Enflasyon cebi vurdu

Pandemi ve kuraklığın damga vurduğu 2020'de, enflasyon canavarı da hortladı. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Aralık 2020'de aylık bazda yüzde 1,25, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 2,36 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 14,60, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 25,15 olarak gerçekleşti. Yıllık enflasyon, Yeni Ekonomi Programı'nda (YEP) öngörülen yüzde 10,5'lik hedefin oldukça üstünde gerçekleşti. TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 28,12 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 21,12 ile ulaştırma, yüzde 20,61 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda görüldü. Yıllık düşüş gösteren tek grup yüzde 0,32 ile giyim ve ayakkabı oldu. 2020'ye damgasını, şüphesiz gıda fiyatları vurdu. Vatandaşın en çok harcama yaptığı kalem olan gıda maddelerinde artışlar, bazı kalemlerde yüzde 100'e vardı. Geçen yıl 120 gıda ürününün fiyatında artış görüldü, sadece 5 ürünün fiyatı azaldı. Dış ticaretinde düzenlemeler yapılan limon fiyatı yüzde 8 azaldı. Limonu yüzde 4,5 ile ayran, yüzde 4 ile Antep fıstığı, yüzde 1,6 ile yoğurt izledi.

DÖVİZİN SEYRİ ÖNEMLİ
Ekonomistler, enflasyonda bu yılın mayıs ayından itibaren kademeli düşüşün başlayabileceğini, Merkez Bankasının 28 Ocak'ta açıklayacağı yılın ilk Enflasyon Raporu'nun ve kurun seyrinin, bundan sonra atılacak adımlar açısından önemli olduğunu belirtiyor. AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, yüzde 1,25 ile, endeks tarihinin ikinci en yüksek aralık ayı artışının gerçekleştiğini söyledi. Bürümcekçi "Ulaştırma, konut ve ev eşyası gruplarında belirgin artışlar bu yükselişi getirdi. Giyim fiyatlarının mevsimsel eğiliminden daha fazla gerilemesi ise artışı sınırladı. Mobilya, ev içi tekstil, ev aletleri, araç satın alımı, görsel-işitsel sistemler, kişisel bakım ürünleri gibi kura ve iç talebe hassas birçok grupta yüksek fiyat artışları gözlendi" diye konuştu.

DÜŞÜŞ MAYISTAN SONRA
Haluk Bürümcekçi, manşet enflasyonda yüzde 15 civarı seyrin nisan ayına kadar devam edeceği öngörüsünde bulunarak, bundan sonrasının ise kura bağlı olduğunu vurguladı. Kısa vadede petrol ve emtia fiyatlarının yükselmesinin olumsuz yansımalarının görülebileceğini aktaran Bürümcekçi, sigara fiyatlarına uygulanan nispi ÖTV'nin azaltılması ve maktu verginin sabit bırakılmasının, bu kanaldan gelecek yukarı yönlü baskıyı bertaraf ettiğini söyledi. Bürümcekçi; elektrik, doğalgaz, köprü ve otoyol geçişi gibi kamunun belirlediği diğer fiyat artışlarının ocak enflasyonuna etkisinin yaklaşık 0,2 puan düzeyinde olacağını belirterek, TL'de yeniden belirgin bir değer kaybı görülmemesi durumunda, enflasyonun, mayıs ve sonrasında kademeli düşüşe geçeceğini, yılı da yüzde 11-12 aralığında bitirmesinin beklenebileceğini kaydetti.

BİR YILDA GIDA FİYATI ARTIŞLARI
Karnabahar    %100,85
Ispanak    %83,92
Yumurta    %82,16
Portakal    %70,78
Domates    %68,4
Pırasa    %63,53
Mercimek    %60,41
Kıvırcık    %59,95
Kırmızı Lahana    %57,60
Mısırözü yağı    %44,9
Ayçiçeği yağı    %43
Kuru fasulye    %42
Margarin    %41,7
Mandalina    %41
Balık    %31,8
Un    %28,6
Pirinç    %26,8
Bal    %23,6
Ekmek    %21,8
Peynir    %21
Meyve suyu    %20,3
Nohut    %16,7
Su    %13,7
Süt    %9,7