Evdeki kimyasallar zehir saçıyor

ZİYNETİ KOCABIYIK

Temizlik malzemeleri, boyalar, böcek ilaçları ve plastik kapların içinden yiyeceklere karışan maddeler gibi pek çok kimyasalla gün boyu iç içe yaşıyoruz. Günümüzde 100 bin civarında kimyasal madde çeşitli amaçlar için kullanılıyor ve bu sayı her geçen yıl artıyor. İlaç, gıda katkı maddesi, kozmetik, tarım ilacı, endüstri kimyasalı olarak kullanılan her kimyasalın insan sağlığı ve çevreye olan etkisi ayrıntılı olarak inceleniyor. Bu inceleme sonucunda insan sağlığı ve çevre üzerinde kabul edilemez ölçüde risk taşıyanların kullanımına izin verilmiyor. Ancak tek başına zararlı olmayan bu maddeler, zaman içinde vücutta birikerek veya birkaç tanesi bir araya gelerek sağlığı tehdit ediyor.
“Endokrin bozucu” olarak adlandırılan bu kimyasal maddelerin öncelikle hormon sistemini etkilediğini söyleyen Memorial Ankara Hastanesi Endokrinoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Sibel Ertek “Büyüme gelişme, bağışıklık sistemi, zihinsel fonksiyonlar ve metabolizmanın sağlıklı işlemesi, hormon ve benzeri sinyal taşıyıcı maddelerin doğru çalışmasına bağlıdır. Zaman içinde maruz kaldığımız kimyasal maddeler, vücut içinde bir noktadan diğerine sinyal ulaştıran nöroendokrin sistemi kesintiye uğratarak bu işleyişi bozar. Bu da çocuklarda büyüme gelişme geriliklerinden, yetişkinlerde kısırlığa, kansere ve kalp hastalıklarına da zemin hazırlıyor. Hatta daha da ileri giderek DNA’nın bozulmasına sebep oluyor” dedi. 

KENDİMİZİ NASIL KORURUZ

¥ Katkı maddeli, dondurulmuş, işlenmiş yiyecek ve içecekleri mümkün olduğunca az tüketin.
¥ Sıcak içeceklerde karton-kağıt bardak ve plastik kullanmayın.
¥ Plastik kapları bulaşık makinesinde yıkamayın.
¥ Bitkisel ve kimyasal takviye ürünlerini doktora danışmadan, fazla miktarlarda kullanmayın.
¥ Oyuncakları plastik yerine boyasız ahşap malzemeden seçin.
¥ Oda parfümü, kokulu mum gibi ürünleri kullanmayın.
¥ Yeni boya yapılmış ortamlarda uzun süre kalmayın. 
¥ Basit temizliklerde kimyasal ürünler ve deterjan yerine; limon, sirke veya karbonat tercih edin.
¥ Bulunduğunuz yeri havalandırın.
¥ Elektronik aletlerin bulundukları odalarda uzun vakit geçirmeyin.
¥ Ucuz diye markasına güvenmediğiniz tekstil ürünleri kullanmayın.

Kısırlıktan kansere hastalıkların sebebi

¥ Bisfenol-A (BPA): Plastik kapların ve boyaların içinde bulunur. Östrojen benzeri etki gösterebilir. Obeziteyi, nörolojik hastalıkları, üreme sistemi ile ilgili hastalıkları, astımı, hormon bağlantılı kanserleri tetikleyebilir. Tiroit testlerini bozar ve kalp-damar hastalıklarında rol oynayabilir. Pek çok plastik eşya BPA içermese de güneşe maruz kaldığında ortama vücuda östrojenik etkisi olan maddeler salar.
¥ DEHP ve diğer fitalatlar: PVC gibi sert plastik eşyaların yapımında esnekleştirici olarak kullanılır. Ayrıca besin takviyeleri, bitkisel ilaçlar, kozmetik malzemeler ve oyuncaklarda da bulunabilir. Süt, peynir ve suya karışabilir. Obezite, üreme sistemi, karaciğer ve kalp hastalıkları ile ilişkili sorunlara yol açar. Erkeklik hormonu, tiroit hormonu ve kortizol hormonunun etkisini değiştirir. Kolesterol değerlerini yükseltir, kan basıncını artırıcı etkileri vardır. 
¥ Nonilfenol (NP): Böcek ilaçları, boyalar, yağ katkı maddeleri, temizlik malzemeleri, deterjanların içinde bulunur. Östrojen benzeri etki yapar.
¥ Poliklorlu bifeniller: Boya-yapı malzemelerinde bulunur. Testis üzerine olumsuz etkileri vardır.
¥ Polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH): Odun, kömür ve diğer organik maddelerin yanması sonucu ortaya çıkar. Erkeklerde testosteron üretimini bozar.
¥ Vinklozolinler: Tarım ilaçlarında bulunur. Kadınlarda kıllanma artışı, yumurta olgunlaşmasında problemler, erkekte testosteron düzeyi ve sperm azalması gibi ters etkilere yol açabilir.