Sünepelik: Çağın beşerî marazı

A -
A +
Modern çağ, maddeye mahkûm etmek ve manaya yabancılaştırmak suretiyle insanı, ölümcül duyarsızlıklara ve onarılması güç çaresizliklere doğru sürüklemiştir. Değer dünyasını, bizatihi insan aklının var ettiği kimi yıkıcı ikilemler üzerinden iğdiş etmiştir. Anlam ve değer dünyası ile yabancılaşma yaşayan modern insan; meta söylemlerin, saplantılı aidiyetlerin ve üstenci ideolojik örüntülerin ortaya çıkardığı anaforda yönsüzlüğe mahkûm olmuştur. Kendi eliyle biçimlendirdiği çağın derin çöküntüsü karşısında çaresizlik girdabına düşmüştür. Bu çağ çöküntüsü, bütünlüklü olarak akıl ve duygu kapasitesine istimdat ederek idrak edebilme keyfiyetimizi büyük ölçüde zaafa uğratmıştır. Total toplumsal güvensizlik durumu, kaçınılmaz olarak kolektif ruhsal çöküntülere yol vermiştir. Aklı yüceltirken duyguyu körelten; bedeni yaşatırken ruhu öldüren; imajı kutsarken fikri güdükleştiren bu çağ çöküntüsüsünepelik ve/ya sünepeleşme olarak tesmiye edebileceğimiz bünyesel beşeri bir maraz doğurmuştur. Derin bir ruhsal maraz olan sünepelik, ruhu ve dimağı esir alan içkin bir cebânet (korkaklık) duygusudur. ‘Düşünmeye, söylemeye ve erdemlice eylemeye cesaret edememe’ durumudur. ‘Kişinin kendini bilememesi’ hâlidir. Bu duygu-durumun esaretine mahkûmiyetle insan teki, benlik, kişilik ve kimlik maduniyetine maruz kalmaktadır. Sünepelik; ölüme doğru varlık olarak insanın kendisini bedenîliğin hükümranlığına teslim etmesidir. Sünepelik; muhafaza ve ihya edilmesi gereken bütün varoluşsal değerleri talan etme cüretkârlığını göstermektir. Sünepelik; vicdan, ahlak, gelenek ve hukuk dışılığı himayekârlıkla muhafaza edebilme bedbahtlığını sergilemektir. Sünepelik; suretin aslına, dalâletin hakikate, kötünün iyiye, yanlışın doğruya, zalimin mazluma hükümfermâ olması karşısında sinikleşmek ve sükût etmektir. Sünepelik; bâtıl olanı üstlenmenin zilletini hakikati haykırabilmenin azametiyle yücelmeye yeğ tutmaktır. Sünepelik, bir bütün olarak hayatı ihya edebilmenin sevincinin yerini, nevrotik bir coşkunun ikame etmesine göz yummaktır. Sünepelik; fikirde özgünlüğü, eylemde özen ve özveriyi yadsımaktır. Sünepelik, körlemesine tekrarların, bitişik nakaratların, ezberlenen teranelerin ve klişelerin sözcülüğünü yapmaktır. Sünepelik; tutarsızlıkların, had bilmezliklerin ve hoyratlıkların umarsızca savunulmasıdır. Sünepelik; benliğin ve kişiliğin dışsallaşmasını inkar eden sosyal ve kolektif bünyeler var etmektir. Sahte sevinçler, yalancı gülüşler, köreltilmiş bilinçler ve aldatıcı sezişlerle bezenmişlik hâlidir. Sünepelik; bir kimlik ve kişilik kazanma veya şahsiyet olabilme karşısında sürüleşmeyi yeğ tutan bir tutumdur. Sünepelik; yetersizliklerle övünç duyabilme garabetini göstermektir. Sünepelik; makamlara mukim olmayı ve ebet kalmayı kendine amaç edinmektir. Sünepelik; hak edilmemiş statülerin altında cüceleşmektir. Sünepelik; hesabı verilmemiş kazanımların altında ezilmektir. Sünepeleşmek; kaygı gütmemek ve dertlenmemektir. Derde giriftâr olanın derdi ile hemdert olmamaktır. Sünepeleşmek; değerler dünyasından devşirdiklerini haraç mezat pazarlamaktır. Pahasını bilmediği ve hiçbir zaman bilemeyeceği değerleri temellük ettiğini vehmetmektir. Aklı, emeği ve vicdanı hor ve hakir görmektir. Dert sahiplerinin dertleri üzerinden sinsice semirme küstahlığını göstermektir. Zor zamanlarda hesapsızca bedel üstlenebilecek, yüreklice çilesini çekebilecek tinsel mecale sahip olamamaktır. Sünepelik; farklı suretlerde tezahür eden ve farklı sîretlere sinen bir duygu-durumudur. Sünepelik; kimi zaman muhafazakârlık; kimi zaman sekülerlik; kimi zaman çağdaşlık; kimi zaman riyakârlık; kimi zaman lümpenlik biçiminde tezahür eder. Sünepelik; söz, fikir ve söylem kurma becerisinden yoksunluktur. Sünepelik; gayrını değersizleştirerek kendine değer biçmektir. Gayrını yok sayarak ve görmezden gelerek görünürleşmektir. Kişisel ikbal uğruna gayrına gadretmektir. Sünepelik; hak duygusunu kaybederek yoksunluklar üzerinden varsıllıklar üretmektir. Sünepelik; haset duygusunun kemirdiği patolojik bir ruhsal durumdur. Sünepelik; kendisine ait olmayanı elde etmek için umursamazlıkla liyakatsizliğe ve kifayetsizliğe meyletmektir. Sünepelik; bir yargısal yeti yoksunluğu ve ‘fikirsizlik’ hâlidir. Aklî melekelerini dumura uğratan bir zihinsel tutulmadır. Sünepelik; hakikate sadakati değil, zulmete itaati meşrulaştırabilen bir akıl tutulmasıdır.
UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.