İş güveniliği reformu açıklandı: Madene fosfor madenciye çipli takip

Türkiye'nin canını yakan iş kazalarına karşı hazırlanan güvenlik paketinde radikal adımlar var. İşte hükümetin 'İş güveliği devrimi'...

2 milyon 700 bin işçi "sertifikalı" olacak İşçinin nerede olduğu 'çip' sayesinde bilinecek. Madencilere özel hayat sigortası yapılacak. İş durdurmaya uymayan işverene hapis. Kusurlu işletme 2 yıl ihalelerden men edilecek. İş güvenliği dersi zorunlu hâle gelecek. Şantiye şefi iş güvenliği uzmanı olacak. İş kazası olmayan işverene ödül verilecek.
Hükümet, birbiri ardına yaşanan kazaların ardından "çalışma hayatında" devrim niteliğinde adımlar atıyor. Başbakan Ahmet Davutoğlu, dün İş Güvenlik Reformu'nu açıkladı. İşte bu hafta Bakanlar Kurulu'na gelmesi beklenen devrim niteliğindeki pakette yer alan maddeler:

SERTİFİKA ŞARTI
Çok tehlikeli işlerde çalışan 2 milyon 700 bin çalışanının mesleki yeterlilik belgesi alma zorunluluğu getirilecek. Bundan sonra 'inşaat işçisi, amele vb. sınıflandırma değil işçilerin profesyonel olarak yaptığı işle ilgili mesleki formasyonu olacak ve sertifika ile hepsi tanımlanacak.

İŞ GÜVENLİĞİ DERSİ
Meslek liseleri ve üniversitelerin ilgili fakültelerine zorunlu iş sağlığı ve güvenliği dersi konulacak. Eğitimin ilk aşamalarından itibaren öğrenciler, iş sağlığı ve güvenliği alanlarında bilinçlendirilecek, eğitilecek.

SORUMLU FİRMALAR
Yapı denetim firmalarına iş sağlığı ve güvenliği konusunda sorumluluk getirecek. Yapı denetim firmaları sadece işin mekanik denetimiyle ilgilenmeyecek, iş sağlığı ve güvenliği konusunda sorumluluk üstlenecek.

ŞANTİYE ŞEFLİĞİ
İnşaatlarda şantiye şefine, madenlerde daimi ve teknik nezaretçilere, 'iş güvenliği uzmanı' olma şartı getirilecek ve sertifikası olacak. Sertifikası bulunmayanlar şantiye şefi olamayacak. İş güvenliği pratiğini yine iş güvenliği uzmanı yapacak ancak onun emrinde çalışan şantiye şefi de iş güvenliğindeki aksamaları görebilecek bir altyapıya ve entelektüel bilgiye sahip olacak.

İŞVERENE ÖDÜL
Yaptırımlara ödül-ceza dengesi getirilecek. İş kazası olmayan iş yerleri ödüllendirilecek. İş kazası olan iş yerlerine de ekstra mali cezalar verilecek. 3 yıl içinde iş kazası olmayan çok tehlikeli iş yerlerinde işsizlik sigortası primindeki işveren payı yüzde 2 yerine yüzde 1 olarak tahsil edilecek. Ancak ölümlü iş kazası meydana gelirse prim yüzde 3 olarak tahsil edilecek. Ölümlü iş kazasında prim yükselecek.

CEZALAR ARTACAK
İdari para cezalarında ciddi artışlar olacak. Hiçbir bahaneye fırsat vermemek için iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili harcamalar kamu ihale sözleşmelerinde ayrı bir kalem olarak yer alacak.

HAPİS DE VERİLECEK
Bir iş yerinde müfettişlerin tespitleri doğrultusunda iş durdurulmuşsa ve işveren işe devam ediyorsa para cezasına çevrilmeyecek bir hapis cezası verilecek. Gerekli olması halinde TCK'da değişiklik yapılacak.

RÖDOVANS SİSTEMİ
Kamuda rödovans olacak ancak bütünüyle bir başka işverene devredilemeyecek. Kamuda rödovans iş alan, sonra da bu işi bütünüyle bir başka taşerona devredemeyecek. Eğer hizmet alımı söz konusu olacaksa, ilgili bakanlıkla görüşerek yapacak. Özel sektörde ise rödovans olmayacak.

