Karada ve denizde 300 sondaj! Yer altı zenginlikleri gün yüzüne çıkarılıyor

CEMAL EMRE KURT - Enerjide dışa bağımlılığı azaltmak için harekete geçen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yeni yılda sondaj ve arama faaliyetlerine hız veriyor. Bu kapsamda Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) ve Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) tarafından yürütülecek projelerle hem yerli enerji üretimi artırılacak hem de stratejik madenlerde yeni rezervler ekonomiye kazandırılacak. TPAO yurt içi enerji aramalarında rekor seviyede sondaj yapılacak. Kara ve deniz sahalarında toplam 300 kuyuda petrol ve doğalgaz sondajı gerçekleştirilecek. Bu kapsamda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ruhsat sahaları da dahil olmak üzere toplam 19 bin 900 kilometrekarelik alanda üç boyutlu sismik veri toplanacak. Çalışmalarla birlikte yerli üretimin payı artarken enerji arz güvenliği güçlendirilecek. Kurum uluslararası alanda yürüttüğü faaliyetlerini de genişletecek. Afrika ve Orta Asya’da 2 yeni arama ve üretim anlaşması yapılacak. Yeni sahalarda başlatılacak sondajlarla Türkiye, yurt dışı enerji yatırımlarında aktif oyuncu konumunu güçlendirecek. Bu adımlarla ülkenin petrol ve doğalgaz tedarik zincirinde etkinliği artırılacak. Kurum ayrıca kaya gazı ve metan gazı potansiyelinin belirlenmesine yönelik 5 kuyuda çatlatma operasyonu yürütecek.

MTA 450 BİN METRE SONDAJ YAPACAK

MTA ise madencilik sektörüne yönelik geniş çaplı arama programı uygulayacak. 7 bin kilometre havadan jeofizik araştırma, 450 bin metre sondaj ve 25 bin kilometrekare detay etüdü gerçekleştirilecek. Bu çalışmalarla, başta bor, lityum, nikel, kobalt ve nadir toprak elementleri olmak üzere kritik madenlerin rezerv potansiyeli tespit edilecek. MTA, jeotermal kaynak aramalarında 15 bin metre sondaj yapacak. Bu çalışmalarla hem yenilenebilir enerji üretimi artacak hem de yerli doğalgaz kaynakları ekonomiye kazandırılacak. Kurum, küresel enerji dönüşümünün en önemli girdilerinden olan kritik ve stratejik madenlerde de yeni projeler devreye alınacak. Eskişehir’deki lityum karbonat tesisinin yüzde 20’si tamamlanırken, yurt dışında da nadir toprak elementleri ve kritik ham maddelere yönelik iki yeni arama projesi başlatılacak. Üretim tesisinin faaliyete geçirilerek nadir toprak elementleri ve lityum üretim teknolojilerinin geliştirilmesinin yanı sıra yurt dışında da nadir toprak elementleri ve kritik ham maddelere yönelik iki yeni arama projesi başlatılacak.

İlgili Haber

Üretim artıyor, çalışmalar durmadan ilerliyor: 2,3 milyar metreküpe yükseldi, sırada petrol var!

UÇ ÜRÜN ŞARTI

MAPEG de 2026’da madencilikte çevre ve iş güvenliği standartlarını yükseltecek. Toplam 2 bin 450 kişi çevre, iş sağlığı ve güvenliğinin etkin yönetimi amacıyla eğitim verilerek sertifikalandırılacak. Ulusal Maden Rehabilitasyon Bilgi Sistemi (UMARBS) kurularak 15 ilde rehabilite edilmiş maden sahalarının envanteri çıkarılacak. Ayrıca madencilik öncesi ve sonrası çevresel etkilerin tespiti için iki bilimsel jeolojik çalışma yapılacak. Bu adımlar, çevreyle uyumlu madencilik politikalarının güçlendirilmesini sağlayacak. Maden ruhsat ihalelerinde artık ara ve uç ürün üretim tesisi kurma şartı getirilecek. Bu kapsamda dokuz yeni tesis şartlı ihale düzenlenecek. Amaç, madenlerin ham madde olarak değil, işlenmiş ürün olarak ekonomiye kazandırılması.

