İlk işlenen günah haseddir!..

 

 

Ubeydullah bin Hüseyn el-Basrî hazretleri Mâliki fıkıh alimidir. İbnü’l-Cellâb adıyla meşhurdur. Bağdad’da doğdu. Ebû Bekir el-Ebherî'den fıkıh tahsil etti. 378 (m.  988)’de vefat etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Allahü teâlâ, kendisinde ucub bulunan kimseyi sevmez. O kimse, Allahü teâlâ indinde hor ve hakîrdir. Kendisinde ucub bulunan kimse ne zaman yükselse, Allahü teâlâ onu alçaltır. Ucub, kalp hastalıklarının en kötülerinden olup, cehâlet alâmetidir. Taşkınlık ve azgınlığın kaynağıdır. İnsanda kibir meydana getirir. Kendisinde ucub bulunan kimse, sâdece kendisini faziletli görür. Öyle kötü bir huydur ki, birçok kimsenin felâketine sebep olmuştur. Allahü teâlâ ucbu yasakladı. Âlimler; “... Kendinizi temize çıkarmayın. O (Allahü teâlâ),kendinden korkanın kim olduğunu çok iyi bilendir” (Necm-32) meâlindeki âyet-i kerîmede ucbun yasaklandığını bildirmişlerdir. Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem), ucbu büyük günahlardan sayarak; “Günah işlemezseniz, daha büyük günâha yakalanmanızdan korkarım. O da ucubdur” buyurdu.

Hazreti Âişe’ye; “İnsan ne zaman isyankâr olur?” diye suâl edildiğinde; “Kendisini muhsin (iyilik edici, sevap işleyici) zannettiği zaman” buyurdu.

Hakim zâtlardan biri buyurdu ki: “Sahibine hased ettirmeyen nimet tevâzu, sahibine merhamet ettirmeyen belâ ve musibet de ucbudur.”

Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki: “Ateş odunu yiyip bitirdiği gibi, ucub da iyilikleri yer.”

“Tevâzu, kulun yüksekliğini arttırır. Öyleyse mütevâzı olunuz ki, Allahü teâlâ da sizi yükseltsin. Af, kulun izzetini arttırır, öyleyse affedici olunuz ki, Allahü teâlâ sizi azîz kılsın. Sadaka, malı çoğaltır, öyleyse sadaka veriniz ki, Allahü teâlâ sizi ganî (zengin) eylesin.”

Hased öyle bir hastalıktır ki, hased eden kimsenin dînî yönden ve yakîn bakımından zayıflığını gösterir. Hasedci kimse, kederden kurtulamaz. Kanâat sahibi değildir. Kin, hile ve düşmanlık sahibidir.

Kendisi yüzünden Allahü teâlâya ilk isyan edilen günâh, haseddir. (Hazreti Âdem’in İblîs tarafından hased edilmesi.) İblîs, hasedi sebebi ile Allahü teâlânın emrine muhalefet etti. Sonra Hazreti Âdem’in oğlu Kabil, kardeşi Hâbil’i hased edip öldürdü... Kureyş’in ileri gelenlerinden birçoğunun, Resûlullah efendimizi inkâr etmelerinin sebebi, hased ve kibirleridir. Hased, hased edenin noksan olduğunu, hased edilenin ise kâmil olduğunu gösterir.