Rekabet Kurumu’ndan bu kez 6 gübre fabrikasına kartelleşme cezası ve sürpriz firma

Başlıktaki konuyla ilgili bilgiyi aldığımda aklımdan ilk geçen “Bekliyordum bunu” düşüncesi oldu.

Biliyorsunuz Rekabet Kurumu geçtiğimiz yıl 5 zincir markete kartelleşme suçlamasıyla 2,7 milyar liralık rekor bir ceza kesmişti. Yasaya göre zincir marketler önce bu cezayı yatırdılar sonra da itiraz edip hukuki süreç başlattılar.

 

O vakit bu kararı gönülden desteklemiş ve DEVLET GERİ GELDİ diye başlık atmıştım. Sebebi açıktı. Zincir marketler önemli bir kısmını kontrolleri altında tuttukları tedarik zincirleriyle iş birliği yaparak fiyatları şişirdikçe şişirmişler, pandemi döneminin ortaya çıkardığı krizi istismar ederek kâbus gibi vatandaşın bütçesinin üzerine çökmüşlerdi. Hâlâ da bu sıkıntıların üstesinden gelemiyoruz. İthalata dayalı maliyetler nedeniyle zaten sıkıntıya düşen çiftçilerimize devlet destek üzerine destek veriyor, tarladan ürün bir hayli ucuza çıkıyor ama dolar kuru ve mazot bahane edilerek fiyatlara fahiş zamlar yapılıyor. Bu arada zincir marketlerin depoları çok yaygın ve büyük olduğu için depolarında bekleyen ürünlerin etiketleri de sürekli değiştiriliyor.

 

Bunu bizzat yaşadık. Üç defadır evimize aldığımız kolaların gazının kaçmış olduğunu gördük ve en sonunda birini iade ettiğimizde oradaki görevlinin bize “Depolarda çok bekliyor ondan gazı kaçıyor” demesiyle ayıldık! Tabii ki depolarda bekleterek ha bire etiket değiştiriyorlardı. Bu o kadar aleni yapılmakta ki ihracat rakamlarını açıklamakla görevli yetkililerimize, çağrı üstüne çağrı yapsak da nafile, gereken denetim mekanizmaları bir türlü işletilememekte. Garip bir yedi uyuyanlar hâli çöreklenmiş durumda kimilerinin üstüne.

Şimdi geliyoruz başlıktaki haberimize...

 

 

Evet, zincir marketlerden sonra Rekabet Kurumu gübre fabrikalarına da KARTELLEŞME nedeniyle büyük cezalar kesti.

Geçen hafta, 11 Ağustos 2022 tarihinde,  7 gübre fabrikasına haklarındaki suçlamaları ve kesilen cezaların miktarlarını bildiren rapor ve yazılar tebliğ edildi.

 

Rekabet Kurumu 4. Maddedeki “Uyumlu eylem, birlikte hareket edip hassas bilgileri paylaşarak fiyat belirleme, fiyatları istedikleri seviyede tutma” suçuyla BANDIRMA GÜBRE, EGE GÜBRE, ETİ BAKIR, GEMLİK GÜBRE, TOROS TARIM ve o sürpriz firma GÜBRETAŞ hakkında KARTELLEŞME cezasına hükmetti.

 

Yedinci firma ise cezadan muaf tutuldu. Çünkü kısa adı İGSAŞ olan İstanbul Gübre İHLAL SUÇUNU İŞLEDİĞİNİ KABUL EDEREK Rekabet Kurumu’yla uzlaşmayı seçti. Böylece kesilen cezadan yüzde 25 indirim yapılarak belirlenen 37 milyon 300 bin lirayı ödedi. Bu da kartelleşmeyi teyit eden bir gelişme oldu doğal olarak.

 

 

Dediğim gibi asıl SÜRPRİZ, bir Tarım Kredi Kooperatifleri iştiraki olan GÜBRETAŞ’ın da kartelleşenler arasında yer alması.

Düşünün, iktidar çiftçinin gübre, mazot, su, enerji gibi maliyetlerini düşürebilmek ve onları rahatlatabilmek amacıyla birbiri ardına on milyarlarca liralık çeşitli destek paketlerini uygulamaya sokarken, birileri bu dönemi kendi çıkarlarına uygun şekilde istismar etmekte. Misal çiftçinin gübre gideri önemli bir yekûn tutmakta ama dün itibarıyla Cumhurbaşkanı’nın isteğiyle sattığı ürünlerde indirime giden Kooperatif Marketlerin bağlı olduğu Tarım Kredi Kooperatiflerinin iştiraki GÜBRETAŞ’ın adı KARTELLEŞME SUÇU işleyenlerin arasında!..

 

Bakın GÜBRETAŞ Genel Müdürü İbrahim Yumaklı geçen yılın sonlarında kurumun 9 aylık net kârının yaklaşık 308 milyon lira olduğunu açıklamış. Bravo. O hâlde yıllık kâr 500 milyon lirayı bulmuştur. Güle güle harcasınlar. Asıl işlevi piyasayı regüle ederek çiftçiyi, üreticiyi ve dolayısıyla tüketiciyi korumak olan GÜBRETAŞ’ın adının 4. Maddedeki KARTELLEŞME suçlamasıyla karşı karşıya kalan firmalar arasında olması ne acı.

Çok yazık!

 

Aşağıdaki haber de önceki günden ve “Tarımdan Haber” adlı bir internet sitesinden:

GÜBRETAŞ’ta, iki genel müdür yardımcısı ile fabrika ve tesis müdürü görevden alınmış. Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Hüseyin Bağrıyanık, İşletme ve Yatırımlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Mahmut Karaman, Yarımcı Fabrika Müdürü Nihat Dellal ile İskenderun Tesis Müdürü Ali Aslan.

Sebebini anlarız yarın öbürgün.

 

 

37 milyon 300 bin liralık miktarı ödeyerek uzlaşan İGSAŞ’ın küçük bir firma olması nedeniyle cezalar yüksek görünmemekte. Ancak cezalar firmaların ciroları oranında belirleniyor. Diğer firmaların ciroları çok yüksek ve kesilen cezalar buna paralel olarak bir hayli artacak.

 

Bu arada 11 Ağustos’taki tebliği alan firmalar en geç 2 ayın sonunda ikinci yazılı savunmalarını yapacaklar. Rekabet Kurumu Kasım ayında EK GÖRÜŞ raporu yazacak. 2023’ün ocak ve şubat aylarında da ceza kesinleşmiş olacak.  

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da nelerle uğraşıyor, birileri ne yapıyor. Onun isteğiyle dün Tarım Kredi Kooperatif Marketlerde indirim başladı. Ben gidemedim ne yazık ki ama sahadan güvendiğim pek çok kişiden bilgi aldım. Medyaya yansıyanlar oldu ve yakından takip ettim. Genel olarak Cumhurbaşkanı’nın ifade ettiği gibi yüzde 30-35 olmasa da yüzde 10-30 arasında bir indirim var. Ette indirim olmamış henüz ama et zaten diğer market ve kasaplara göre yüzde 35 oranında ucuz. Ama kooperatif market sayısı artarsa ve vatandaş araçlarla gitmek zorunda kalmayacağı bir mesafede ulaşırsa bu marketlere yüzde 20 indirim bile anlamlı olabilir.

 

Allah kolaylık versin bu millete ve şu sıkıntılı durumu atlatmak için samimiyetle çaba gösteren herkese.