AKKUYU’DA ELEKTRİK ÜRETİMİ 2026 YILINDA BAŞLIYOR

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, enerji politikalarının odağına temiz enerjiyi aldı. Bu kapsamda Akkuyu Nükleer Güç Santralinde ilk elektrik üretimine 2026 yılında başlanacak. Dört üniteden oluşan santralin toplam kurulu gücü 4 bin 800 megavat olacak ve tam kapasiteye ulaştığında Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 10’unu karşılayacak. Bakanlık, ikinci nükleer santral için uluslararası anlaşma müzakerelerini de tamamlamayı planlıyor. Ayrıca küçük modüler reaktör (SMR), mikro reaktör ve füzyon teknolojileri alanında üç ayrı proje yürütülüyor. 2026 sonunda bu projelerde yüzde 60 oranında ilerleme sağlanarak yerli kurulum yol haritasının tamamlanması hedefleniyor. Akkuyu’nun devreye alınmasıyla birlikte temiz enerji yatırımları da hız kazanacak. Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) modeliyle bugüne kadar 6 bin megavatın üzerinde kapasite tahsisi yapıldı. 2026’da 850 megavat güneş ve 1.150 megavat rüzgâr olmak üzere toplam 2 bin megavat yeni tahsis planlanıyor. Böylece YEKA kapasitesi 8 bin megavatın üzerine çıkarılacak. Deniz üstü (off shore) rüzgâr santrali alanlarının belirlenmesi için saha tespitleri yapılacak. Yol haritasına göre Türkiye’nin toplam elektrik kurulu gücü 2026’da 128 bin 925 megavata ulaşacak. Bunun 26 bin 100 megavatı güneş, 16 bin 300 megavatı rüzgâr, 33 bin 395 megavatı hidroelektrik kaynaklardan oluşacak. Elektrik üretiminde yenilenebilir enerjinin payı yüzde 49’a yükselirken, doğalgazın payı yüzde 18,5 seviyesine inecek.

HAM PETROL ÜRETİMİ GÜNLÜK 170 BİN VARİLE ÇIKARILACAK

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, madenciliği stratejik sektör olarak konumlandırıyor. 2026 yılı için belirlenen hedefler arasında madenciliğin millî gelir içindeki payının yüzde 1,5’e çıkarılması, ihracatının 7 milyar dolara ulaşması, ham petrol üretiminin günlük 170 bin varile, doğalgaz üretiminin 4,9 milyar metreküpe çıkarılması ve ara ile uç ürün üretim şartlı saha sayısının 76’ya yükseltilmesi bulunuyor.

KARADENİZ’DE 75 MİLYAR METREKÜP HEDEFİ

Karadeniz Sakarya sahasında üretim faaliyetleri devam ederken, Göktepe sahasındaki 75 milyar metreküplük keşif de ekonomiye kazandırılacak. Bu kapsamda Sakarya’daki 12 kuyuda sondaj, 14 kuyuda alt tamamlama, 14 kuyuda üst tamamlama faaliyetleri de tamamlanacak.

GAZDA ARZ GÜVENLİĞİ GÜÇLENİYOR

Doğalgazda arz güvenliğini artırmak maksadıyla hem üretim hem depolama kapasitesi genişletilecek. Tuz Gölü Yer Altı Doğalgaz Depolama Tesisi ve Kuzey Marmara Depolama Tesisi ile toplam depolama kapasitesi mevcut 5,8 milyar metreküpten 7,1 milyar metreküpe çıkarılacak. Bakanlık, önümüzdeki yılda da yeni LNG anlaşmalarıyla kaynak çeşitliliğini artıracak.