Putin Sovyetler diyarında

Şubat ayı başlarken, Vladimir Putin'in kafasında, yeniden canlandırmaya çalıştığı Sovyetler rüyasını gösterişli bir organizasyon ile taçlandırmak vardı. 51 milyar doları Soçi Olimpiyatları için gözden çıkaran Putin, ihtişamlı bir gösteri ile bir yandan inşasında epey rol oynadığı yeni Rus kimliğini canlandırmayı ve ulusal gururu okşamayı, diğer yandan ise uluslararası imajını cilalamayı hedefliyordu.  

Hikâye Sovyetesk başladı ve Sovyetesk bitti. Çerkez soykırımının 150. yılında, sürgünün başladığı şehir olan Soçi'de, Kırım işgali planlandı ve uygulamaya sokuldu.

Ukrayna'da Rusya yanlısı devlet başkanı Viktor Yanukoviç'in kitlesel gösteriler sonucunda, meclis tarafından azledilmesine Putin, Sovyetlerden kalma yollarla cevap verdi. 

Perşembe günü, Kırım'da devlet binalarının maskeli ve silahlı güçler tarafından ele geçirilmesini, havaalanının ve limanın da paramiliter güçler ve Rus ordusu mensubu askerler tarafından işgal edilmesi izledi.

Kırım, Ukrayna'ya bağlı özerk bir cumhuriyet. 2 milyonluk nüfusun %60'ını etnik Ruslar, %25'ini ise Ukraynalılar oluşturuyor. Stalin tarafından 2. Dünya Savaşında Naziler'e yardım ettikleri için sürülen Kırım Tatarları (200.000 kişinin sürüldüğü ve bu sırada 80.000 kişinin öldüğü tahmin ediliyor) nüfusun %13'ünü oluşturuyor. Rus işgaline karşı tepki gecikmedi. Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Rıfat Çubarov, "Rus silahlarının gölgesinde kurulan ve Rusya çıkarları için çalışan yeni hükümet meşru değildir" dedi. 

Kırım için NATO devreye girer mi? Amerika, Rusya'nın askerî hamlesine aynı şekilde cevap verir mi? 

Soruyu başka şekilde sormak mümkün, 1853 yılında Osmanlı'nın yanında Rusya'ya karşı savaşa giren Batı koalisyonu (Fransa-İngiltere), bugün de, o dönemin benzer kaygıları ile müdahale eder mi? Rusya'nın yayılmacı politikasını engellemek için ikinci bir Kırım Savaşı yaşanır, tarih tekerrür eder mi?

Bu opsiyon pek mümkün görünmüyor. Putin'in bu kadar rahat davranabilmesinin temel nedeni, karşısında kendisini dengeleyecek bir gücün var olmadığını bilmesi. Obama, bu işgalin bazı bedelleri olacağını söylese de, Suriye'ye bakınca bu bedellerin çok da ağır olmadığını görmek mümkün. 

Rusya'nın planı, Ukrayna'daki mevcut hükümeti düşürerek, yerine bir kukla hükümet getirmek. Putin'in 2008 yılında Gürcistan'a açtığı savaş düşünülünce, Kırım'dan sonra, Rusça konuşulan Doğu Ukrayna'da benzer faaliyetlere girişeceği öngörülebilir. Diğer yandan Ukrayna'ya doğalgaz akışını kesebilir. Ukrayna ekonomisi için en büyük ihracat kaleminin de Rusya pazarı olduğu düşünülürse, Rusya'nın Ukrayna ekonomisini nasıl felç edebileceği daha net görülebilir.  

Peki Batı ne yapabilir? Eski Amerikan Başkan adaylarından John McCain'in önerilerine bakalım:

"1- Üst düzey Rus yetkililerine ve iş adamlarına ekonomik ambargo. Rus oligarkların Batı ülkelerindeki geniş yatırımları düşünülünce, bu Putin'e karşı iç baskıyı arttıracak bir unsur olarak görülebilir.

2- 2009 yılında iptal edilen Doğu Avrupa'ya füze kalkanı kurma projesinin yeniden başlaması. Bush yönetiminin İran'ın muhtemel bir füze saldırısına karşı Çek Cumhuriyeti ve Polonya'ya füze savunma sistemi kurulması planı, Obama yönetimi tarafından rafa kaldırılmıştı. Dönemin Rusya Cumhurbaşkanı Medvedev, iptal kararından dolayı memnuniyet duyduklarını açıklamıştı.

3- 2008 yılında Rusya tarafından işgal edilen Gürcistan'ın NATO üyesi yapılması. 

Rus muhalif ve satranç şampiyonu, Garry Kasparov'un dediği gibi; "Diktatörlere bir şekilde karşı durulmalı. Bunun için ne kadar uzun süre beklenilirse, maliyet yükselir."

Obama'nın Suriye politikası konusunda pişman olduğuna dair bahse girmek için sizce de iyi bir zaman değil mi?