Dünyada enerji paniği
EKONOMİ Haberleri
Pandeminin sona ermesi ve Rusya'nın Ukrayna'yı işgaliyle kömür fiyatları bir yıl öncesine göre beş kat, doğalgaz 10 kat yükseldi. Enerji tedarikindeki sıkıntılarının sokak hareketlerini tetiklediği Sri Lanka, Hindistan, Pakistan’da okullar ve kamu kuruluşları tatil edildi. Batı ise çözümü kömüre dönüşte arıyor.
OSMAN SAĞIRLI
Enerji fiyatlarında yaşanan yükseliş tüm dünyayı vurdu. Akaryakıt fiyatlarındaki artış sebebiyle uzun kuyrukların oluştuğu Sri Lanka’da kamu çalışanları önümüzdeki üç ay boyunca cuma günleri izinli sayılacak. Bangladeş, enerji tasarrufu için dükkânları akşam 8'de kapatma kararı alırken Hindistan ve Pakistan'da elektrik kesintileri nedeniyle okullar iki hafta tatil edildi. Malum koronavirüs sebebiyle enerji talebi 2020'nin ilk çeyreğinde yüzde 3'ten fazla düştü. Ancak ülkeler pandemiyi arkalarında bırakmaya başladıkça, yakıt talebi hızla artıyor. Dünyanın üçüncü büyük petrol üreticisi ve ikinci en büyük ham petrol ihracatçısı olan Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi ve akabinde ABD ve müttefiklerinin Rus petrol ve gazına yaptırım getirmesiyle birçok ülke alternatif kaynak arayışına girdi. Dolayısıyla bu durum sınırlı tedarik rekabeti daha da kızıştırdı. Uluslararası kömür fiyatları bir yıl öncesine göre beş kat, doğalgaz fiyatları geçen yıla göre 10 kat yükselince elektrik kesintileri başladı.
KÖMÜRE DÖNÜŞ BAŞLADI
Avustralya, Almanya, Hollanda, Yunanistan ve Fransa doğalgaz kıtlığı sebebiyle kömüre dönüş yaptı. Avustralya ise kömürle çalışan tüm elektrik üreticilerine ulusal şebekede ekstra kapasite tutmaları için talimat verdi. Avustralya Enerji Bakanı Chris Bowen geçtiğimiz günlerde Sidney dahil olmak üzere Güney Galler'deki hanelerden her akşam iki saat elektrik kullanmamalarını istedi. Avustralya hükûmeti ayrıca enerji tedarik zinciri üzerindeki baskıyı hafifletmek ve elektrik kesintilerini önlemek amacıyla ulusal elektrik piyasasını ilk defa süresiz olarak askıya aldı.
ASYA’DA ACİL DURUM
Enerji krizi Asya ülkelerinde ise kendini daha sert şekilde hissettiriyor. Enerji fiyatlarındaki artış sebebiyle Sri Lanka’da akaryakıt istasyonlarında üç kilometreyi bulan kuyruklar oluşuyor. Elektrik kesintileri nedeniyle okullar tatil edildi. Kamu çalışanları önümüzdeki üç ay boyunca cuma günleri izinli sayılacak. Bangladeş, enerji tasarrufu için dükkânları akşam 8'de kapatma kararı aldı. Pakistan'da elektrik kesintileri nedeniyle okullar iki hafta tatil edildi. Ülkede haftalık çalışma süresi de beş güne indirildi. Halkın öfkesi, Sri Lanka’da bakanların istifa etmesine, İmran Khan'ın İslamabad'da başbakanlıktan indirilmesine katkıda bulundu. Yine de pek çok kişi siyasi hesaplaşmanın daha yeni başladığından şüpheleniyor; her iki ülke de, enerji tasarrufu amacıyla Uluslararası Para Fonu'na başvurdu, haftalık çalışma sürelerini kısarak umutsuz önlemler almaya başladı. Hindistan ise hem aşırı sıcaklar hem de enerji kriziyle boğuşuyor. Rekor sıcaklıkların yaşandığı ülkede devlet tarafından işletilen Coal India, 2015'ten bu yana ilk kez kömür ithal edeceğini duyurdu.
KÜRESEL BİR PROBLEM
Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin Enerji Programı kıdemli araştırma lideri Sandeep Pai, “Hindistan olsun, Almanya olsun, ABD olsun, herhangi bir ülke, herhangi bir tür fosil yakıtı ikiye katlarsa, karbon salınımı için kötü bir durum ortaya çıkacak. Kömür kullanımının artması küresel ısınmaya karşı savaşı önemli ölçüde etkileyecek. Bu küresel bir sorun" dedi. Moody's Analytics baş ekonomisti Mark Zandi ise "Eğer bir ülkeyseniz, özellikle bu emtiaları satın almak zorunda olan, petrol satın almak zorunda olan, doğalgaz satın almak zorunda olan bir Sri Lanka gibi yükselen bir ekonomiyseniz, bu gerçek bir mücadeledir. İhtiyacınız olan şeylere çok daha fazla para ödüyorsunuz ama sattığınız şeylerin fiyatı artmadı. Yani ekonominizi ayakta tutmak için aynı şeyleri satın almak için çok daha fazla para harcıyorsunuz” diye konuştu.
JAPONYA'DA 37 MİLYON KİŞİYE IŞIKLARI KAPATIN ÇAĞRISI
Japon hükûmeti, 37 milyon kişiye sıcak hava dalgası nedeniyle oluşabilecek arz problemini gerekçe göstererek, Tokyo ve çevresinde yaşayanlara daha az elektrik kullanma çağrısı yaptı. Japon hükûmeti, söz konusu uygulamayı periyotta yapılmasını istedi. Uygulamanın Tokyo saatiyle 15.00'ten başlayarak 3 saatlik arayla yapılmasını söyledi. Yetkililer, sıcaklıkların artması nedeniyle haftalardır elektrik kesintisi uyarısında bulunuyordu. Elektrik sağlayıcıları arzı artırmak için çalışmalarını sürdürse de sıcaklıkların tırmanmasıyla durumun öngörülemeyebileceğine dikkat çekiliyor.
'da Takip Edin!
