257 KÖİ projesine 80 milyar dolar yatırım
EKONOMİ Haberleri
Türkiye'de 1990'lı yılların başında başlayan kamu-özel sektör iş birliği (KÖİ) proje sayısı 257’ye ulaşırken, bu projelere bugüne kadar 80 milyar dolar yatırım yapıldı. Dünya genelinde ise 2021'de 134 ülkede 133 KÖİ projesi 35,6 milyar dolarla kapatıldı. Uzmanlar KÖİ modelini gelişmiş ülkelerin de tercih ettiğini söylüyor.
İstanbul Kamu Özel Sektör İş Birliği Mükemmellik Merkezi (PPPCOE) Başkanı Eyüp Vural Aydın, Türkiye’de kamu-özel sektör iş birliği projelerinin 1990'lı yılların başından beri çok başarılı bir şekilde uygulandığını belirterek “Bugüne kadar toplamda 257 projeye gerçekleştirildi ve 80 milyar dolara ulaşan yatırım yapıldı” dedi. Kamu-özel ortaklı projelerin bir süre sonra tamamen devlete geçtiğini ve buralardan önemli kaynaklar sağlandığını dile getiren Aydın, “Mesela İstanbul'un üçüncü köprüsü Yavuz Sultan Selim Köprüsü 5,5-6 yıldır işletmede. Kamuya geçmesine yaklaşık 4-4,5 yıl kaldı. İstanbul Havalimanı üç yıldır işletmede 25 yıllık bir işletme süresi var. Bütün bu projeler son derece önemli ve günün sonunda devlete geri dönecek” şeklinde konuştu. Bu projeler arasında son olarak 1915 Çanakkale Köprüsü'nün tamamlanmak üzere olduğunu ve kısa süre içerisinde hizmete açılacağını aktaran Aydın, bu projelerin çevresel, ekonomik ve vakit tasarrufu sağladığını, kısa süre içerisinde, kamudan bütçe aktarılmadan yapılabildiğini kaydetti.
‘KÖİ VERGİ ADALETİ SAĞLIYOR’
Türkiye'nin kamu-özel iş birliği projelerinin yurt dışında örnek olarak gösterildiğini kaydeden Aydın, özellikle Orta Asya ülkelerinin Türkiye'deki şehir hastanesi modelini bire bir kopyalanıp uyguladıklarını dile getirdi. KÖİ projelerine, verilen garantiler nedeniyle ‘kullanmayanların ödediği bir sistem’ denildiğinden bahseden Aydın, şöyle konuştu: Oysa ki kamu kendi bütçesinden bunu yapmış olsaydı zaten ana bütçeden bütün yatırımlar yapılacağı için ülkenin tamamındaki insanların ödediği vergilerden ödenen bir yatırım olacaktı. Oysa, bu projeyi kullananın, yani bunu bozanın, bu yatırımı eskitenin, bu yatırımdan fayda sağlayanların ödediği bir sistem KÖİ projeleri. Burada çok ciddi anlamda bir vergi adaleti sağlanıyor.
İHRACAT REKORUNA KATKISI VAR
Eyüp Vural Aydın, şu andaki projelerin 2040'a kadar hepsinin kamuya geçeceğini belirterek, “Belki 2040'a kadar 2030'dan sonra buradan elde edeceğimiz bütçelerle yeni yatırımlara gireceğiz. Türkiye üzerinde son 10 yılda çok ciddi altyapı yatırımları yaptık. Yatırımlarımız Avrupa gibi eski değil, yeni yatırımlara sahibiz. Yani önümüzdeki 30-40 yıldaki değişimlere hazırız” dedi. Türkiye'nin ihracatta rekorlar kırmasına KÖİ projelerinin önemli katkısının olduğunu kaydeden Aydın, şu andaki fiyat eleştirilerinin yüksek kurdan kaynakladığını söyledi.
BÜTÜN DÜNYADA KÖİ YAYILIYOR
Aydın, bütün dünyada KÖİ modeliyle hayata geçirilen projelerin sayılarının ve büyüklüklerinin her geçen yıl arttığını belirterek şu değerlendirmelerde bulundu: Sadece geçen sene 8 milyar dolar civarında Avrupa'da KÖİ projesi tamamlanmıştır. Dünya genelinde 2021'de 134 ülkede 133 KÖİ projesi 35,6 milyar dolarla kapatılmıştır. Almanya'da 2018'den bugüne kadar 15 milyar dolarlık KÖİ otoyol projeleri yapılmıştır. ABD Başkanı Joe Biden, 1,5 trilyon dolarlık paketin büyük kısmının bu modelle yapılacağını deklare etmiştir. Dünyada hem KÖİ proje sayıları hem de KÖİ projelerinin hacimler artmaktadır.
'da Takip Edin!
