Dünya piyasalarında kara pazartesi

Son haftalarda siyasi belirsizlik, terör ve FED'in yaklaşan faiz artışı sebebiyle oldukça hırpalanan iç piyasalar, bu haftaya da Çin şokuyla başladı. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde "kriz endişeleri tavan yapınca" küresel borsalar çöktü. Şanghay bileşik endeksi, dün yüzde 8.5 değer kaybederek 3210 puana geriledi ve 2007 yılından bu yana en büyük günlük düşüşünü yaşadı. Endeks, haziran ayından bu yana yüzde 38 değer kaybetti.
JAPONYA'DAN ABD'YE!..
Çin'de fabrika aktivitelerinin ağustos ayında son 6.5 yılın en hızlı daralmasını göstermesi, "ülkenin sert bir yavaşlama içerisinde olabileceği ve bunun bütün dünyaya tesir edeceği" endişelerini tırmandırdı. Çin'deki bu çöküş, önce Asya'ya sirayet etti. Japonya borsası yüzde 4.6, Hindistan yüzde 3.6 ve Hong Kong yüzde 4.7 düşüşe imza attı. Ardından İngiltere ve Almanya başta olmak üzere Avrupa borsaları yüzde 5'in üzerinde değer kaybetti. Avrupa borsalarındaki toplam kayıp 400 milyar avroyu geçti. Son olarak akşam saatlerinde ABD borsaları sert açıldı. Teknoloji hisselerinin işlem gördüğü Nasdaq, yüzde 8'e yakın düşüşle güne başladı. Gelişmelerden Türkiye piyasaları da nasibini aldı. 70 bin puanın altına sarkan Borsa İstanbul'da gün içinde değer kaybı yüzde 5'i geçti. Kapanışa doğru gelen alımların etkisiyle 71 binin üzerine çıkıldı. Geçen haftayı 2.90'ın hemen üzerinden kapatan dolar ise 2.98'i gördükten sonra 2.93'e kadar geriledi. Avro da 3.47 ile bütün zamanların zirvesini gördükten sonra 3.40'a geri döndü. Sunrise Brokers'ın Asya ve Japonya Varlıkları Başkanı Benjamin Collet; küresel piyasaların Çin'deki sert düşüşü yakından takip edeceğini, hatta yatırımcı hassasiyetinin sadece buraya odaklı olabileceğini ifade etti.
ASYA KRİZİNE BENZİYOR
Pekin Finans ve Ekonomi Üniversitesinde görevli Profesör Guo Tianyong ise; ihracatın, üretimin ve diğer sanayi kollarının Çin'de zayıflamaya başladığı için düşüşlerin yaşandığını vurguladı. Shinsei Bank Tokyo Bölümü Araştırma Müdürü Takako Masai de, "Piyasalar panik halinde. İşler gittikçe 1990 sonlarındaki Asya finansal krizine benzemeye başladı. Spekülatörler en kırılgan gördükleri varlıkları satıyorlar" dedi.
Altın 111 TL ile zirvede,
? ABD Merkez Bankası'nın (FED) eylülde faiz artırımına başlama ihtimalinin zayıflaması ve küresel ekonomideki yavaşlama endişeleri "güvenli liman" altına talebi artırıyor. Dün küresel piyasalarda ons, 1165 dolara kadar yükselirken; içeride altının gram fiyatı da 111.30 lira ile tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı. Altın ve Para Piyasaları Uzmanı İslam Memiş, gram altındaki yükselişin küresel piyasalarla ilgili olduğunu belirterek, "Dünyadaki düşüşler, siyaset gündemiyle birleşince iç piyasada bozulmalar yaşanıyor. Kısa vadede kâr satışları bekliyorum. Gram altın 100-105 TL bandına kadar çekilebilir. Gelecek aylarda ise 115-120 TL bandına kadar yükselebilir. Orta vadede yükseliş halen bitmiş değil" değerlendirmesinde bulundu.