'Yaptırımlar kaldırılmadan anlaşma olmayacak'

İsviçre'nin Lozan kentinde devam eden nükleer müzakerelerdeki son durumu İran devlet televizyonuna değerlendiren Başmüzakereci Arakçi, "Anlaşmanın ilk adımı olarak İran ekonomisi, mali ve bankacılık sistemi ve petrolüne uygulanan yaptırımların kaldırılması konusunda ısrarcıyız" dedi. Arakçi, müzakere konularının bir çoğunda anlaşma sağlandığını ancak halen iki ya da üç mevzuda görüş ayrılığı bulunduğunu belirterek, "Bunların en önemlileri yaptırımların kaldırılması, santrifüjlerin sayısı ve kapasitesi konularıdır. Yaptırımların kaldırılması konusunda çözüm yolları bulunsa da henüz sonuca ulaşmış değiliz" diye konuştu.
- Ortak basın bildirisi
Yaptırımlar kaldırılmadan anlaşma olmayacağını vurgulayan Arakçi, tüm konularda ortak mutabakata varıldığı takdirde bu akşam müzakereci ülkelerin "anlaşma sağlanan" konulara ilişkin ortak basın bildirisi yayımlayacağını ve nihai anlaşma için de 1 Temmuz'a kadar süre olduğunu dile getirdi. Arakçi, müzakerelerin ne zamana kadar devam edeceği sorusuna, "Gerekli olduğu müddetçe müzakereler devam edecek. Son ana kadar müzakere masasında olacağız" şeklinde cevap verdi.
İran ve Birleşmiş Millet Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 5 daimi üyesi ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) arasındaki müzakerelerde varılması hedeflenen ortak mutabakat için belirlenen süre dün dolmuş ancak taraflar müzakere konularında önemli ilerlemeler sağlandığı için süreyi bir gün daha uzatmıştı.
Taraflar arasında ortak mutakabata varılması halinde, tarafların üç ay daha görüşmelere yeni bir aşamada devam etmesi bekleniyor. İran'ın nükleer programıyla ilgili nihai anlaşma için 1 Temmuz son tarih olarak belirlenmişti.
Müzakereci 5+1 ülkeleri, varılması hedeflenen anlaşma için İran'ın nükleer çalışmalarını öncelikle 10 yıl durdurmasını, sonraki 5 yıl için ise nükleer çalışmalar üzerindeki kısıtlamaların aşamalı olarak kaldırılmasını istiyor. İran 10 yılın tartışılabileceğini, sonrasında nükleer program üzerindeki bütün kısıtlamaların kaldırılmasını talep ediyor.
İran'a yönelik yaptırımların kaldırılması yerine askıya alınmak istenmesi de üzerinde anlaşmaya varılamayan bir diğer konu. 5+1 ülkeleri, İran'ın varılacak anlaşmaya uymaması ihtimali gerekçesiyle BM yaptırımlarının kaldırılmasını değil, askıya alınmasını savunuyor. İran ise uygulanan tüm yaptırımların kaldırılması gerektiğinde ısrar ediyor.