Türk balığına vergi oyunu

FİKRET ÇENGEL

Türkiye'nin katma değeri yüksek ihracat hedefine büyük katkı sağlayan sektörlerin başında gelen su ürünlerinde Türk balıkçılarına sübvansiyon soruşturması geliyor. İspanya'ya 2014 yılında bir önceki döneme göre çipura ihracatında yüzde 64, levrekte de yüzde 32 oranında artış sağlayan Türkiye'ye İspanya Deniz Ürünleri Üreticileri Birliği (APROMAR) tarafından sübvansiyon soruşturması açılması için Avrupa Birliği Komisyonu'na başvurduğu öğrenildi. Su ürünlerinde yetiştiricilik yoluyla balık üretiminde büyük aşama kaydeden Türkiye, özellikle çipura ve levrekte 2014'te de bir önceki yıla göre ihracatta yüzde 29 oranında büyüme sağladı. 2014'te çipurada 177 milyon dolarlık ihracatın yüzde 60 seviyesi, levrekte ise 240 milyon dolarlık ihracatın yüzde 75 seviyesi AB ülkelerine ihraç edildi. En fazla ihracat yapılan ilk 10 ülke dikkate alındığında da yine AB ülkeleri ilk sıralarda yer aldı. Bunlar arasında yer alan İspanya'ya geçen yıl 3 bin 472 kilo olmak üzere 19 milyon dolarlık çipura, 2 bin 600 kilo ile 15 milyon dolarlık levrek ihracatı gerçekleşti. nbsp;
'destek istemiyoruz'
Türk balıkçıların İspanya'ya büyük oranlarda artan çipura ve levrek ihracatından dolayı APROMAR'ın sübvansiyon soruşturması için AB Komisyonu'na başvurduğunu öğrendiklerini aktaran Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tuncay Sagun, sektörün önünün tıkanmaması için bir an önce harekete geçmek gerektiğini söyledi. Sagun, "Verilen destekten fazlası AB tarafından getirilen damping ve sübvansiyon cezaları nedeniyle geri alınıyor. 1 kilo balığa ortalama 25-32 kuruş destekleme veriliyor. Yani attığımız taş kurbağayı bile ürkütmüyor. Dolayısıyla doğrudan destek istemiyoruz. Bakanlık ille de üreticiyi desteklemek istiyorsa vergi, elektrik, SGK indirimi gibi dolaylı teşvik sistemini getirsin. Geçen yıl alabalıkta konan yüzde 10'luk ceza nedeniyle Avrupa'ya alabalık ihracatı yine yüzde 10 seviyesinde düştü. Devlet olarak harekete geçmez isek çipura ve levrekte de aynı akıbete uğrayacağız. Birlik olarak biz avukat tutup kendimizi savunacağız. Ancak doğrusu devlet olarak savunma yapmak. Savunmanın Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığı koordinasyonu ile olmalı. Dolayısıyla Tarım Bakanlığımızı konuyla ilgili daha hassas davranmaya çağırıyoruz" dedi.
Rakipler rekabette zorlanıyor
Karşılaştıkları durumun AB ülkelerine ihracatta darbe vurabileceğine dikkat çeken Sagun, "Ülkemiz ihracatta kilogram başına ortalama 1.95 dolar gelir elde ederken, levrek ve çipura ihracatında her kilo başına 5.95 dolar kazanılmaktadır. Yüzde yüz ithalattan bağımsız bir ihracat bu. İspanya'da özellikle çipurada çok iddialıyız. Bizimle rekabet edemedikleri için böyle mücadele ediyorlar. En büyük rakibimiz Yunanistan'ı geride bıraktık. AB ülkelerinin İspanya'yı piyon olarak kullandığı kanaatindeyim. Ürünlerimizde hiçbir sorun bulamadılar, mücadele yolunu seçtile" diye konuştu. nbsp;Karşı karşıya kalabilecekleri soruşturmalar ve ek ithalat vergileri sebebiyle su ürünleri ihracatının 10 milyonlarca dolar seviyesinde azalabileceğini belirten Sagun, "ihracat kaybının yanı sıra imaj kaybına da uğrayacağız" uyarısında bulundu. nbsp;