Türkiye parmak ısırttı!

Son 2 ay içinde 5 bin kalem ithal ürüne ek gümrük vergisi getirildi. Döviz ve altın işlemlerinde uygulanan banka ve sigorta muameleleri vergi oranı binde 2’den yüzde 1’e çıkarıldı. Sanayi Sicil Belgesi ve İhracatçı Birlikleri’ne üye olanlar bu vergiden muaf. Finansman bonolarından alınan yüzde 10’luk stopaj yüzde 15’e yükseltildi. Bu artış sadece bireysel yatırımcıları kapsıyor, kurumsal yatırımcılar için bu oran hâlâ sıfır. Elde edilecek kaynakla esnaf ve firmalara ek destek sağlanacak. Salgın dolayısıyla ihracat ve turizm gelirlerindeki azalma bu kararların alınmasına yol açtı. Ek gümrük vergilerinin üç amacı var. Birincisi yerli üreticiyi korumak, ikincisi hazineye ek gelir sağlamak üçüncüsü kurlardaki düşüş dolayısıyla ithal malların tüketimini azaltmak. Dövizdeki resim şöyle: 1000 dolar alacaklar 10 dolar vergi ödeyecek. Aynı şekilde satanlar da.. Yani bankanın verdiği yıllık dolar faizi bir alışverişte harcanacak. Kurlar yerli yatırımcının gözünde cazibe kaybedecek.

Bankaların çıkardığı ve vergisi düşük olduğu için daha çok mevduat yerine tercih edilen finansman bonolarından alınan vergi, son artışla mevduat vergisi ile eşitlendi. Böylece tasarruflar TL cinsi varlıklarda değerlendirilecek.. Türk lirasının değeri yılbaşından bu yana %22 değer kaybedince düğmeye basıldı. BDDK’nın bankaların swap limitlerini %50’ye yükseltmesinin ardından kurlar gevşedi. Bugün itibarıyla TL’nin 5 aylık kaybı %14’e düştü. Yılbaşından bu yana yaşanan %4’lük enflasyon dikkate alındığında doların olması gereken gerçek değeri 6,00 TL’dir. Kriz döneminde tüm gelişmekte olan ülkelerden para çıkışı yaşandı. Ancak merkez bankasının rezervleriyle ilgili olumsuz algı operasyonu ile bizdeki kayıplar aşırı boyutta oldu. Yabancılar yılbaşından bu yana 6,6 milyar dolarlık tahvil, 3,5 milyar dolar tutarında hisse senedi sattı.

Katar Merkez Bankası ile swap tutarının 10 milyar dolara yükseltilmesinin ardından Merkez Bankası’nın brüt rezervi 8 milyar dolar artarak 92.4 milyar dolara, net rezervi ise 6,1 milyar dolar artışla 32 milyar dolara yükseldi. Japonya ve İngiltere merkez bankalarıyla da swap görüşmeleri devam ediyor. Reel sektör rahatladı, ekonomik güven endeksi mayısta %20 artışla 61,7’ye yükseldi. Türkiye koronavirüsün getirdiği sıkıntıdan kurtuluyor. Akbank, İş Bankası, Yapı Kredi Bankası ve Vakıfbank milyarlarca dolarlık borçlarını rahatlıkla çevirdi, yeni sendikasyon kredilerini kolayca imzaladı. Kamu bankaları sosyal ihtiyaç, tatil-seyahat ve konut olmak üzere 3 ana dalda kredi paketi açtı. Mayıs ayını kazasız atlattık. Haziran çok daha iyi geçecek. Ekonomide çarklar dönmeye başladı. Avrupa’nın %3,8, ABD’nin %5 küçüldüğü yılın ilk çeyreğinde Türkiye %4,5’luk artı büyüme hızıyla parmak ısırttı. Ülkede büyük sevinç var. Kontrollü normal hayat 1 Haziran'da başlıyor. Aman kıymetini bilelim tedbiri bırakmayalım, yoksa ikinci dalga gelir, elimizden uçar gider...