Türkiye'nin gözbebeği Balıkesir

AYVALIK TOSTU HERKESİN DİLİNDE

Balıkesir süt üretiminde ise Türkiye’de ilk ikide. Süt üretiminin çok olması mandıracılığın yaygın olmasından geliyor. Yaklaşık 70 çeşit peyniri olduğu söyleniyor; öne çıkanlar MİHALİÇ PEYNİRİ, KOPANİSTİ, KİRLİ HANIM PEYNİRİ, SEPET PEYNİRİ, MANYAS PEYNİRİ, TATLI LOR. Çok bilinmese de sucukları da popüler. Açıkçası ben Yanturalı sucuklarını çok severim. Evet son yıllarda tahtını Çeşme ve Bodrum’a kaptırmış olsa da eski görkemine kavuşma mücadelesi veren yerlerden biri de Ayvalık. Balıkesir’in Alamet-i Farikası Ayvalık desem çok abartmış olmam. Rumlardan kalan tarihi doku,  romantik sokakları, ülke çapında ün yapmış balıkçıları ile Ayvalık çok özel. Tabii ki benim gibi yiyecek ve içecek meraklısı yazınca hiç şüphesiz Ayvalık denilince ilk akla AYVALIK TOSTU geliyor. Ayvalık da yeme-içme kültürü oldukça derin ama tost artık herkesin dilinde, gönlünde. Peki en doğru Ayvalık tostu nerede yenilmeli en azından benim adresim tabii ki Balıkesir ilinin gözbebeği CUNDA adası. Şimdiki ismi ALİBEY Adası. Kesinlikle müthiş bir gastronomi noktası. Özellikle deniz ürünleri ve Girit Mutfağı kültürünü yaşatması açısından çok özel bir lokasyon.  

Benim için Balıkesir’in en özel ilçelerinin başında Edremit gelir. Bir tarafta Kaz dağlarının yeşili diğer tarafta mavi bayraklı sahili ve ortasında CUMHURİYET LOKANTASI.  Balıkesir’in emekliler için hediyesi ise ALTINOLUK, Kaz dağlarına sırtını yaslamış bir sahil kasabası.  İstanbulluların favori yazlık yerlerinden biri iken artık biraz daha sakinlemiş. Altınoluk sahili Balıkesir’in mavi bayraklı noktalarından. Denizi çakıllı ve serin. Sezonda kalabalık ama eylül ayında sakinliyor. Daha da geçe kalırsanız kuzeyde olduğundan mevsimi kaçıyor. 

EFES’İ ANIMSATIYOR

Biraz da kültür ve tarih… ANTANDROS ANTİK KENTİ bölgede az bilinen antik kentlerden PELASGLAR tarafından kurulmuş bir TROAS kenti… TROİA Savaşı’na (M.Ö. 1260–1180) kadar geriye gidiyor. Kazılarda şehrin NEKROPOLÜNDE ulaşılan en eski mezar M.Ö. 8. yüzyıla ait bir çocuk mezarı. Fakat antik kentteki en önemli buluntu Efes Antik Kenti’ndeki örneklerle benzeyen, MS. 1’nci yüzyıla tarihlenen ve duvarlarında fresk bulunan, taban döşemeleri mozaikli bir roma villası yani yamaç ev. Diğer bir arkeolojik değer ise Neolitik (M.Ö. 6000) ve Kalkolitik (M.Ö. 5000) döneme kadar uzanan bir tarihi olan KYZİKOS. Bilinen tarihi M.Ö. 8. yüzyılda İONİA’nın önemli kentlerinden biri olan MİLET’in burada bir kolini kurmasıyla başlıyor. Kyzikos’un altın çağı da bu döneme denk geliyor. M.Ö 6. yüzyılda önce Lidya ve Pers egemenliklerine giren şehir M.Ö. 334 yılında Büyük İskender’in Persler’i yenmesiyle Makedonların, ardından Roma’nın ve Bizans’ın egemenliğine geçiyor. Sonraki dönemlerde geçirdiği istilalarla ve yağmalarla git gide önemini yitiriyor. 

GÖNEN’İN PİRİNCİ MEŞHUR

Gönen ise bambaşka bir coğrafya enteresan olan kısmı ise kadınların açtıkları oya tezgâhları. Gönen’in pirinci ise meşhur bilhassa BALDO, benim markam ise ZEKİ BALDO. Diğer taraftan Gönen Kaplıcaları çok ama çok ünlü.  Balıkesir demek tabii ki peynir demek. Elbette EZİNE biliniyor ama size ilginç ve sıra dışı bir marka söyleyeyim ‘İDAMERA’. Edremit yakınlarındaki Hacı aslanlar Köyü’nde bir çiftlik-mera oluşumu üzerinde üretim yapıyorlar. Ferit UZUNOĞLU, Gudrun WAGNER ve Şakir KAPANKAYA onların bu yazıdan da benden de haberleri yok. Bir süredir yaptıklarını takip ediyorum, kesinlikle kaliteli ve ilginç peynirler üretiyorlar.  Oldukça da başarılılar, bu tür başarıları özlüyoruz. 

DEĞERİ BİLİNMİYOR

Peki kaç kişi GÖMEÇ’i biliyor? Gömeç çok öne çıkmamış bir mavi bayraklı koy. Gömeç ile Cunda arasında kalan bir bölge adı Hasır Adası ama bölgede aynı adlı bir ada daha var karıştırmayın. Balıkesir’in dağı taşı zeytinlik olunca haliyle bir sürü zeytinyağı markasına da ev sahipliği yapıyor. İşte onlardan biri de KİSTHENE, butik bir marka. Erken hasat, soğuk sıkım zeytinyağlarını tadabileceğiniz, sirkeler, doğal sabunlar, Balıkesir’e özgü peynirler bulabileceğiniz bir adres.  Ama Balıkesir çok daha fazlası HAVRAN,  MANYAS, KAPIDAĞ YARIMADASI (ERDEK), MARMARA ADALARI(AVŞA, MARMARA, PAŞALİMANI ADASI, EKİNLİK ADASI), SUSURLUK. İnşallah onları da ayrı ayrı yazma fırsatımız olur. Öte yandan GASTRONOMİ anlamında bu kadar değerli sahilleri ve dağları ile bu denli özel bir Turizm şehrinin hak ettiği değeri görmemesine ne demeli? Bu sorunun cevabını BALIKESİR VALİSİ ve BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANI vermeli aslında… Bana kalırsa verilecek cevap yok ama yapılacak çok iş var. Haydi hayırlısı…