Öfkemi kontrol edemiyorum

CANAN ERASLAN

Öfke, birçok insanın hayatının belli bir döneminde yaşadığı, savaştığı ve birçok olumsuz sonuçla karşılaştığı bir duygu patlaması olarak ortaya çıkar. Psikolog Aslıhan Sönmez, öfkeyi kontrol altına almadan önce bu sorunun ne olduğunu, nasıl oluştuğunu anlamak gerektiğini ifade ediyor.
Peki nedir bu öfke?
Öfke, insanların kendilerini fiziksel ve psikolojik tehlikelere karşı korumalarına yardımcı olan bir duygudur. Fakat kontrolsüz kullanıldığında sonuçları tahmin edilenden çok daha ağır olabilir. Öfke problemi sonucunda yıkılmış ilişkiler, kaybedilmiş kariyer, bolcu mutsuzluk gibi insan hayatını altüst eden problemlerle karşılaşmak mümkün.
Psikolog Sönmez “Peki nedir sizi bu kadar öfkelendiren; hiç düşündünüz mü?” diyor ve şu bilgi ve tavsiyeleri paylaşıyor:
Kişilik bozukluğu bulunan ve asosyal kişilikler normal bireylere göre daha çabuk öfkelenebiliyor. Sinirlendiğimizde bedende bulunan bazı enzimler öfkeyi baskılıyor. Daha az salgılandığında ise saldırgan özellikler gösterilebiliyor. Aslında bazı küçük adımlarla öfkenizi kontrol edebilirsiniz. Öncelikle bunları öğrenmekte yarar var. Zorluk çekerseniz de bir uzmanla görüşmenizde yarar var.

Anlık sakinleşme çok önemli
Bu sorunun cevabını da şöyle veriyor Psikolog Aslıhan Sönmez:
¥ Öfkeyi yatıştırmanın en kolay yolu, gergin ortamdan uzaklaşmak, o anlık da olsa olayın içinden çıkmaktır. Kısa süreli de olsa rahatlatacaktır.
¥ Gevşeme tekniklerinden faydalanabilirsiniz. Öfkeli olduğunuz anlarda aklınıza gelmeyebilir ama zamanla alışkanlık edinebilirsiniz.
¥ Diyaframdan derin nefes alıp vermek çok işe yarayacak. Bunu yaparken kendinize ‘Sakin ol’ telkini yapmak da işe yarar.
¥ Öfkelenince bunu dışa vurmak yerine 10’a kadar saymak çok bilinen bir metot ama emin olun işe yarayacak. 10’a yaklaştıkça mesele size daha küçük gelebilir. Deneyin.

Hayata karşı mı?
“Travmaların öfke üzerinde etkisi oldukça fazladır. Öfkenizin altında sevgisizlik, korku ya da acılarınız yatıyor olabilir. Hatta hayatınızın tüm evrelerinde yaşadığınız travmaların etkisini bugünkü öfkeyle yansıtıyor olabilirsiniz” diyor Sönmez...

Önce dinleyin
Doğru iletişim çok önemli. Önce dinleyin, cevap vermek için acele etmeyin, düşünün. Kimin haklı, kimin haksız olduğunu bırakın, önceliğinizi anlamaya verin. “Böyle demek istedi ama aslında şunu demek istedi” takıntısından vazgeçin. Sabır, kendinize tanıdığınız zamandır. Sizi sinirlendiren şeyleri küçük engeller olarak görün, sonuçları çok mutlu edecek. Çünkü öfke tehlikelidir.

Öfke kontrolü için spor çok etkili yol
Fazla ve birikmiş enerjinizi koşarak atmaya ne dersiniz? Sakin olun, kendinizi dışarı atın, yürüyün, koşun, enerjinizi boşaltın. Aksi hâlde sağlığınız bozulur, kilo bile alırsınız. Çünkü öfkeli ya da kızgınken vücudumuz hayatta kalmaya odaklanır. Beden, yara aldığını düşünerek savunma mekanizmaları geliştirir.

Aile yaşantısı çok etkilidir
Aslıhan Sönmez’e göre aile yaşantısı, öfke üzerinde oldukça etkili. Ailenizdeki bireylerin öfkesini nasıl biçimlendirdiği, ebeveyn ve bakıcıların öfkesini nasıl yansıttığı, aileden kimi model aldığınız da öfkenizi nasıl şekillendirdiğinizde çok önemli etki yapıyor. Öfke problemi yaşıyorsanız, kendi kendinize kaldığınızda bu soruları düşünüp cevaplamanızda yarar var. Eğer öfke problemini bir başkası ile yaşıyorsanız, ondan da bu soruların cevabını bulmasını isteyebilir, cevaplarınızı paylaşabilirsiniz. Bu; konuşma, karşılıklı sabır ve anlayış zemini oluşturmakta da faydalı olabilir.

Bir gün sonra geçecek, bilin
Yaşadığınız her neyse, dünyanın sonu olmadığını bilin. Öfkeliyken her şey daha dramatik görünebilir. Kızgınlık en çok bir gün sonra geçecektir. Sonra yaptıklarınızdan pişman olabilirsiniz, unutmayın. Elbette sizin öfke probleminizi kullanıp kızdırmak için elinden geleni yapanlar olacaktır. Siz sakinliğinizle cevap verin, bunun sonucunda mutlu olacaksınız. Enerjinizi öfkenize harcamaktansa hoşlanmadığınız durumdan nasıl çıkabileceğinize odaklanın. Kelimeleri özenle seçin, karşınızdakini incitmemeye çalışın. Her şey iyiye gidecek.