Rahatlayın!..

Okuyucularımın bir kısmı, "okuma meselesine kafayı neden bu kadar taktın?" diye soruyor. Haklılar... En çok da lise edebiyat öğretmenleri alınganlık gösteriyor yazdıklarıma... Fakülteden mezun oldukları yıla kadar okudukları kitapları "konservatif bilgi"ye dönüştürdükleri için günümüz edebiyat dünyasından bîhaber olan bu pek muhterem hocalarımız, "biz elimizden geleni yapıyoruz ama eğitim sistemi..." savunmasını kalkan yaparak yükleniyorlar bana... Söz; bundan sonra okumuşsunuz, okumamışsınız beni çok fazla ilgilendirmeyecek... Hatta, ne kitaba çağıracağım sizi, ne de edebiyatın kuşatıcı ve kurtarıcı gücüne... Hakkında yazdığım kitapları okumak zorunda bile değilsiniz; bu kitaplar benimkiler dahi olsa... 21 yaşında İstanbul'u fetheden, çağ açıp çağ kapatan koca Fatih Sultan Mehmet'in, onca iş güç arasında günde 8 saat kitap okuduğunu filan da yazmayacağım artık... Rahatlayın, açın bilgisayarınızı ya da televizyonunuzu... Alın bir bardak çay veya bir şişe kola... Atın bacak bacak üstüne; keyfinize bakın... Kitap da neymiş diyerek dudak kıvırın ve dalın karşınızdaki ekranın sihirli gücüne... *** Ama siz muazzez okuyucularımdan, o sihirli ve çok gerekli (!) dünyaya yapacakları yolculuk öncesi tek bir şey rica edeceğim; aşağıdaki metni altını çizerek okumalarını... Belki derdimi anlatmada bana yardımcı olur... Belki... *** Dünya Kültür Profili'ne göre Türkiye, en çok kitap okunan ülkeler listesinde 20. sırada yer alıyor. Nop World Culture'ın araştırmasına göre ise Türkiye, televizyon izleme oranında ABD'den sonra ikinci sırada bulunuyor. Haftada 20 saatimizi televizyon başında geçiriyoruz. Araştırma sonuçlarına göre Hintliler tam bir 'kitap kurdu'; haftada yaklaşık 11 saat kitap okuyorlar. Ardından 9.4 saatle Tayland, 8 saatle Çin, 7.6 saatle Filipinler geliyor. Türkiye, Suudi Arabistan ve Mısır gibi ülkelerin bile gerisinde... Hemen diyeceksiniz ki, "saydığın ülkeler zaten geri kalmış, teknolojiyle tanışmamış" falan filan... Çin, geri kaldığı için tek başına dünyaya kafa tutuyor değil mi?.. Ama durun... Bu kadar yoğun kitap okuyan ülkeler, televizyon da izliyorlar tıpkı bizim gibi fakat bizden farklı olarak kitabı da hayatlarının günlük vazgeçilmezleri arasına alma becerisini gösterebilmişler. Tayland 22.4 saatle zirvede iken, Filipinler 21, Mısır 20.9, Türkiye 20.2 saatle 20. sırada. Okuma alışkanlığında birinci olan Hindistan televizyon izleme konusunda 27'nci sırada. En az televizyon izleyenler ise Meksikalılar... *** Araştırma iş dışında bilgisayar kullanma alışkanlıklarını da ortaya koyuyor. En çok internette gezinen ya da bilgisayar oyunları oynayan insanlar Tayvan'da. Haftada 12.6 saatini klavye başında geçiren Tayvan'ı Tayland, İspanya ve Macaristan izliyor. Tayvan 12.6, Tayland 11.7, İspanya 11.5, Macaristan 10.9 ve Türkiye 10.6 saatini bilgisayar başında geçirenlerin ülkesi... Araştırma sonuçlarına göre Türkiye, televizyon, radyo ve bilgisayar konusunda dünya ortalamasının üzerindeyken okuma konusunda ortalamanın altında seyrediyor. Çünkü Türk insanı, günde 16 saniyesini kitaba ayırıyor (bu oran Almanya'da günde 24 dakika); bir Japon yılda 25, İsveç 10 kitap okurken, Türkiye'de aynı sürede altı kişi tek kitap okuyor... *** Şimdi anladınız mı benim derdimi?.. Demek ki okumak işi, ülkelerin yoksulluk veya zenginlikleriyle ilgili bir durum değil. Eğer öyle olsaydı, Almanya, Fransa, ABD veya diğer gelişmiş -olduğuna inandığımız- ülkelerde hiç kitap yazılmaz ve basılmazdı... Haklı mıyım?..