ABD, uçakta tehlikeyi sümen altı etmiş

Efrahim Gönültaş İSTANBUL

Son 5 ayda 2 defa düşen Boeing 737 MAX 8 tipi uçağa hava sahaları kapanıyor. Yaşanan faciaların ardından söz konusu uçağa hava sahasını kapatan Türkiye, Avustralya, Singapur, İngiltere, Umman, Çin, Almanya, Malezya, Fransa ve İrlanda’nın ardından birçok ülke de aynı kararı aldı. Son olarak Başkan Trump’ın kararıyla  ABD, Tayland, Mısır, Lübnan, Moldova ve Kosova da söz konusu uçağa hava sahasını kapattı, uçuşlarını askıya aldı. Bu ülkeler yasağın bir sonraki bildirime kadar devam edeceğini duyurdu. Bütün bunlar yaşanırken, Amerika’da yayınlanan bir gazetede yayınlanan iddialar ise büyük tehlikenin pilotlar tarafından ABD sivil havacılık kurumu FAA’ya yazıldığı ancak herhangi bir adım atılmadığı belirtiliyor.

Uçaklar parkta

Türk Hava Yolları (THY) filosundaki operasyonları durdurulan ve Atatürk Havalimanı’nda park pozisyonuna çekilen 12 Boeing 737 MAX tipi yolcu uçağından 10’u İstanbul Havalimanı’na getirildi. Diğer 2 uçak Atatürk Havalimanı’nda kalacak. Pazar günü, Etiyopya Hava Yolları’na ait 157 kişinin bulunduğu Boeing 737 MAX 8 tipi yolcu uçağı, Etiyopya’nın Addis Ababa kentinden Kenya’nın Nairobi kentine giderken düşmüştü. Ekim 2018’de ise Endonezya’da Lion Hava Yolları’na ait Boeing 737 MAX 8 tipi uçak denize düşmüş ve 189 kişi hayatını kaybetmişti. 

İrtifa kazanmaya çalışırken düşüyor

Etiyopya’daki son kazanın ardından birçok ülkenin yasakladığı Boeing 737 MAX 8’le ilgili şikâyetlerin Amerikan sivil havacılık kurumu tarafından saklandığı iddia edildi. Birçok ülkenin envanterinde bulunan 329 Boeing 737 MAX model uçakların uçuşu durdurulurken, Amerikan Sivil Havacılık Kurumu FAA ise hiçbir tedbir almadı. Geçtiğimiz aylarda yayınlanan Dallas Morning News gazetesindeki haber ise tehlikenin kasıtlı olarak saklandığına dair işaretler veriyor. Alınan bilgiye göre 5 ABD’li pilot Boeing 737 MAX’larda bulunan kontrol yazılımını şikâyet etti. Bu MCAS (Manevra Karakteristiği Arttırma Sistemi) hakkındaki şikâyetlere ulaşıldığında, ABD Uçuş Güvenliği veri tabanına 5 pilotun bu şikâyeti ‘İSİMSİZ’ olarak rapor ettiği öğrenildi. Düşen uçakların irtifa kazanmaya çalıştığı sırada düştüğü biliniyor. İsimsiz pilotların şikayetlerinin de bu yönde olması, dünyadaki 329 civarındaki uçağa dair endişeleri artırıyor. Üstelik bu model uçakla ilgili 10 bin 44 adet de sipariş bulunuyor.

BOEING: Uçuş yazılım güncellenmesi geliştiriliyor

Boeing firması, son gelişmeler üzerine bir açıklama yaptı. Açıklamada özetle şöyle denildi: Boeing, Lion Air uçağının kaybının ardından, son birkaç aydır, zaten güvenli olan bir uçağı daha da güvenli hâle getirmek için bir uçuş kontrol yazılım güncellenmesi geliştirmektedir. Boeing, yazılım güncellemesinin geliştirilmesi, planlanması ve sertifikasyonu konularında FAA ile yakın iş birliği içinde çalışmakta olup, bu güncelleme müşterilerimizden aldığımız geri bildirimleri de kapsamaktadır. Söz konusu geliştirme, önümüzdeki haftalarda tüm 737 MAX filosuna uygulanmak üzere yayınlanacaktır.