Padişah portreleri tek çatıda buluşuyor

MURAT ÖZTEKİN

Türk resim sanatının “saraylı tabloları” gün yüzüne çıkıyor...  Ayvazovski ve Zonaro gibi ressamların eşsiz eserlerinin bulunduğu Dolmabahçe’deki Millî Saraylar Resim Müzesi, genişletilerek yeni tablolara ev sahipliği yapacak. Topkapı Sarayı’nın Millî Saraylara bağlanmasıyla birlikte müzenin envanterine yeni tablolar girdi. Tematik salonlar açılarak üç katı büyüklüğe ulaşacak müzede, hâlihazırdaki 11 sergi salonu 30’a, sergilenen eser sayısı ise 200’den 500’e çıkarılıyor. Tabloların bazıları ilk defa sergilenecek, bazıları ise az biliniyor. Resim müzesinin yeni kısımlarının sanatseverlere bu yaz başında kapılarını açması bekleniyor.  

AZ BİLİNEN TABLOLAR VAR
Sergilenecek eserler arasında en çok dikkat çekenler ise Osmanlı padişahlarının tasvir edildiği az bilinen tablolar. Hem Türk ressamlarının yaptığı hem de yabancı sanatçıların fırçasından çıkan eserlerde Sultan Osman’dan Sultan Vahdeddin’e kadar 36 padişahın her birinin portresi yer alacak. En az bilinenler ise Halil Paşa’nın Yavuz Sultan Selim’i ve Sultan III. Selim’i tasvir ettiği tablolar, İtalyan ressam Pavlo Verona’nın Sultan Abdülaziz’in kılıç kuşanma merasimini yansıttığı eser, Pierre Guillemet’in Sultan Abdülaziz’i çizdiği resim ve anonim bir I. Abdülhamid Han portresi.

Sorularımızı cevaplayan Millî Saraylar Resim Müzesi Şefi Gülsen Sevinç Kaya “Topkapı Sarayı envanteri padişah resimleri açısından çok zengindi. Resim Müzesi de Zonaro, Ayvazovski gibi mühim ressamların koleksiyonlarını barındırıyordu. Şimdi bu ikisi bir araya geliyor. Sergilenecek eserler arasında az bilinen veya ilk defa sergilenecek eserler de var” diyor.

SULTANLARIN SANAT ZEVKİ YÜKSEKTİ
Saray koleksiyonundan derlenen eserlerin Osmanlı Saraylarındaki sanat zevkinin yüksekliğini gösterdiğini söyleyen Gülsen Sevinç Kaya “Osmanlı saraylarının ve Osmanlı padişahlarının sanat zevki çok yüksekti. Zaten sultanların hemen hepsi bir sanatla uğraşıyorlardı. Sultan Abdülaziz’in karakalem eskizleri vardı, Halife Abdülmecid Efendi meşhur bir ressamdı, Sultan Abdülmecid ise hat sanatçısıydı. Osmanlıda sanat ve sanatçı hep destekleniyordu. Padişahlarımız sanatı desteklemek için yurt dışına talebe göndermiş, yurt içinde mektepler açmışlar ve mükâfatlar vermişlerdi. Bunun yanında yurt dışından ressamların eserlerini koleksiyonlarına kazandırarak Türkiye’deki ressamlara yön vermişlerdi” ifadelerini kullanıyor. Osmanlıda padişah portrelerinin yapılmasında sanatsal maksatların yanında diplomatik gayelerin de olduğunu kaydeden Kaya “Padişah portreleri Osmanlı tarihi açısından çok mühim. Çünkü devletin ve hükümdarın gücünü de yansıtıyor. İlk defa portresini yabancı devlet adamlarına gönderen padişah Sultan III. Selim olmuş. Padişah, bunu diplomasinin bir parçası olarak görmüş” değerlendirmesinde bulunuyor.

YENİ TEMATİK SALONLAR AÇILIYOR
Millî Saraylar Resim Müzesinde hâlihazırda yer alan 11 tematik salona yenileri ilave edilecek. Şeker Ahmed Paşa’nın eserleri, sarayda eğitim alan “Enderunlu Ressamların” çalışmaları, Halife Abdülmecid’in sürgünden önce yaptığı resimler ve sanat malzemeleri de ayrı salonlarda teşhir edilecek.