Kolesterol tartışması öldürüyor

Ziyneti KOCABIYIK

Türk Kardiyoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Mahmut Şahin, kolesterol yüksekliğinin kalp krizine yol açan faktörlerin başında geldiğini söyleyerek, son yıllarda ülkemizde tartışmaya açılan “Kolesterol zararlı değildir” yaklaşımının toplum sağlığını tehdit ettiğini belirtti. Türkiye’de yılda 300 bin kişinin kalp krizi geçirdiğini ve bunların 125 bininin hayatını kaybettiğini hatırlatan Prof. Dr. Şahin, “Yüksek kolesterol, kalp ve damar hastalıklarının ortaya çıkışında, şeker hastalığı ve sigara içimi gibi başlı başına bir risk faktörü.  Bilim, riski yüksek kişilerde yüksek kolesterolün mutlaka düşürülmesi gerektiğini söylüyor” dedi. Kolesterol tartışmalarını bir “magazin safsatası” olarak nitelendiren Prof. Dr. Şahin, “Zaman zaman medyayı meşgul eden, ‘kolesterol zararlı değildir’, ‘İstediğiniz kadar yağ tüketin’, ‘ istediğiniz kadar yumurta tüketin’ açıklamaları bilimsel değildir. Bu tür açıklamalar sonucu hastalarımız diyetlerini değiştiriyor; ilaçlarını bırakıyor. Bu durum kalp ve damar hastalarının, hastalıklarının kötüleşmesi ya da yeni bir kalp krizi sonucu ölümlerle sonuçlanıyor” dedi. 

MAGAZİN AÇIKLAMASI

Kolesterolle ilgili tartışmaya sebep olan iddiaların bilimsel bir dayanağı olmadığına işaret eden Prof. Dr. Şahin, “Bu cümleler bir kişinin görüşleridir. Bir magazin açıklaması niteliğindeki bu cümleler, yüksek seyredilme oranları olan programlarda yayınlanarak çok sayıdaki kişiye ulaşan bir kampanya hâline geldi. Bu kampanya halk sağlığını tehdit ediyor. Biz her gün yüzlerce hasta gören, damara anjiyo yapan, stent koyan, hasta bakan hekimleriz. Bu cümlelere itibar edip ilaçlarını hastalarımızın zarara uğradığını, hayatını kaybettiğini gözlerimizle görüyoruz. Yüz binlerce kişi üzerinde yapılan bilimsel çalışmalar sonucu ortaya çıkan Amerika ve Avrupa kalp rehberlerinde, kalp skoru yüksek kişilerde yüksek kolesterolün düşürülmesinin kalp krizinden ölümleri önlediği vurgulanıyor” dedi.

BİR YIL İÇİNDE TEKRARLIYOR

Türk Kardiyoloji Derneği 29 Eylül Dünya Kalp Günü dolayısıyla bir sosyal sorumluluk projesi başlattı. Astra Zeneca firmasının desteği ile ülkemizde ani kalp ölümüne dikkat çekmek amacıyla başlatılan “Artık Kalpler Susmasın”  projesi ile ilgili bilgi veren Türk Kardiyoloji Derneği önceki başkanı Prof. Dr. Lale Tokgözoğlu, ülkemizde kalp hastalıklarına bağlı ölümlerin ilk sırada geldiğine dikkat çekerek, “Türkiye’de her yıl ani kalp krizine bağlı olarak 100 bin civarında ölüm meydana geliyor. Bir defa kalp krizi geçiren hastanın yeniden kalp krizi geçirme riski sürüyor. Türkiye’de ani kalp krizi geçiren kişilerin bu kriz sebebiyle 1 yıl içinde ölüm oranı %32. Bu oran Avrupa ortalamasının bir hayli üstünde. Kalpten ölümlerde Avrupa ülkeleri arasında erkeklerde ikinci, kadınlarda ise ilk sırada yer alıyoruz. Bu, acilen çözmemiz gereken bir problem. ‘Artık Kalpler Susmasın’ projesi, bu konudaki farkındalığı artırmayı hedefliyor” dedi. Proje kapsamında kişiler sevdiklerine “bugün 10 bin adım yürü” ya da “bugün şekerli gıda tüketme” şeklinde görev verecek. Bunu videoya çekerek #artikkalplersusmasin hashtagi ile instagram ya da facebook’da yayınlayacak. En iyi 5 videoya ödül verilecek.

112'Yİ ARAYIN KALP MASAJI YAPIN

Türk Kardiyoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Kemal Erol, kalp krizinden ölümlerin önemli bir bölümünün hastaneye ulaşamadan gerçekleştiğini söyleyerek, “Yakınınızda kalp krizi geçiren birine yardım etmek için ilk olarak 112’yi arayın ve kalp masajı yapın” dedi. 

Ambulansın geç geleceği düşüncesi ile kalp krizi geçiren kişinin özel araçlarla hastaneye yetiştirilmeye çalışılmasının ölüm rakamlarını artırdığını belirten Prof. Dr. Erol, “Kalp krizinde ilk 1 saat çok önemli. Kriz geçiren kişinin tedavisi ambulansta başlar. Ayrıca kriz geçiren kişinin anjiyo ve balon işlemlerinin yapılabileceği, yoğun bakım yatağı müsait olan yere götürülmesi şarttır.  Bunu ambulans yolda ayarlar. Ambulans özel yolları kullanabildiği için her zaman sivil araçtan çok daha hızlı ve en uygun hastaneye hastayı götürür. Bu yüzden kalp krizi geçiren kişiyi asla kendi aracınızla hastaneye yetiştirmeye kalkmayın” diye konuştu.

KALP MASAJI NASIL YAPILIR?

Türk Kardiyoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Necla Öner, her vatandaşın kalp masajı yapmayı öğrenmesi gerektiğini belirterek, kalbinin durmuş kişiye kalp masajının nasıl yapılacağını şöyle anlattı: “112 gelene kadar kriz geçiren kişiyi düz bir zemine yatırıp başını bir tarafa çevirin. Direkt olarak midenin üst kısmına yani iman tahtası dediğimiz bölgeye dakikada 100 kez güçlü şekilde baskı uygulayın. Bu masaj hem solunumu hem de kalbi kurtarır.”