Araçların özellikleri kısaltmalarda gizli

Gelişen teknolojiyle otomobillere eklenen yeni özellikler, ESP, CSV, AUF, SPI, EBD gibi her marka da farklı kısaltmalarla ifade edilince sürücülerde kafa karışıklığına yol açıyor.

Son yıllarda gelişen teknolojiyle otomobillere eklenen fren, yakıt ve çekiş sistemi gibi yeni özellikler, her marka da farklı kısaltmalarla ifade edilince sürücülerin kafasını karıştırıyor. Araç sahipleri, yeni aldığı aracın özelliklerini öğrenmek için adeta bulmaca çözüyor. Birçok araç sahibi, satın aldığı otomobillerindeki bazı sistemler için kullanılan ESP, CSV, AUF, SPI, EBD gibi kısaltmaların ne anlama geldiğini bilmiyor ve aracını yıllarca kullandıktan sonra, özelliklerini bilmeden satıyor.

Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Otomotiv Mühendisliği Bölümü Taşıt Tahrik ve Güç Sistemleri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İhsan Karamangil, AA muhabirine yaptığı açıklamada, araçların daha verimli kullanılabilmesi için özelliklerininin daha iyi bilinmesi gerektiğini söyledi.

Bu özelliklere genellikle baş harflerinden oluşan kısaltmalar şeklinde isim verildiğini dile getiren Karamangil, "Piyasaya yeni arz edilen bir araçta kullanılan herhangi bir teknolojik yenilik üretici firma tarafından belirlenen bazı harflerle ifade edilir. Bu harfler genellikle o teknolojik yeniliğin isminin baş harflerinden oluşur ancak çoğumuz bunların ne anlama geldiğini bilmiyoruz. Ayrıca, aynı yenilik farklı firmalar tarafından farklı isimlerle de tanıtılabilir." diye konuştu.

En sık kullanılan kısaltmaların 4 temel başlık altında gruplandırıldığına dikkati çeken Karamangil, bunların, yakıt besleme, fren sistemi ve sürüş güvenliği, supap kumanda sistemi ve aktarma organları ile ilgili olduğunu kaydetti.

Yakıt besleme sisteminde yer alan kısaltmalar hakkında bilgi veren Karmangil, şöyle konuştu:

"Single Point Injection (SPI ), tek noktadan püskürtme yani yakıtın emme manifoldu üzerine yerleştirilmiş tek bir enjektörle püskürtülmesidir. Multi Point Injection (MPI), çok noktadan püskürtme, yakıtın emme supabının arkasına düşük basınçta 2-3 bar bir enjektörle püskürtülmesidir. Her silindir için ayrı birer enjektör bulunur. Bu sistem, Port Fuel Injection(PFI ) porta yakıt enjeksiyonu olarak da isimlendirilir. Gasoline Direct Injection (GDI ), direkt benzin püskürtme, benzinin yüksek basınçta, 200 bara kadar yanma odası içerisine açılan bir yüksek basınç enjektörü ile püskürtülmesidir. GDI motoru bir nevi dizel motorunu andırır. Common Rail (CR), müşterek hat, dizel motorlarında kullanılan bir sistemdir. HDI, CR-V, cdi, TDCi gibi kısaltmalar da 'Common Rail' sistemine işaret etmektedir. Multijet ,Multi Jetronik ise çoklu püskürtme de Common Rail sisteminin aynısıdır."

Karamangil, fren sistemi ve sürüş güvenliği ile ilgili kısaltmalar da bulunduğunu belirterek, "Anti-lock Brake System (ABS), kilitlenmeyi önleyici fren sistemi. Ati-Slip Regulation (ASR), kayma, patinaj düzenleyici, tahrik tekerleklerin patinaj yapmasını engelleyen ve ABS fren sistemi ile entegre çalışan bir sistemdir. ASC, ASC+T, TC ve TCS isimleriyle de bilinir. Electronic Stability Program (ESP), elektronik denge programı, ani manevralarda veya dönüşlerde aracın kayarak, direksiyonun belirlediği yönlendirme ekseninin dışına çıkmasını engelleyen sistemdir." dedi.

Her özellik kısaltmalarda
Acil Fren Destek Sistemi'nin (AUF) de gaz pedalının bırakılıp frene basılma hızını acil durum olarak yorumladığını ve çok kısa bir süre içinde maksimum fren kuvveti uyguladığını belirten Karamangil, bunun BAS olarak da adlandırıldığını aktardı.

Electronic Brake Distribution'un (EBD) da elektronik fren kuvveti dağılımı olduğunu vurgulayan Karamangil, "Adaptive Cruise Control (ACC), hız kontrolü, hız sabitleme sistemi, sürücüden bağımsız olarak hem aracın seyir hızına, hem de öndeki araçla arasındaki mesafeye kumanda edilmesine olanak tanıyarak aracın gaz pedalına basılmadan istenilen hızda kullanılabilmesini sağlar." ifadesini kullandı.

Aktarma organlarına ait kısaltmaların da çok olduğunu dile getiren Karamangil, "Front Wheel Drive (FWD), önden çekişli. Rear Wheel Drive (RWD ), arkadan çekişli, Four Wheel Drive (4WD, 4x4), dört tekerden çekişli, Automatic Transmission (A/T), otomatik transmisyon, Oto-Adaptif ise şanzımanın hem otomatik hem de manuel çalışmasına izin veren mekanizmanın ismidir. Continuously Variable Transmission (CVT), kasnakların çapının hidrolik olarak değiştirilmesi sayesinde duruştan maksimum hıza kadar aşamasız bir oran değişimi sağlar." diye konuştu.