Faiz ve kampanya dopingi

Bankaların 0,98 faizi ve konut üreticilerinin yüzde 20 indirimi, haziranda satışları yüzde 22 artırdı. Ancak bu kampanya sona erdi, bir evin vatandaşa maliyeti en az yüzde 20 arttı. Ev alma hayali kuranlar, kampanyanın devamını istiyor.

Cabir Turğut

Türkiye ekonomisinde son aylarda en çok konuşulan sektörlerden biri, şüphesiz gayrimenkul oldu. İnsanların en önemli iki ihtiyacından birinin “barınma” olması sebebiyle, konut piyasası sürekli mercek altında bulunuyor. Son olarak, 24 Temmuz seçimleri öncesinde dev bir kampanya başlatılmış, kamu ve bazı özel bankalar faiz oranlarını yüzde 0,98’e kadar düşürmüş, markalı konut firmaları da “yüzde 20 indirim, yüzde 5 peşinat” gibi imkânlar sağlamış, vatandaşa 120 vade ile, uygun şartlarda konut alabileceği dev bir kampanya sunulmuştu. Nitekim tüketiciler, kendilerine uzatılan bu zeytin dalına olumlu karşılık verdi. Haziran ayında konut satışları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 22,4 artış göstererek, 119 bin 413’e ulaştı. Böylelikle 2017 Eylül ayından bu yana, en hızlı yükseliş gerçekleşti. Konut satışlarında, İstanbul 20 bin 547 konut satışı ve yüzde 17,2 ile en yüksek paya sahip. İstanbul’u, 12 bin 078 konut satışı ve yüzde 10,1 pay ile Ankara izliyor. Son dönemlerde gayrimenkul geliştiricilerinin gözdesi İzmir’de ise yüzde 5,8’lik payla 6 bin 888 adet konut satışına imza atıldı. Türkiye genelinde ipotekli konut satışlarında da ciddi bir artış göze çarpıyor. Bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 35,3 oranında artan ipotekli konut satışları 47 bin 648’e çıktı. İpotekli satışlarda yaşanan büyüme, düşük faize vatandaşın gösterdiği ilginin de en önemli kanıtı oldu. 57 bin 64 konut ilk defa satıldı. Diğer satış türleri sonucunda da 71 bin 765 konut el değiştirdi. Yabancılara yapılan konut satışları da dövizdeki yükselişe bağlı olarak bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7 arttı ve 2 bin 60 rakamı kayıtlara geçti. Ülke uyruklarına göre en çok konut satışı Irak vatandaşlarına yapıldı. Haziran ayında Irak vatandaşları Türkiye’den 315 konut satın aldı. Irak’ı sırasıyla, 228 konut ile İran, 169 konut ile Rusya Federasyonu, 139 konut ile Afganistan ve 110 konut ile Suudi Arabistan takip etti.

Vatandaş uygun fiyat talep ediyor
Buraya kadar her şey güzel... Ne var ki bankalar, artan maliyetleri karşısında tepkisiz kalamadı ve kredi faiz oranlarını haziran ayının son haftasından başlamak üzere yükseltmeye başladı. Bugün konut kredisinde en düşük faiz oranı, yüzde 1,3 civarında seyrediyor. Bu artış, ev alacak vatandaşa, her ay için 300 TL civarında, toplamda ise 40 bin TL’ye yakın ekstra yük bindirdi. Öte yandan konut firmaları da “yüzde 20 indirim” kampanyasını sonlandırdı. Böylece vatandaşa çıkan fatura, en az yüzde 20 artmış oldu. Bu durumun önümüzdeki aylarda konut satışlarına ivme kaybettirebileceği konuşuluyor. Şimdi konut üreticileri, bankalardan “uygun finansman desteğinin devamını”; ev alma hayali kuranlar ise “hem bankalardan düşük faiz, hem de müteahhitlerden erişebilir fiyat” istiyor. Herkesin derdi ise aynı; haziran ayında yakalanan bu olumlu hava bozulmasın!..

Vatandaşlık kriteri 300 bin dolar olsun
Konutder Yönetim Kurulu Başkanı Z. Altan Elmas, yabancıya konut satışının rekor seviyesinde artarak devam ettiğini dile getirdi. 2017 yılının Haziran ayına göre yüzde 7 oranında artış ile 2 bin 60 adet konut satışı gerçekleştiğini belirten Elmas “Yabancı yatırımcının ülkemize olan ilgisi artıyor. 2018 yılını rekorla kapatacağımızı düşünüyorum. Ülkemize çok ciddi döviz girdisi sağlayan yabancıya konut satışını artırmamız şart. Yabancı yatırımcı vatandaşlık hakkına 1 milyon dolarlık gayrimenkul aldığında kavuşuyor. Bizler bu rakamın 300 bin dolara düşürülmesini talep ediyoruz” ifadelerini kullandı.

Lüksten vazgeçip ucuz ev üretelim
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği Başkanı Melis Tavukçuoğlu, ipotekli satışlardaki hareketliliğe işaret ederek “Bu artışta devlet bankalarının konut faizlerini yüzde 1’in altına indirmelerinin etkisi büyük. Bu sebeple yeni bakanla birlikte konut faizlerinin yeniden yüzde 1’in altına indirilmesi odak noktamız olup, lüks konuttan vazgeçip ulaşılabilir konut üretmemiz şart” dedi. Tahincioğlu Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Tahincioğlu da 2018 yılının ilk yarısında mevcut piyasa koşullarına rağmen, 429 bağımsız bölümün satışını gerçekleştirerek, 631 milyon 556 bin TL’lik rekor ciro elde ettiklerini paylaştı.

Kararsızlar teşvikle harekete geçti
Nef Yönetim Kurulu Başkanı Erden Timur, mayıs ayında açıklanan teşviklerin kararsızları harekete geçirdiğini söyledi. Hükûmetin seçim öncesi aldığı ekonomik tedbirlerin, konut sektöründe yüzleri güldürdüğünü belirten Timur “KDV oranlarının yüzde 18’den 8’e, tapu harçlarının yüzde 4’ten 3’e indirilmesinin yanı sıra konut kredisi faizlerinin de yüzde 1’in altına çekilmesi tüketici için çok önemli” dedi. Fuzul Grup Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Akbal da yüzde 22’lik artışın teşviklerin sonucu olduğuna vurgu yaptı. Akbal “Konut satışlarını kuşkusuz artıracak bu tür teşviklerin sürmesini istiyoruz” diye konuştu.