Suriye'de kimyasal silah kullanılırsa ne olur

Alman Kimya Profesörü Wilhelm Sanderman tarafından 1957 yılında formüle edilen Dioksin (Tetraklordibenzo-p-Dioxin) kısaca TCDD, diğer Dioksin bileşikleri arasında en zehirli olanıdır. Vücut ağırlığının her kilosunda, bir mikrogram (bir gramın binde biri) Dioksin canlılar için öldürücüdür. Bu zehir hücre yapısını bozmakta, karaciğer hasarına sebep olmakta ve daha da önemlisi kalıcı etkileriyle gen yapısına girerek yeni nesillere zarar vermektedir. Diğer taraftan tabiatta çözümü uzun yıllar gerektirdiğinden çevre için bir felaket oluşturmaktadır. Bunun en açık örneği Vietnam Savaşında yaşanmıştır. Kuzey Vietnam ile Batı yanlısı Güney Vietnam arasındaki amansız savaşta, ülkenin üçte ikisini kaplayan tropik ormanlarda saklanıp zaman zaman Amerikan Askerî Gruplarına etkili saldırılarda bulunan Kuzey Vietnam savaşçılarına karşı, ormanları yok ederek saklanmalarına mani olmak için Dioksin karışımlı "Orange Agent" (Turuncu Ajan) isimli zehri, Amerikan askeri uçak ve helikopterleri 1962'den 1971 yılına kadar devamlı orman sahalarına püskürtmüşlerdi. Sonuç olarak büyük orman alanları tahrip olmuş, oralarda yaşayan biyolojik çeşitlilik tükenmiş ve yüzbinlerce Vietnamlı zehirlenerek hayatını kaybetmişti. Bugün dahi üçüncü jenerasyonda bu zehrin belirtileri görülmektedir. Dioksinle kısmen de olsa temas etmiş Amerikan askerlerinde de hâlâ bazı olumsuz etkileri devam etmektedir.

Dioksin zehirinin yol açtığı en önemli çevre kazalardan biri de 10 Temmuz 1976'da İtalya'nın Milano şehri yakınlarında bulunan Seveso kasabasında cereyan etti. ICMESA adlı Kimya Fabrikasında yönetim hatası yüzünden bir kazan infilak etti. Çeşitli kozmetik ürünler üreten fabrikadan atmosfere ulaşan zehirli bulutlar Seveso ve civardaki küçük yerleşim birimlerinin üstüne çöktü. Bir hafta kadar bulutların zehirli kimyasallar içerdiği gizlendi, ancak bu arada kasaba sakinlerinin endişe verici rahatsızlıklara yakalandıkları ortaya çıkınca, kasaba boşaltıldı. Yapılan laboratuvar tahlilleri sonucunda, atmosferin yere yakın kısmında yüksek miktarda son derece zehirli Dioksin birikimine rastlandı. Bu zehir doğada çok geç çözüldüğünden bölge birkaç yıl tekrar iskan edilemedi ve 75.000 kanatlı ve süt veren çiftlik hayvanı itlaf edildi. Yüzlerce kasaba sakini hâlâ özellikle cilt hastalıklarıyla mücadele ediyor. 1976 sonbaharında başlayan temizleme faaliyetleri 1982 yılına kadar devam etti. Kimya fabrikası ve patlayan kazanına ancak koruma kıyafetleri ile 1982 yılında yaklaşılabildi.

Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra oluşan devletlerden biri olan Ukrayna'da 2004 yılında seçimler yapıldı. Adaylardan Viktor Yanukoviç  Doğu Blok'unun yanında, diğer aday Viktor Yuşçenko ise Batı demokrasisinin yanlısı olarak seçime girdiler. Seçimleri Yanukoviç kazandı. Ancak seçimlere hile karıştırıldığı düşüncesi haftalar süren nümayişlere sebep oldu. "Turuncu Devrim" olarak hatırlanan dönemde seçimlerin tekrarı sonucunda bu defa Yuşçenko seçimin galibi oldu. Fakat Yuşçenko'nun ülkenin bir istihbarat sorumlusu ile yediği yemek sonrası şiddetli bir şekilde rahatsızlanması, zehirlendiği yolundaki düşünceleri kuvvetlendirdi. Bu zehirlenme sonucu yüzü tamamen değişen, cildi çöküntüye uğrayan Yuşçenko haftalarca seçimlerde çalışamadı. 2004 yılının Aralık ayında Avusturya'nın Viyana kentindeki Rudolfiner Hastanesinde yapılan tahliller sonucu kan ve dokularında normalden 1000 kat daha fazla Dioksin bulunduğu resmen açıklandı. Yuşçenko'nun çok ciddi dozda Dioksin zehirlenmesine maruz kaldığı 2005 yılının Kasım ayında Ukrayna Hükümetinin adli makamları tarafından da doğrulandı.

Değerli okurlar, bu hafta size ilginizi çektiğini umduğum Dioksin adlı kimyasalın son derece korkunç etkilerini sundum. Hiç şüphe yok ki, başta insan olmak üzere canlılara zarar verecek yüzlerce kimyasal zehir bulunuyor.

Her şeyin başı Sağlık diyerek size güzel ve mutlu bir Hayat diliyorum. Sevgiyle kalın.