha kârlı olduğunun da ileri sürüldüğünü belirten Dr. Karaosmanoğlu, madencilik zor bir iş kolu ve rezervler de sınırlı diyerek, geri dönüştürülen elementlerle madencilik faaliyetlerinde de olumlu etkiler sağlayacağını belirtti. Elektronik atıkların sağlık için büyük tehdit oluşturduğana dikkat çeken Karaosmanoğlu, şöyle devam etti: "E-atıklar hem insanlara hem de çevreye müthiş zararlar veriyor. Çöpe attığımız bu eşyalar genellikle yasa dışı yollarla Afrika'ya ulaştırılıyor. Buradaki köylerde çok sayıda genç, hatta çocuklar elektrikli ve elektronik çöp yığınlarından, e-atıklardan değerli maddeler elde etmek için çalışıyor ve geçimlerini sadece buradan sağlıyor. Üstelik tamamen elle çalışma ve doğrudan temas var. Mevcut verilere göre geçimini e-atıklardan sağlayan çok sayıda kişi, cihazlardan yayılan zehirli gazlar sebebiyle kansere yakalanıyor ve fiziki zararlar görüyor. Üstelik 2020 yılına kadar bu bölgedeki elektronik atık miktarının iki katına çıkacağı söyleniyor. Bu ciddi oran durumun vahametini gözler önüne seriyor."