Yeni enerji ekonomisi...

Petrol fiyatları düştü. Kömür fiyatları düştü. Doğalgaz fiyatları düştü. Güneş, rüzgâr, jeotermal ve diğer yenilenebilir enerji kaynakları giderek daha verimli hale geliyor. Yani güneş, rüzgâr vb. kaynaklardan elektrik üretmek ucuzluyor. Ulaşım vasıtaları litre başına daha çok kilometre yaparak daha verimli hale geliyor. Binalar daha verimli oluyor. Hatta birçok ülkede ordular bile enerji kaynaklarını daha verimli bir şekilde kullanıyor. Yeni inşa edilen gemiler ve uçaklar da çok daha az enerji kullanıyor.

Peki enerjideki bu yenilikleri sevinçle mi karşılamalıyız? Bir bakıma, evet. Enerji fiyatları düştüğünde ve enerji kullanımı daha verimli olduğu zaman başka şeyleri yapabilecek daha çok para cepte kalır. Ayrıca başka şeyler yapmak için daha çok enerji de bulunur. Ya da daha az enerji kullanabilir ve paramızı daha dikkatli harcayabiliriz.

Petrol fiyatları şimdiki gibi düştüğünde, Türkiye gibi petrol ithalatçıları kazanabilir. Türkiye'nin ihtiyaç duyduğu petrolü satın almasının maliyeti 3 ay önceye göre çok düştü. Aynısı doğalgaz ve Türkiye'de kömür üretimi olduğu düşünülürse kömür için de söylenebilir. Türkiye'nin ithalatının önemli bir kısmı enerji olduğu için, enerji fiyatlarındaki düşüş Türkiye'nin dış ticaret dengesi için de iyidir. Enerji fiyatlarındaki bu düşüş Türkiye'de fiyatları baskılayan birçok şeyle beraber enflasyon kontrolü için de iyi olur.

Düşük enerji fiyatları düşen maliyetler nedeniyle aynı zamanda firmaların daha çok insan işe almasına neden olabilir. Enerji fiyatları düştüğünde, doğal olarak en çok enerji yoğun işletmeler bundan yararlanır. Ulaştırma şirketleri düşük yakıt maliyeti nedeniyle kazanır. Çimento ve beton firmaları üretimde çok fazla enerji kullanıldığı için kazanırlar.

Türkiye ekonomik geleceği için ilerlerken daha verimli araçlar, binalar ve alternatif enerji kaynakları ülkeye katkı sağlayabilir. Tabii işler artık zor, ama Türk şirketlerinin bakabileceği ve hatta Türkiye'de yeni sanayiler kurabileceği yığınla fikir hâlâ mevcut.

Eğer akıllıca hareket ederlerse küçük işletmeler de bu fırsatlardan yararlanabilirler. Enerji maliyetlerinin düşmesi büyümek için daha çok kâr etmelerini sağlar ve daha çok para kazanmalarının önünü açar.

Ancak düşük enerji fiyatları sayesinde olan iyi şeyler kısa ömürlü olabilir. İşletmelerin ve hükümetlerin uzun vadeli yatırım kararları almadan önce bu fiyat düşüşünün yeterince uzun süreceğinden emin olmaları gerekir. Kimse bu düşük fiyatların çok uzun bir süre için kalıcı olacağından gerçekten emin olamaz.

Düşük petrol, gaz ve kömür fiyatları için yüksek petrol, gaz ve kömür fiyatları gerekir. Fiyatlar düşük olduğunda arama, üretim ve işleme için yapılan yatırımlar azalacaktır. Bir daha talep şoku yaşandığında fiyatlar fırlar ve yeniden aniden yükseliş ve düşüş döngüsü başlar.

Fiyatlar şimdi düşmüş olabilir, ama dengesiz fiyatlarla dolu bir geçmişimiz var. İşletmeler, hükümetler ve hatta aileler normal olarak dengesizliği sevmez. Öngörülebilirliği severler.

Şimdi yeni enerji ekonomisindeyiz, ama bu düşük fiyat ekonomisi değildir. Oldukça dengesiz fiyat ekonomisidir.

Bu dengesizlik büyük ihtimalle bir süre daha bizimle olacak. Ancak şanslı ve zeki insanlar bu dengesizlikten kârlı çıkabilir. Bu yeni enerji ekonomisi hakkında en önemli şey anlamlı ve güvenilir gerçek zamanlı veri alabilmektir. Bu veriler olmazsa dengesizlik şirketinizi kontrol eder, tersi olmaz.