En değerli amel kabul olunandır

En değerli amel, yapıldığında zarar getirmeyen ve Allahü tealanın katında kabul olandır.

 

Muînüddîn el-Miskîn hazretleri hadis âlimi, vaiz ve kadıdır. Afganistan’da Herat’ta doğdu ve orada tahsil yaptı. Herat Camii'nde vaizlik ve Herat kadılığı yaptı. 907’de (m. 1501) vefat etti. Bir vaazında şöyle anlattı:

En faydalı zenginlik, fakirlik ve fakirlik korkusunu gideren şeydir. En güzel fakirlik, sabredip, durumundan şikâyette bulunmadan, sebeplere yapışıp, elinden geldiği kadar çalışıp, Allahü tealadan gelen her şeye rıza ve hoşnutluk göstermektir. En üstün sebat ve azim, fırsatlar doğup, herkesin gaflet içerisinde bulunduğu, dünya işlerine dalıp, ahireti unuttuğu zaman, gevşekliği, sonra yaparım demeyi bırakıp, dünya ve ahirete yarar işler yapmaktır. En kıymetli sabır, nefsin arzu ve isteklerine karşı çıkarken, tahammüllü ve dayanıklı olmak, bu hususta en ufak bir fütur ve gevşeklik, acizlik göstermemektir. En değerli amel, yapıldığında zarar getirmeyen ve Allahü tealanın katında kabul olandır. En güzel vakar ve ağırbaşlılık, meseleleri enine, boyuna, son noktasına kadar düşünüp, üzerinde durmaktır. Bu, yapılan işin ne derecede fayda sağlayacağını, herhangi bir zararın doğup doğmayacağını bilmeyi temin eder. Böyle yapan kimse, günahlardan kendisini koruduğu gibi, kıyamet gününde kendisine gıpta edilen, imrenilen kimselerden olur. En faydalı tevazu, kibri ve gadabı (kızmayı) giderenidir. En kıymetli söz, hakka uygun olanıdır. En zararlı söz, konuşulmaması daha hayırlı olanıdır. En lüzumlu olan şey, Allahü tealanın emrettiği farzları, ana-babayı, çoluk çocuğunu gözetip, onların geçimlerini temin edip, Allahü tealanın emirlerini öğretip kulluk vazifelerini yerine getirmelerini sağlamaktır. En faydalı ilim, cehaleti, kötülükleri giderip, Allahü tealanın büyüklüğünü ve yüce kudretini anlamaya, böylece ona kulluğun bir vazife olduğunu öğretip, ahirete hazırlanmaya vesile olanıdır. En üstün cihad (mücadele, savaş) hakkı kabul etmeye alıştırabilmek için, nefisle olan mücadeledir. En tehlikeli düşman, sana en yakın ve en gizlisi, fakat düşmanlığı en çok olanıdır. Bu düşman, diğer bütün düşmanları da sana karşı teşvik eder. İşte bu düşman, kalbi devamlı kötü vesveseleriyle meşgul eden şeytandır, insanı onun şerrinden ancak Allahü teala muhafaza buyurur. Onun için; Allahü tealaya, onun ve nefsin şerrinden koruması için devamlı yalvarmalıdır.