Türkiye, Rusya ve İran bugün pazarlık masasında

Selçuk Böke ANKARA

Suriye’nin geleceğini belirleyecek tarihî zirve bugün İran’da gerçekleşecek. Suriye’deki krize kalıcı çözüm bulmak amacıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in katılacağı zirveye İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ev sahipliği yapacak. İlki Soçi ikincisi Ankara’da son olarak bugün Tahran’da yapılacak Suriye zirvesinde ana gündem tüm dünyanın odaklandığı İdlib’in geleceği olacak. Muhaliflerin son kalesi olarak bilinen ve Suriye iç savaşında dönüm noktası olarak değerlendirilen İdlib’te çözüm için masaya oturacak üç lider son kararı verecek. Türkiye, ABD ve Batı ülkeleri İdlib’te yönelik kapsamlı bir operasyona karşı çıkıyor. Ankara, bölgede terör gruplarının bulunduğu ancak milyonlarca sivil ve muhaliflerinde da olduğunu Rus ve İranlı muhataplarına iletiyor. Güvenilir kaynaklardan edinilen bilgiye göre Türkiye, İdlib’e yönelik topyekûn bir askerî harekâta karşı çıksa da, muhtemel bir operasyonda sivil hassasiyeti gösterilmesi ve operasyonun Astana görüşmeleri kapsamında terör örgütü ilan edilen gruplara karşı yapılmasına yeşil ışık yakıyor.

SİVİLLER ENDİŞELİ
BM, İdlib’e yönelik muhtemel bir saldırıda son yılların en büyük insani krizi yaşanacağını duyurdu. En çok korkulan ise ihtimal dâhilindeki bir operasyonda yaşanacak sivil kayıp ve büyük bir göç dalgası. Şehirde bazı hazırlıklara başlandı. Tüneller kazılıyor, köprüler havaya uçuruluyor ve stratejik noktalara yığınak yapılıyor.

TSK TEYAKKUZDA
Bölgede son günlerde tansiyon oldukça yüksek. Önceki gün Rus savaş uçaklarının İdlib çevresinde 20 noktayı bombalaması gerginliği iyice artırırken Suriye rejimi de İdlib ve çevresindeki bölgeyi topçu ateşine tutmuştu. Muhalifler ise saldırılara karşılık verdiğini internetten duyurdu.  Rejime ait bir Rus tankını havaya uçurdukları bir görüntüyü internette paylaştı. İdlib ve çevresinde yer yer muhaliflerle Esad güçlerinin çatıştığı bildiriliyor.  Bölgede yaşanan hareketliliğin ardından TSK da sınır hattında tedbirleri arttırdı. Astana mutabakatı kapsamında garantör ülke olarak İdlib’de kurduğu 12 gözlem noktasında da müteyakkız hâle geçti. Araç ve personel ve takviyesi yapılan gözlem noktalarının çevresi Türkiye’den gönderilen beton bloklar ve oluşturulan barikatlarla güçlendirerek muhtemel saldırılara karşı daha güvenli hâle getirildi. Zirve öncesi Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada “İran’da siyasi süreç için yürütülen ortak çabalar ele alınacak” denildi.