"Âlimin konuşması karanlıkları yok eder"

 

 

Muhammed Bercülânî hazretleri Hanbelî mezhebi âlimlerindendir. 238 (m. 852)’de Bağdâd’da vefât etti. Onun en meşhûr eseri “Kitâb-üz-Zühd ve’r-Rekâik”dir. Bu kitabında “Âlimlerin Üstünlüğü” bahsinde buyuruyor ki: Muhammed bin Hüseyn der ki:

“Allahü teâlânın, Kur’ân-ı kerîmde âlimleri övmesi, onların fazîletli, üstün ve kıymetli olduklarını gösterir. Allahü teâlâ onları, insanlara yol gösterici kıldı. Kendilerine uyulması icâb eden kişilerdir.”

İmam-ı Mücâhid, Kur’ân-ı kerîmde meâlen “Kime ki hikmet verilmişse” âyeti için, “Buradaki hikmetten murâd; ilimdir, fıkıh ilmidir” buyurmuştur. Yine Kur’ân-ı kerîmde meâlen (Doğrusu Lokman’a “Allaha şükret” diye ilim ve anlayış verdik) âyeti için, “Burada ilim ve anlayıştan murâd, fıkıh ilmi demektir” buyurdu.

Yine Kur’ân-ı kerîmde meâlen “Sizden ülilemr olanlara” âyetindeki “Ulilemr’den murâd, “Fukahâ ve âlimlerdir” buyurdu. Ebüdderdâ’nın (radıyallahü anh) rivâyet ettiği hadîs-i şeriflerde Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem) buyurdu ki: “Âlimin, âbid üzerine üstünlüğü, ayın onbeşinci gecesindeki dolunayın, diğer yıldızlar üzerine olan üstünlüğü gibidir.”

“Âlimler Peygamberlerin vârisleridir.”

“Şeytana karşı bir din âlimi, bin âbidden çetindir.”

“Allahü teâlâ bir kimseye iyilik etmek isterse, onu dinde âlim yapar ve ona doğru yolu ihsân eder.”

“Kıyâmet gününde üç kısım kimseler şefaat ederler: Peygamberler, sonra âlimler, sonra şehîdler.”

“Göklerde ve yerde olanlar, âlim için istiğfar ederler.”

Resûlullah efendimiz buyurdu ki: “Allahü teâlâ, sizden ilmi almak için, ilmi ile âmil olan âlimleri kaldırır. Câhiller kalır. Dinden suâl edenlere, kendi akılları ile cevâp verip, insanları doğru yoldan ayırırlar.”

Ali bin Ebî Tâlib (radıyallahü anh) buyurdu ki: “Âlimin konuşması karanlıkları yok eder (Küfür ve zulmeti ortadan kaldırır). Âlimin susmasında nice hikmetler vardır. Onların susması hikmettir. Güneşin ortaya çıkışıyla karanlıklar yok olduğu gibi, âlimin bir yerde bulunmasıyla orası nûr ile dolar. İnsanlar din ve dünyâlarını öğrenir, rahat ve huzûr bulurlar.”

Muâz bin Cebel (radıyallahü anh) şöyle buyurdu: “İlim öğreniniz, Allah için ilim öğrenmiş kişi, Allahtan korkar. İlim öğrenmeyi istemek ve bu yolda çalışmak ibâdettir. Onunla meşgul olmak cihâddır. İlmi, bilmiyene öğretmek sadakadır. Onu ehline öğretmek kurbettir.