Medeniyet dediğin...

"Medeniyetin Zaferi"... Kemalist mizah gazetesi Posta'nın bir fotoğrafla 20 kuşu hedeflediği 30 Ağustos manşeti böyleydi.
1929'da Ankara Palas'taki 29 Ekim resepsiyonunda çekilmiş fotoğrafta fraklı Atatürk'ün yanında oturan dekolteli kadın meşhur Sovyet elçisi Suriç'in eşi oluyor.
"Komşularımızda Orta Çağ'dan kalma din savaşları yaşanırken, laikliğin değerini daha iyi biliyoruz"lu 5/C sınıfından Arda Su'nun kaleminden çıkma spotları okuyanlar 92 yıl önce Dumlupınar'da Yunan Ordusu'nun Türkiye'ye şeriat getirmek üzereyken durdurulduğunu sanabilir. Tabii spotlardaki "komşularımızdaki Orta Çağ'dan kalma din savaşlarından" kastın Haçlı Seferleri mi, Avrupa'daki mezhep merkezli 30 Yıl Savaşları mı (Orta Çağ'dan sonra tarihi) olduğu, komşularımızın Orta Çağ'ından kastın ne olduğu bahsini açıp pazar gününüzü berbat etmeyelim. Kemalist tarih yazımına göre Orta Çağ, Orta Doğu'da yaşanmış ve ateşin bulunmasıyla kapanmış bütün kötülüklerin anasıdır.
'Medeniyet'ten kastedilene bakmak daha eğlenceli olabilir.
Önce Cumhuriyetin 10. Yıl kutlamalarına gidelim. Ağır konuklar arasında meşhur iki Rus general de vardır. Biri Taksim Anıtı'nda Atatürk'ün arkasında görünen meşhur Sovyet generali General Kliment Voroşilov ve General Budiyoni.
Orduevi'nde süren resepsiyon sırasındaki medeni ortamı Atatürk'ün uşağı Cemal Granda anlatsın:
"Saat üç sularında eğlencelerin en hararetli olduğu bir sırada Atatürk emretti. Bir grup genç subay Voroşilov ve Budiyoni'yi eller üzerinde alıp salonda gezdirmeye başladılar. Müzik, Mavi Tuna valsiydi. Genç subaylardan bir başka grup coşarak Atatürk'ü de eller üzerinde taşımak istedi. O sırada Atatürk kahvesini içiyordu. Gülümseyerek eliyle İsmet İnönü'yü gösterdi. Bir saniye içinde İnönü omuzlara alınarak havada gezdirilmeye başlandı. Omuzlara alınan üç kişinin dolaşması müzik bitene kadar sürdü..."
En azından çalan Kasap Havası değilmiş.
Bu arada Orduevi'ndeki bu gecede General İzzettin Çalışlar'ın gerdanını gıdıklayarak selam veren (son rütbesi yüzbaşı olan) Başbakan Recep Peker'in bu davranışı yüzünden Atatürk tarafından Başbakanlıktan alındığı da söylenir.
Yine Ankara Palas'tayız. Bu kez Cumhuriyetin 9. Yıl kutlama resepsiyonu. Ortam yine ultra medeni. Biri hariç. 200'ü aşkın seçkin davetli içinde Atatürk'ün gözleri, başında 7 yıl önce devrimle devirdiği fes olan Mısır Büyükelçisi Abdülmelik Hamza Bey'in üzerindedir. Yemek bitip baloya geçilirken olanları o gece orada olan Fransa Büyükelçisi Kont de Chambrun'den dinleyelim:
"İki yüz kişilik davetliler arasında Mısır Elçisi'nin fesi gösterişle sırıtıyordu. Cumhurbaşkanı, arada bir, sezdirmeden fese alaycı bir göz atıyordu. Zavallı meslektaşım bunun farkına varmadı. Ama Gazi, sürükleyici müziğin temposuna ayak uydurarak masadan kalkınca Mısırlının yanından geçti ve geçerken kedi mırıltısını andıran usulca bir sesle kendisine bir şeyler söyledi, onun omzunu okşadı. Kendisini kucaklıyor sanmıştık ki bir de ne görelim, bir garson fesi gümüş bir tepside hızlı adımlarla götürüyordu. Tepsinin ardından bakakaldık!.."