İHALEDEN MEN
İşveren, ölümlü iş kazasında kusurlu bulunursa Türk Ceza Kanunu'na göre alacağı cezaya ilave olarak, 2 yıl boyunca kamu ihalelerinden men edilecek ve bu durum Kamu İhale Kurumunun sitesinden duyurularak kurum teşhir edilecek.

'ÇİP'Lİ TAKİP
Yeraltı maden işletmelerinde çalışanların kaydı ve konumlarının eşzamanlı takibi için çipli sistem kurulması zorunlu olacak. TKİ'nin bazı işletmelerinde şu an uygulanmakta olan sistem yaygınlaştırılacak. Madenin 100-200 metre altına inmiş bir işçinin bulunduğu konum çip sayesinde elektronik irtibatla takip edilecek. Bunun için gerekli modernizasyon için çalışmalar yapılacak.

FOSFORLU GEÇİŞ
Acil durumlarda çıkışın kolaylıkla sağlanması amacıyla fosforlu bir hayat hattı kurulacak. İşçi tehlike anında fosforlu hayat hattını takip ederek kurtulacak.

3 BOYUTLU PLAN
Yer altı çalışmalarında hazırlanacak planların 3 boyutlu olması zorunlu hale getirilecek.
ELEKTRONİK ORTAM
Maden işletme projeleri ile ilgili dokümanlar, ilgili kuruluşlar arasında mutlaka elektronik ortamda paylaşılacak.

KAMERALI TEFTİŞ
Maden ve inşaat sektöründe iş sağlığı güvenliği teftişleri görüntülü ve fotoğraflı olarak yapılacak. Müfettiş, kendi yaptığı teftişi kendisi görüntüleyecek ya da yanında bunun için bir elemanı gidecek.

6 AYDA BİR TATBİKAT
Yılda bir olan acil durum planları ve tatbikatları 6 ayda bir yapılacak ve tatbikatlar kayda alınacak. "Tatbikat yapıldı" denilip, sadece bir bildirimle yetinilmeyecek.

ŞİKAYET HATTI
Sadece madenlerde şikayetleri değerlendirmek üzere ALO 170'ten ayrı bir birim kurulacak. İşçiler şikayetlerini 24 saat bu hat üzerinden bildirebilecek. Kendisine özgü zorluklardan dolayı kömür madenlerine yönelik ayrı bir mevzuat çalışması yapılacak. Bu kapsamda 5 ülkenin kömür madenleriyle ilgili mevzuatları gözden geçirildi.

MADENCİLİK SİL BAŞTAN
'Özel sigorta' şartı
Başbakan Ahmet Davutoğlu, madencilikle ilgili kanunda yer alan düzenlemeleri şöyle sıraladı:
- Maden şirketleri, işçilere hayat sigortası yaptıracak. Özel sigorta şirketleri de kendi denetimlerini yapacağı için ikinci bir denetim sistemi gelmiş olacak.
- Maden sahalarının denetimi ve faaliyetlerinin izlenmesi, bağımsız kuruluşlar tarafından yapılacak.
- Küçük işletmelerin birleşmesi ve havza madenciliğin geliştirilmesi sağlanacak.
- Ruhsat harçları maden türüne ve büyüklüğüne göre yeniden değerlendirilecek. Bütün bedeller tek kalemde toplanacak.
- Devlet hakkı bedeli, dünya maden fiyatlarındaki değişimler dikkate alınarak belirlenecek.
- Ruhsat bedelinin bir kısmı maden ocaklarının rehabilitasyonu ve modernizasyonu için kullanılacak. Bunu devlet yapacak.
- Maden işletmelerinde görev alacak teknik personelin nitelikleri yükseltilecek. Uygulamalı eğitim verilecek.
- Maden arama çalışmaları için teşvik mekanizmaları oluşturulacak.
- Maden arama şirketleri daha profesyonel ve kapasitesi yüksek hale getirilecek.
- Maden işletme ruhsat talebi sırasında mali yeterlilik şartı aranacak.

İSMAİL SONSUZ - ANKARA