İran’a destek

ABD Başkanı Donald Trump'ın, İran ile imzalanan ve Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşmadan ülkesini tek taraflı olarak çekmesinin ardından iki aşamalı yaptırımların ilki dün yürürlüğe girdi. Twitter hesabından paylaşımda bulunan Trump, "İran'a yönelik yaptırımları resmen açıkladık. Bunlar bugüne kadar görülen en yıpratıcı yaptırımlar ve kasımda şiddeti daha da artacak" ifadelerini kullandı. İran yaptırımlarına uymayan ülkelerin Amerika ile ticaret yapamayacağı uyarısında bulunan ABD Başkanı "İran'la iş yapan Amerika ile iş yapamaz. Hedefimiz dünya barışı, daha azı değil" diye yazdı.

TRUMP'A RESTİ ÇEKTİLER
Yaptırımların uygulanmaya başlanmasından bir gün önce açıklama yapan Fransa, İngiltere ve Almanya, Tahran yönetimiyle imzalanan anlaşmadan çekilmediklerini duyurmuştu. 3 ülke tarafından yapılan ortak açıklamada, AB hukuku ve Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kararı uyarınca İran ile meşru ticaret yürüten Avrupalı firmaların korunması konusunda kararlı olunduğu ifade edilmesinin ardından Tahran'a bir destek de AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini'den geldi. Yeni Zelanda'yı ziyaret eden Mogherini, nükleer taahhütlerine sadık İran ile ticaretin artırılmasını teşvik ettiklerini belirtti. Mogherini, hem bölge hem dünya güvenliğinin çıkarına olduğuna inandıkları anlaşmanın, İran halkına kazandırdığı ekonomik faydaların sürmesi ve İran'ın anlaşmada kalması için ellerinden gelenin en iyisini yaptıklarını dile getirdi. Söz konusu açıklamayla AB, İran ile yıllık 22 milyar avroyu aşan ticaret hacminin korunacağını belirtti.

IRAK: TARAF DEĞİLİZ
Öte yandan Irak Cumhurbaşkanı Fuat Masum, ülkesinin İran’a yaptırım uygulamasının zor olduğunu söyledi. Irak’ın şartları ve İran ile olan ilişkisi sebebiyle ABD’nin Tahran’a uyguladığı yaptırımları yerine getirmeyi zor kıldığını belirten Masum, "Bölgedeki çekişmelerde Irak bir taraf olmak istemiyor" dedi.

AB: ŞİRKETLER KORUNACAK
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Avrupalı firmaları ABD'nin İran'a yönelik yaptırımlarından koruyabilmek için 1996 yılında kabul edilen "Engelleme Mevzuatı"nın güncellenerek dün itibarıyla yürürlüğe girdiğini duyurdu. Engelleme mevzuatı ile, İran ile iş yapan şirketlere ABD’deki yaptırım kararlarıyla ilişkili yabancı mahkemelerin kararlarının tanınmayacağı belirtiliyor. Buna ilave olarak bu şirketlerin ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarıyla ilişkin ortaya çıkabilecek masraf ve zararlarının da tazmin edileceği açıklandı. AB'nin üye ülkelerinde faaliyette bulunan ve İran ile iş yapan bütün şirketleri kapsayan mevzuat, ABD’nin yaptırımlarına uyan şirketlerin ise cezalandırılabileceğini içeriyor.

Anlaşma bizim için geçerli Tahran'la iş birliğine devam
Rusya Dışişleri Bakanlığı, ABD'nin İran'a yönelik yaptırımlarını kınadı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, yaptırımların tekrar uygulamaya koymasından dolayı "derin bir hayal kırıklığı" duyulduğu belirtildi. ABD'nin, nükleer anlaşmayı bozmaya çalışmakla suçlandığı açıklamada, "Söz konusu adım, Washington'un, İran'a yönelik ambargoların kaldırılmasını öngören BM Güvenlik Konseyi'nin 2231 sayılı kararının ihlaline yönelik attığı adımların devamı niteliğindedir. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) tarafından yapılan bütün denetimlerde, İran'ın yükümlülüklerini yerine getirdiği ispatlandı. Uluslararası kamuoyu, ABD'nin arzuları uğruna çok taraflı diplomatik başarıların feda edilmesine izin vermemelidir. Bizim için KOEP anlaşması hâlâ geçerliliğini koruyor. Rusya, İran ile ulusal seviyede ticaret ve ekonomik iş birliğinin korunması için gerekli tedbirleri alacak" denildi.