Elçi salonu hemen terk etti. Mısır Kralı Fuad Ankara'ya nota gönderdi. Türkiye ile Mısır ilişkileri İngilizlerin araya girmesiyle, üstü kapalı özürlerle zorlukla tatlıya bağlandı.
Fransa ile de ilişkiler "medeni" bir davet yüzünden kopma noktasına gelmişti. General Fahrettin Altay'ın "10 Yıl Savaş ve Sonrası" adındaki anılarından okuyalım:
 "Atatürk Afet Hanımla, madam Baver öteki kızları ve maiyeti başka otomobillerle kafile halinde Fresko gazinosuna gittik. Çok kalabalık vardı, Türk hanımlar pek az idi, ecnebi bayanlar da çok değildi. Zeki Beyin orkestrası çalıyordu. Milletvekilleri, elçiler yüksek memur ve askerler Atatürk'ü şiddetle alkışladılar. İlk dansı Atatürk Fransa Elçisinin kızı ile açtı. Kızın güzelliği herkesin dikkatini çekti, pist dans edenlerle bir anda doldu" dedikten sonra şöyle devam ediyor: "Fransız Sefirinin kızı ile bir iki defa daha dans etti. Çok neşeli, dolaşıyor, herkese iltifatta bulunuyor, arada da biraz oturup seyrediyordu. Fransız Sefiri kızını alıp görünmeden savuşmuş..."
Fransız sefirini yatıştırmak Başbakan İsmet İnönü'ye düşmüştü. Sefir bu ilginin bir iltifat olduğu konusunda zorlukla ikna edilebilmişti.
Hazır medeni resepsiyonlardan, medeni davetlere ve partilere geldik, medeni sofralardan da bir hatıra anlatalım... Dün Nazım Hikmet'in 52 yıl önce 30 Ağustos için kendi sesinden verdiği mesaj dolaşıyordu her yerde.
1933 yılının bir akşamı Nazım'ın o sesi Çankaya Köşkü'nde de yankılanmıştı. Ünlü sofrasında misafirleriyle oturan Atatürk'ün "bir plak koy" dediği uşağı plakların arasına nereden karıştığı bilinmeyen bir plağı gramofona takmıştı. Birden salonda Nazım Hikmet'in kendi sesinden Salkımsöğüt duyuldu. Gerisini plağı koyan yine Atatürk'ün uşağı Cemal Granda'dan okuyalım:
Atatürk bunu duyunca birdenbire bana sordu:
-Bu nedir Çelebi Efendi?
-Nazım Hikmet'in şiiri Paşam.
Atatürk bu kez sofradakilere dönüp sordu:
-Şimdi nerede bu adam. Şükrü Kaya cevap verdi:
-Bursa Hapishanesi'nde Paşam.
Atatürk bunun üzerine şunları söyledi:
-Şimdi bu adamı çıkarsak.. Gel bizimle çalış desek, gelmez. Halk Fırkası'na sokmaya kalksak girmez. Girdiği zaman küçüleceğini sanır. Kendisinde büyüklük duygusu var.
...
Bu olayın üzerinden dört ay geçmişti. Ankara'dan İstanbul'a gelmiştik. Atatürk Cevat Abbas'a "Tiyatrolarda neler oynuyorlar" diye sordu. Hemen öne atıldım:
-"Unutulan Adam oynuyor Paşam." "Kimin oyunu bu" diye yeniden Cevat Abbas'a sordu.
-"Nazım Hikmet'in Paşam."
-"Hâlâ bu adama fırsat veriliyor mu?"
Ertesi gün piyes sahneden kaldırıldı, afişleri indirildi..."
"Medeniyetin Zaferi"ne böyle, böyle gelindi işte...