Çöpe attığımız ekmekle Arakan’ın yarısı doyar

Canan Eraslan  İSTANBUL
Küresel servet her geçen gün, dünyanın en zenginlerine doğru yön değiştirirken aç insan sayısı artıyor. Konuyla ilgili kuruluşlarının yaptığı araştırmalar, çoğunluğu Asya kıtasında olmak üzere dünyada 1 milyar kişinin aç olduğunu gösteriyor. 1 milyar aç insanın 850’si de hayatını sürdüremeyecek kadar büyük olan sorunla, kronik açlık ve hastalıkla mücadele ediyor. Dünyada her yıl yaklaşık 1,5 trilyon dolarlık gıda çöp olurken, sadece Türkiye’de çöpe atılan ekmek bile, yaklaşık 2 milyon insanın 1 yıllık gıda ihtiyacını karşılamaya yetecek bedele ulaşıyor. Bir başka deyişle, bu kadar ekmeği çöpe atmayarak 4 milyon nüfuslu Arakan’ın yarısını doyurabiliriz. Yıllardır yürütülen çalışmalara rağmen hem toplu yemek yenen iş yeri ve lokantalarda hem de evlerde yapılan israfın boyutları her geçen gün büyüyor. Çalışmalara rağmen, çöpe atılan ekmek sayısı günde 6 milyona yükseldi. Bu da yılda 2 milyar 100 milyon adet etmeğin çöpe atılması manasına geliyor. Her bir ekmeğin fiyatının ortalama 1,5 lira olduğu göz önünde bulundurulduğunda, çöpteki ekmek parası da 3 milyar150 milyon liraya ulaşıyor. Dünya ortalamasına göre bir kişinin açlıktan kurtulması için günde 1 dolar gerekiyor. Bu 3,1 milyar lirayı dolar kuruna çevirdiğimizde de 525 milyon doları buluyor. Söz konusu tutarla da yaklaşık 2 milyon insanın 1 yıl boyunca karnının doyurulması mümkün oluyor.
Ekmek israfına mâni olabilmek için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından başlatılan ‘Ekmek İsrafını Önleme Kampanyası’ çerçevesinde çeşitli çalışmalar yapılıyor. Ekmeğin gramajının 100-150 grama düşürülmesi ve bayat ekmekle yapılacak yemekler de bunlardan sadece ikisi.

En zengin 8 kişi 3,7 milyar kişiye bedel

İngiliz yardım kuruluşu Oxfam’ın yaptığı araştırmalar, dünyanın en zengin 8 insanının, yoksullukla mücadele eden 3,7 milyar insan nüfusunun toplam servetine sahip olduğunu gösterdi. Yine aynı kuruluşa göre milyarderlerin serveti son 1 yılda 762 milyar dolar arttı. Bu tutar, küresel yoksulluğu 7 defa bitirecek bir miktar. Ünlü bir markanın CEO’su, sıradan bir Bangladeşli işçinin hayatı boyunca kazandığı parayı 4 günde kazanıyor. 2,5 milyon Vietnamlı işçinin maaşını artırmak için yılda 2,2 milyar dolar yeterli. Bu rakam, hazır giyim sektöründeki 5 şirketin ortaklarına ödediği tutarın yalnızca üçte biri. Üstelik böyle giderse gelir dağılımı iyice bozulacak ve 2030’lara gelindiğinde en az 500 milyon insan hayati faaliyetlerini sürdüremeyecek.

Afrika'da her dört kişiden biri kronik açlık çekiyor

Dünyada 7 milyar 650 milyon insan yaşıyor ve bu nüfusun yaklaşık 1 milyarı açlık çekiyor. Üstelik bunların 850 milyonu kronik açlık sınırında. Yani, dengeli beslenmek bir yana, karnını bile tam olarak doyuramıyor. Sahra altı Afrika’da 4 kişiden biri hâlâ kronik açlık çekiyor: Asya nüfusunun ise 526 milyonu aç.

Bir insanın doyması günde iki dolara bağlı

Bir insanın karnını doyurabilmesi için günde en az 5-6 lira kazanması gerekiyor. Ancak dünyada 1 milyar kişi günde 1 dolar karşılığında çalışıyor. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) verilerine göre dünya üzerinde 2,8 milyar kişinin 1,4 milyarı yoksulluk sınırı kabul edilen ve kendileri ve ailesinin geçimi için gerekli 2 doları kazanamıyor. 7,6 milyarlık nüfusun 1 milyarı da sadece 1 dolar kazanıyor.