Vasıflı işçi nerede?

A -
A +
Türkiye'de vasıflı işçi var mı, yok mu? Daha doğrusu "vasıflı işçi"ye gerek var mı, yok mu?
Biz ekonomi gazetecilerinin en fazla işittiği sözlerden biri "Vasıflı işçi yok" sözüdür. Bir diğeri ise "İş yok" sözü. Birbirini tamamlayan bu iki unsur arasında böylesine uçurumun olması normal mi?"Vasıf"tan ne anlıyoruz; önce ona bakalım. Türk Dil Kurumu "Nitelik" diye açıklıyor vasfı. "İş" için ise "Bir sonuç elde etmek, herhangi bir şey ortaya koymak için güç harcayarak yapılan etkinlik, çalışma" tarifini yapıyor.İşçi "Gücüm var, bir şey üretmek için hazırım" diyor. İşveren ise "Benim işimi yapacak nitelikte değilsin" deyip geri çeviriyor onun müracaatını. Durum bu!Biraz daha irdeleyelim hele bu konuyu: Türkiye'de onca meslek okulu var. Üniversite var. Bu kadar eğitim kurumu, "Nitelikli insan yetiştiremiyor" desen; değil. Milyonlarca üniversite ve sanat okulu mezunu işsiz! Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu?İşveren nasıl bir "Vasıf" istiyor; bir de ona bakalım. Mayıs ayı ihracatı mesela. Türkiye'nin ihraç ettiği 10 milyar 820 milyon dolarlık ürün arasındaki nebati ürünlerin (fındık, bakliyat, yaş meyve ve sebze) payı yüzde 10. Hayvani ürünlerin payı yüzde 1. Ağaç ürünlerinin payı ise yüzde 3. Toplamı yüzde 14'ü bulan bu üç tarım sektöründe istihdam edilen işçinin "Vasfı" ne olabilir acaba?Hakeza hazır giyim ve konfeksiyon sektörü. Bu sektörün ihracattaki payı yüzde 13. Otomotiv endüstrisinin ise yüzde 14. Gemi, yat yüzde 1. Elektrik, elektronik hizmetleri yüzde 8. Makine ve aksamları yüzde 4. Demir ve demir dışı metaller yüzde 5. Çelik yüzde 7. Çimento, cam, seramik ve toprak ürünleri yüzde 2. Mücevher yüzde 3.  Madencilik ürünleri yüzde 4. Tekstil ve hammaddeleri; deri ve deri mamulleri; halı ise yüzde 9. Savunma sanayi ve havacılık yüzde 1.  İklimlendirme sanayi yüzde 3. Bunlara ilave yüzde 1'i bile bulmayan birkaç sektör daha var. Hepsi o!Eğri oturup doğru konuşalım. Bu saydığım sektörler, ileri teknoloji ürün üreten sektörler değil. Daha ziyade emek yoğun sektörler. Bu sektörlerin ihtiyaç duyduğu "Vasıf"lı elemanı Türkiye'nin eğitip sisteme kazandırması o kadar da zor değildir. Hadi diyelim ki, devlet ya da özel okullar bu ihtiyacı karşılayamıyor! Şirket içi eğitimle dahi bu elemanlar istenilen vasfa kavuşturulabilir. Problem ne peki?
Beşeri sermaye unutuldu
Türkiye "paragöz" insanlarla dolu. Bunu ayıplamak maksadıyla yazmadım. Olacak tabii. Esas ayıbımız; "Beşeri Sermaye" dediğimiz nitelikli insan gücünü es geçmemiz. Kalkınmış ülkelerle esas farkımız da bu zaten. Onlar Beşeri Sermaye ile kalkınmış, biz paragözüz ya; uyanığız ya; paraya en kısa yoldan nasıl ulaşılacağımızı öğrenmekle vakit öldürüyoruz! Fark ortada.Dünya Ekonomik Forumu her yıl ülkelerin Beşeri Sermaye Raporu'nu yayımlıyor. Geçenlerde yenisini yayımladı. Finlandiya 124 ülke arasında her zamanki gibi en yüksek puanı aldı tabii: Yüzde 86. Onu yüzde 84 ile Norveç ve İsviçre izledi. Kanada ve Japonya yüzde 83. Fransa ve ABD yüzde 80. Türkiye ise yüzde 67 ile 68'inci sırada. Dünyanın en büyük 20 ekonomisinden biri ama nitelikli insan gücü sıralamasında 68'inci!Finlandiya Milli Eğitim Bakanı "Bizim eğitim bütçemiz, OECD ortalamasına denk ama verimliliğimiz iki katı. Bu başarıyı öğretmenlerimizi eğitmemiz sayesinde yakaladık" diyor. Türkiye her yıl, bazen yılda birkaç kez eğitim sistemini değiştiriyor ama netice sıfır!
İğne - çuvaldız meselesi
Çağ değişti. Sanayi ve teknoloji geride kaldı. Çağ bilgi çağı. Katma değeri yüksek ürün üretmeyen kazanamıyor; o da bilgiyle mümkün. İşçinin "Ne olursa yaparım, abi" demek yerine kendisini vasıflı kılan eğitimi alması; işverenin ise "Burası Türkiye; dünya âlem biliyor ki, ucuz işçi ülkesi" gibi anlam yüklü "Vasıflı eleman yok" demeyi bir kenara bırakması ve "Vasıflı işçi" istihdam edecek teknolojiye yatırım yapması lazım.
Arz ve talep
Ekonomi arz ve talep üzerine kurulu bir sistem. Bu sistemin iyi çalışması için arz ve talebin koordineli çalıştırması lazım. İnsana ihtiyaç var, sen odun üretiyorsun; olmaz. Teknolojiye ihtiyaç var, sen hizmet sektörüne ağırlık veriyorsun; o da olmaz. Türkiye'nin yüksek teknoloji üretmesi, ona göre de vasıflı eleman yetiştirmesi gerekiyor.
UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.