Suriye’de işler iyice karışıyor!..

A -
A +
Suriye’de bir Rus uçağını düşürmemiz, ilişkileri altı aylık bir türbülansa sokmuştu… ABD’nin Suriye uçağını düşürmesi ise iki küresel gücün arasını germeye aday görünüyor!
 
 
2011 yılından beri kan revan içinde yüzen Suriye’de, şimdi yepyeni bir kaos ortamı oluşuyor… Terör örgütleri üzerinden yürütülen vekâlet savaşları, giderek bölgesel ve küresel güçlerin daha doğrudan boy gösterdiği yeni bir çatışma biçimine yerini bırakıyor! Uzun zamandır Kafkaslarda, Baltık Bölgesinde ve Doğu Avrupa’da nüfuz mücadelesini tırmandıran ABD ve Rusya, Suriye özelinde farklı partnerlerle karşılıklı güç gösterisi hamlelerini sürdürüyor. Ancak giderek yükselen gerilim ve sahadaki yakınlaşma, tehlikenin boyutlarını büyütüyor. Son olarak ABD’nin SDG (Suriye Demokratik Güçleri) unsurlarını bombaladığı iddiasıyla, Suriye rejimine ait bir SU-22 savaş uçağını düşürmesi, tepki olarak Rusya’ya karşı adım attırdı. Rusya dışişleri bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Suriye’de ABD ile var olan iş birliği statüsü durdurulmuş bulunuyor. Bu iş birliği operasyonlar sırasında, Suriye hava sahasında herhangi bir kazaya meydan vermemek için üzerinde uzlaşılan bir memoranduma dayanıyordu… Bu memorandumun askıya alınması, Suriye hava sahasında iki küresel gücün askerî unsurları arasında, güvenlik açısından daha büyük risk doğacağı anlamına geliyor! Üstelik bu riskin bileşenleri de hayli fazla… ABD’nin yıllar süren kararsız ve muğlak politikalarının da verdiği fırsatla, çok hızlı ve etkili biçimde Suriye’ye müdahale eden Rusya, burada tahminlerin çok ötesinde aktivite gösteren ve o denli de risk alan İran’la, Beşar Esad Yönetimi zemininde önemli ölçüde iş birliği de sağladı… Hâlihazırda Baas Rejimi, İran ve Rusya ve bunlarla iş birliği yapan çeşitli lokal ve bölgesel illegal güçler gayriresmî bir blok oluşturmuş durumda.
Diğer taraftan Amerika, Obama dönemindeki pasif tutumundan çıkmak için, bula bula bir başka terör örgütünü (PYD/YPG) kendisine ortak edinerek, DEAŞ’a karşı mücadelede sahneye çıktı. Sahada gelinen durum kısaca şöyle… Bir taraftan ABD ve terörist ortağı PYD/YPG unsurları (ABD buna SDG kılıfını uydurduğu için o isimle anıyor), DEAŞ’ın Suriye’deki merkezi olan Rakka’ya karşı operasyon yürütüyor. Bu arada iki hafta önce YPG ile DEAŞ’ın anlaştığı ve DEAŞ militanlarına koridor açtığı, bundan rahatsız olan Rusya’nın da geçiş yapan militanları havadan bombardımanla imha ettiği haberleri gelmişti… Bu gelişmeler yaşanırken, öte yanda DEAŞ’ın belki de ilk defa, İran topraklarında yapılan iki bombalı saldırıyı (Parlamento binası ve Humeyni’nin mezarı) üstlenmesi her şeyin üstüne tüy dikti!.. İran bu saldırılara çok sert karşılık vereceğini duyurmuştu. Ve o karşılık dün geliverdi… İran, Kürdistan ve Kermanşah bölgelerinden, karadan karaya füzelerle DEAŞ’ın Suriye’de Rakka’dan sonraki en önemli kontrol bölgelerinden biri olan Deyr Ez-Zor’daki mevzilerini vurdu. Rakka ve çevresinde ABD-YPG güçleri DEAŞ’la savaşırken (Ki, sızan bilgilere göre DEAŞ militanlarını buradan çıkarıp Suriye’nin çöl kısımlarına sürme hedefi söz konusu), rejim güçleri de İran ve Rusya desteğinde Tabka ilçesi ve kırsalında savaşıyor. İşte bu sırada, ABD yukarıda da belirttiğimiz üzere YPG mevzilerini bombalayan Suriye uçağını düşürdü. Rusya bu olaydan fena hâlde rahatsız olmuşa benziyor. Şimdi dünyayı endişelendiren husus şu; Rusya ile ABD arasında herhangi bir kaza meydana gelirse neler olur? Görüldüğü üzere durum çok kritik!
2015 Kasım’ında hava sahamızı ihlal eden bir Rus SU-24 uçağını düşürmemiz birdenbire bu ülke ile ilişkilerimizi kritik biçimde germişti. Bu gerilimi giderme ve ilişkileri yeniden eski rayına sokmak için hâlâ daha uğraşıyoruz. Özellikle ilk altı ay çok sıkıntılı geçmişti… Şimdi İran’ın, yaklaşık yedi yüz kilometre mesafeden Suriye’nin bir şehrindeki mevzileri vurarak yaptığı güç gösterisinin dumanları tüterken, Rusya, kendi korumasında addettiği Suriye Rejimi uçağının düşürülmüş olmasının öfkesini yaşıyor. Küresel güç mücadelesindeki bilek güreşinin Suriye’deki raundu nasıl bir seyir izler acaba? Rusya bundan böyle ABD uçaklarına karşı hangi angajman kurallarını uygulayacak? Amerika bu gerilimi nereye kadar tırmandırır? ABD’nin bu son eylemi, tasarlanan Kürt Bölgesi için bir uçuşa yasak uygulaması anlamına mı geliyor? Doğrusu cevap bekleyen soru çok ve endişelenmek için yeteri kadar sebep var. Suriye’de durum yeniden alevleniyor. Bir de Katar krizini bunun yanına koyunuz...
UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.