Bundan sonra ne olacağını anlamaya çalışmak...

A -
A +

Çoğu insan hayatını belli bir düzen içinde yaşar. Sarsıcı olaylar meydana geldiğinde olan biteni anlamakta ve uyum sağlamakta zorluk çeker. Böyle durumlar iş, siyaset, savaş, diplomasi hatta sadece aile hayatında bile olabilir. Şartlar değişir, insanların bu şartlara uyum sağlaması gerekir.
Yapılacak en zor şeylerden biri virajın ardında ne olduğunu görebilmektir. Örneğin bir iş adamı piyasanın hızla daralabileceğini veya enerji, ham madde, işçilik fiyatlarının hızla yükselebileceğini nasıl görebilir?
Bazı olayları tahmin etmek zordur. Bunlara genellikle "Siyah Kuğu" olayları denir. Ancak bu isim içinde bu tarz olayları tahmin etmeye yardımcı olacak bir çözüm barındırır. Bu olaylara Siyah Kuğu denir, çünkü Avustralya'da ilk kez siyah kuğu gören İngilizler sadece beyaz kuğuları biliyorlardı. Onlar için nasıl bir sürpriz olduğunu tahayyül edin. Onlar için sürpriz olan şey siyah kuğularla hiç deneyim yaşamamış olmaları ve böyle bir şeyin var olabileceği hakkında hiçbir bilgiye sahip olmamalarıydı.
"Siyah Kuğu" olayları günümüzde iş hayatı ve diğer birçok alanda meydana geliyor. Uykuda olan bazı liderler IŞİD'in yükselişinin bir 'Siyah Kuğu' olayı olduğunu düşünebilir, ama gerçekte öyle değildi. Bütün veriler ortadaydı. Birçok bilim insanı ve başkaları yükselişi takip ediyorlardı ve basın ve liderlerce umursanmıyorlardı; ta ki örgütün varlığı ve vahşeti medya ve siyaset için malzeme oluncaya kadar.
Japonya'daki deprem, tsunami ve nükleer krizin 'Siyah Kuğu' olduğu görülüyor, çünkü depremleri tahmin etmek zordur. Böyle büyük depremler insanların normalde olmasını beklediği şeyler değildir. Deprem neticesi olan tsunami kolayca öngörülebilir, ama doğru verileri toplayan ve işleyen bir süper bilgisayar gerekir. Nükleer kriz de deprem ve tsunamiden dolayı tahmin edilebilirdi, ama olayların hızı nedeniyle ve devasa dalgaların bir nükleer tesisi doldurduğunda neler olabileceğini pek kimse bilmediği için hazırlık yapılamadı.
Tahminleri anlamak pahalıya patlar. Bilgi pahalıdır. Bazı bilgiler çok daha pahalıdır. Bazen bilgi gölge bankaların, yatırım şirketlerinin ve büyük bankaların gölgelerinde gizlidir. Eğer bilgi artık kamuya açıksa kötü tahminler yapılabilir. Buna iyi bir örnek ABD'de konut kriziyle ortaya çıkan ve kötü krediler, kötü yatırım araçları ve kötü mortgage'larla büyüyen 'Büyük Durgunluk'tur. Bunların çoğu gizli idi. Gizli olmayan şey ise konut fiyatlarının gelirlere göre çok daha hızlı arttığı idi. Ayrıca geri ödeyemeyecek insanlara verilen kredilerin de kötüye gittiğini gösteren işaretler çoğalıyordu. Konut piyasası çok hızlı bir şekilde tersine döndüğünde birçok ortalama insan, bankacı ve yatırımcının tasarruflarını ve yatırımlarını kurtarması için çok geç olmuştu.
Bazı durumlarda bundan sonra neler olabileceğini anlamak için doğru bilgiye doğru zamanda sahip olmanız ve bunları işleyebilmeniz ve ne manaya geldiğini anlayabilmeniz gerekir. Genellikle normal hayatta bu mümkün değildir. Büyük deneyime, bilgeliğe, sezgiye ve içgüdüye sahip olanlar bunu başarabilir. Çoğu insan ise bir sonraki depreme veya ekonomik krize kadar bekler.
Finans ve ekonomi, biraz jeoloji, meteoroloji ve dahasını öğrenmenin zamanı geldiği hissine mi kapılıyorsunuz? Herkesin bunlar ve başka konular üzerinde düşünmesi gerekir. Bazılarına sıkıcı gelebilir, ama genellikle hayatımızın geri kalanının nasıl gideceğini bu konular belirler.
Hazreti Muhammed'in çalışma ve öğrenmenin ne kadar önemli olduğuyla ilgili hadis-i şerifleri bu duruma uyuyor.

UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.