Aralıklı açlığı abartmayın

Ziyneti Kocabıyık - Sürekli değişen beslenme trendleri  bütün dünyada giderek artan obezite ve kronik hastalıklarla mücadelede yeni bir beslenme modelini tavsiye etmeye başladı. Batı’da “intermiteng fasting” denilen “aralıklı açlık diyeti” 8 saat yiyerek ve 16 saat aç kalarak yapılıyor. 2 ana öğünü tavsiye eden bu sistemde önemli olan akşam yemeğinin saat 19.00’u fazla geçmemesi. Akşam yemeğinden sonra 16 saat birşey yememek gerekiyor.  Ancak uzmanlar “aralıklı beslenme modelinde aşırıya kaçılmaması konusunda uyarıyorlar. Anadolu Sağlık Merkezi Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Melih Özel “Kalori kısıtlaması ve aralıklı açlık, insan sağlığı için oldukça faydalı bir beslenme yöntemi. Ancak hergün bu diyeti uygulamak zor olabilir. Haftada iki üç gün aralıklı oruç diyeti uygulanması hem kilo kontrolü hem de sağlık açısından oldukça faydalı” dedi.

VÜCUT KENDİNİ TAMİR EDİYOR
Açlık dönemlerinde hücrelerin, genetiğinde var olan savunma mekanizmalarının ortaya çıktığını ifade eden Prof. Dr. Özel “Bu mekanizmalar, şeker metabolizmasını kontrol ediyor, inflamasyon dediğimiz vücuda zarar veren iltihabı baskılıyor ve stres direncini artırıyor. Bu sayede, oksidatif ve metabolik strese karşı direnç mekanizmaları çalışmaya başlıyor ve hasarlı moleküllerin uzaklaştırılması ya da tamiri mekanizmalarını aktifleştiriyor. Çünkü sürekli olarak vücudumuzda birtakım genetik hasarlar meydana geliyor ve bu hasarlı bölgelerin temizlenmesi ya da tamir edilmesi gerekiyor” dedi.

KALORİYİ AZALTIN
“Aralıklı açlık” diyetini bir ömür uygulamanın mümkün olmayacağını hatırlatan Prof. Dr. Özel “Bu durumda genel olarak aldığımız kaloriyi azaltmak ve hiç olmazsa haftada iki üç defa kadınlar için 12-14 saat, erkekler için 14-16 saat sürecek açlık dönemlerini hayatımıza yerleştirmeye çalışmalıyız. Bu hem kilo kontrolü açısından hem de bazı metabolik problemlerle başa çıkabilmek açısından çok etkili ve önemli bir yol olabilir” dedi.

Obezite ilacının da ilham kaynağı
Hayvanlarda yapılan çalışmalarda, bazı moleküllerin kullanımı ile tıpkı aralıklı açlıktaki metabolik değişimin oluşabildiğinin gösterildiğini ve bu sayede hem kilo kontrolü sağlanırken hem de bazı hastalıkların kontrolü konusunda yol alınabildiğini anlatan Prof. Dr. Melih Özel “Aralıklı beslenme ve aç kalmanın, yaşam süresine olumlu katkıda bulunduğunu gösteren hayvan deneyleri var. Ancak insanlardaki klinik çalışmalar şu ana kadar bunu ortaya koyabilecek kadar uzun değil. Dolayısıyla insanların aralıklı beslenmeyi uzun yıllar sürdürüp sürdüremeyeceği ve eğer sürdürebilirlerse bunun insan hayatının süresine etkisinin olup olmayacağı konusu henüz tam olarak bilinmiyor. Ek olarak klinik çalışmalar genellikle genç veya orta yaşlı hasta gruplarında yapıldığı için bu sonuçların bütün yaş gruplarına yönlendirilip yönlendirilemeyeceği de berrak değil. Aslında problem günlük alınan toplam kaloride ve deyim yerindeyse abur cubur yenip yenmemesinde yatıyor. Seçtiğiniz aralığa göre kadınlarda 12-14 saat, erkeklerde 14-16 saatlik bir ‘aç kalma’ sonrası alınan yüksek proteinli bir öğün, gün içerisinde kan şekeri kontrolü ve keton cisimlerinin yakılmasında çok etkili. Gün içerisinde alınan total kalori, günlük fiziksel aktivite, kalori harcama düzeyi ve diyetin içeriği de önemli. Dolayısıyla ‘kahvaltı’ yerine günün ilk öğünü demek daha doğru herhâlde” şeklinde konuştu.