NATO gerçekten önem kazandı mı?

 

 

Batı’nın güvenlik aktörü olarak II. Dünya Savaşı sonrası ortaya çıkan NATO bugünlerde sıkça tartışılıyor. Sovyetlere karşı oluşturulan bu yapı bir ara işlevini yitirmekle itham edilmişti. Fransa Devlet Başkanı Macron NATO’nun öneminin kalmadığını söyledi. 

Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle beraber NATO’nun önemi tekler ortaya çıktı... Özellikle Rusya’ya sınırı olan Baltık ülkeleri ya da eskiden Sovyetlere bağlı ülkeler NATO’yla birlikte derin bir nefes almıştı. 

Rusya için NATO, ABD demek. Batı’nın en büyük askerî gücü. Soğuk Savaş döneminde Rus korkusu Avrupalıları endişelendiriyordu. NATO şemsiye gibiydi. 

Sonra Soğuk Savaş bitti. Varşova Paktı dağıldı. Tek kutuplu dünya oldu. Batı gücünü perçinledi. 1999’da Putin iktidara gelip Rusya’yı eski gücüne dönüştürdü. Nihayet aklındaki plan olan Ukrayna’yı işgali uygulamaya koydu. Avrupalıların dedelerinden duydukları Rus tankları endişeye mahal verdi. 

Dün Euronews Türkçe’de bununla ilgili bir haber vardı. “Atlantik Ötesi Eğilimler” başlıklı araştırma Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Litvanya, Hollanda, Polonya, Portekiz, Romanya, İspanya, Türkiye İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri'nde gerçekleştirildi. Her ülkeden 1.500 kişi katılmış. Bu katılımcıların yüzde 78’i NATO’nun çok ya da oldukça önemli olduğunu söylemiş. Bir önceki yıla göre artış yüzde 11. 

Peki, Türkiye’deki katılımcılar ne demiş? Türkiye’den katılanların yüzde 21’i NATO’nun çok önemli olduğunu söylerken, yüzde 44’ü önemli demiş. Yani NATO’yu en az önemli görenler Türkiye’de. Elbette araştırmada yazmıyor ama Rus tehdidini Batı yakından hissediyor. Türkiye’nin böyle bir kaygısı şu an yok. İsveç, Finlandiya gibi ülkeler NATO’ya girmek için hazırlanıyor. Tabii burada Türkiye’nin alacağı tavır da önemli. 

Aynı araştırmada yüzde 64 ABD’yi dünyanın en güçlü ülkesi olarak görüyor. 14 ülkelik araştırmaya katılanların yüzde 37'si ABD'nin önümüzdeki beş yıl içinde dünyadaki en nüfuzlu ülke olmaya devam edeceğini düşünürken, yüzde 25'i Çin'in, yüzde 15'i AB'nin, yüzde 10'u ise Rusya'nın ABD'yi koltuğundan edeceğine inanıyor. (Euronews Türkçe) 

Bu arada NATO üyesi ülkeler silahlanmaya devam ediyor. Almanya, Fransa, Polonya, İngiltere vb. silah güçlerini artırıyorlar. Savunma bütçeleri ciddi oradan yükseldi. NATO savunmayı artırdıkça Rusya ve Çin de artıracaktır. 

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ne zaman biter bilmiyoruz. Tahmin etmek de zor. Ama barış sağlansa bile askerî harcamalar yükselecektir. Batı artık Rusya’yı ciddi tehdit olarak görüyor. Muhtemelen kolay kolay da güvenmeyecektir. Yeni bir Soğuk Savaş dönemi olacaktır. 

Şunu biliyoruz ki, NATO ciddi bir güç olarak kalmaya devam edecek. Rusya, Çin, İran da bunun farkında. Bu durumun silah sanayine etkisini ileride göreceğiz.