Nişasta bazlı şeker sağlığa zararlı

ZİYNETİ KOCABIYIK

Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulunun konuyla ilgili bilimsel çalışmalar ve ilgili raporları dikkate alarak yaptığı değerlendirmeyle son günlerde alevlenen nişasta bazlı şeker (NBŞ) tartışmalarına,  son noktayı koydu. Bir basın açıklaması ile kamuoyunu bilgilendiren Sağlık Bakanlığı, NBŞ’in başta obezite olmak üzere, karaciğer yağlanması, siroza sebep olduğu ve obezite ile bağlantılı kolon kanseri, pankreas, karaciğer ve meme kanseri gelişimine de zemin hazırladığını ifade etti.

SUÇLU FRUKTOZ
Türkiye Beslenme Rehberi’nde ve Dünya Sağlık Örgütü ile diğer uluslararası önerilerde tüm serbest şekerlerden alınan enerjinin, günlük kalori miktarının yüzde 10'unu geçmemesi ve bazı ülkelerde ise daha da azaltılmasının tavsiye edildiğinin hatırlatıldığı Sağlık Bakanlığı açıklamasında “Son zamanlarda artan obezite ve kronik hastalıkların sebeplerini araştıran bilimsel çalışmalar, şeker metabolizması özellikle de sofra şekeri ve nişasta bazlı şekerin yapısında bulunan früktoz üzerinde yoğunlaşmaktadır” denildi.
Sofra şekeri veya çay şekeri olarak bilinen sakkarozun yüzde 50 glikoz ve yüzde 50 fruktozdan oluştuğuna dikkat çekilen açıklamada sofra şekerinin sağlığa zararları şöyle sıralandı:

KARACİĞER YAĞLANMASI
Fruktoz, glukozdan farklı olarak karaciğerde daha hızlı yıkılır ve hızla yağ asitlerine dönüşür. Bu durum karaciğer yağlanması fizbozis ve siroza yol açabilir.

İŞTAH AÇIYOR
Fruktoz glikoza göre daha tatlıdır ve beyinde iştah artırıcı noktaları uyaran etkisi olduğu yönünde de çalışmalar bulunmaktadır.

GUT HASTALIĞINI TETİKLİYOR
Fruktoz bağırsak florası ve mikrobiyatasını değiştirir.  Fruktoz, glikozdan farklı olarak kanda ürik asit artışına da yol açarak gut hastalığını tetikler ya da var olanları şiddetlendirir.

KALP HASTALIKLARI
Şekerli besinlerin aşırı tüketilmesi sonucunda gereğinden çok yeme davranışı gelişir. Aşırı şeker tüketiminin insülin direnci gelişmesi ve obezite, diyabet, kalp damar hastalıkları ve eşlik eden hastalıklara yol açtığı yönünde çalışmalar bulunmaktadır.

KANSERE YOL AÇIYOR
Sakkaroz ve nişasta bazlı şeker içeren besinlerin fazla tüketimi metabolik hastalıkların yanı sıra obezite ile ilişkili kolon kanseri, pankreas, karaciğer ve meme kanseri gibi çeşitli kanser türlerinin gelişimine de zemin hazırlamaktadır.

ÇOCUKLAR BÜYÜK RİSK ALTINDA
Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulunun şekerle mücadele için tavsiyeleri şöyle:
Her türlü şeker tüketiminin azaltılması için gerekli tüm tedbirlerin alınması,
Hâlen yüzde 10 olan NBŞ kotasının üretiminin artırılmaması ve gıdalarda kullanımının sınırlandırılarak sıkı denetiminin sağlanması,
Yiyecek ve içecek etiketleri üzerindeki şeker içeriğinin, elde ediliş kaynağı ve fruktoz oranı belirtilmek suretiyle Türk Gıda Kodeksi şeker tebliğine uygun şekilde  “şeker”, “glikoz şurubu”, “yüksek fruktozmısır  şurubu”, “invert şeker” vb şeklinde açık olarak yazılmasının sağlanması,
Sağlıklı beslenmenin teşvik edilmesi çalışmaları kapsamında; endüstri tarafından reformülasyon yapılarak, yüksek fruktozlu mısır şurubu kullanım miktarının asgari düzeye indirilmesine destek olunması,
Toplumumuzda şeker tüketiminin azaltılması için tüketicinin bilgilendirilmesi, tüm topluma bebeklik ve çocukluk çağından itibaren sağlıklı beslenme kültürünün tesis edilmesi konusunda dengeli beslenme politikaların geliştirilmesi.