Kadınların, Bakan Işıkhan'dan talepleri...

TÜİK’in 6 Şubat 2024 tarihli verilerine göre ülkemizde mukim nüfus, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla bir önceki yıla göre 92 bin 824 kişi artarak 85 milyon 372 bin 377 kişiye ulaştı. Cinsiyet açısından bu nüfusun 42 milyon 638 bin 306 kişisi kadınlardan oluşmaktadır. Buna göre nüfusun %49,9'u kadınlardan müteşekkil.

TÜİK’in 12 Şubat 2024 tarihli hane halkı iş gücü araştırması sonuçlarına göre ise 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2023 yılı aralık ayında bir önceki aya göre 3 milyon 98 bin kişi oldu. İşsizlik oranı erkeklerde %7,1 iken kadınlarda %12,0 olarak tahmin edildi. İş gücüne katılma oranı bakımından bakıldığında ise erkeklerde %71,1 iken kadınlarda %36,3 olarak gerçekleşmiştir. Bu bağlamda toplumun yaklaşık yarısına yakınını oluşturmasına rağmen kadınların istihdam açısından hâlen çok düşük seviyede bulunmakta olduğu aleni bir şekilde ortadadır.

Erkeklere göre istihdam açısından dezavantajlı konumda bulunan işsiz kadınların yanı sıra hâlen çalışan ya da çocukların bakımı nedeniyle işe ara veren çok sayıda kadın okuyucumuzun bizlere gönderdiği iletilerinden çözülemeyen taleplerinin bulunduğu anlaşılmaktadır.

Geçtiğimiz 8 Mart Cuma günü, Dünya Kadınlar Günü olması münasebetiyle kadınlarımızın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’dan taleplerini bu yazımızda aynen yer verdik…

ŞARTSIZ DOĞUM BORÇLANMASI

Sosyal güvenlik reformuyla kadınlara doğum borçlanması hakkı verilmesi kadınlar açısından büyük öneme sahip bulunmaktadır. Bununla birlikte kadınlar, erkeklere göre eşitsizliğe yol açan “doğum borçlanmasından önce sigortalı olma şartı”ndan çok muzdaripler.

Erkekler, askerlik borçlanmasını yaparken hiçbir şarta tabi bulunmamaktadır. Kadınların doğum borçlanması yapabilmesi için ise mutlaka doğumdan önce sigortalı olmaları gerekmektedir. Aksi takdirde kaç doğum olursa olsun borçlanma hakkından mahrum kalmaktadırlar. Diğer yandan erkekler, askerliği ilk sigorta girişinden önce yapmış iseler belirli hâllerde 1-2 yaş daha erken olmaktadırlar. Kadınların ise ancak sigorta girişinden sonraki doğumları borçlanma hakkı bulunduğundan maalesef erkekler gibi daha erken emekli olamıyorlar. 

ÜRETEN KADINLARIN TALEPLERİ

Evlerde imal ettikleri çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı... gibi ürünleri iş yeri açmaksızın çarşıda pazarda vergiden muaf olarak satan kadınlar bu işlerini büyütüp istihdama katkıda bulunmak istiyor. Bunun için hükûmetten destek bekliyorlar. Hâlihazırda her ay en az 1.547,90 TL SGK primi ödeyerek sosyal güvenlik kapsamında bulunmaktadırlar. Ancak kazançlarına göre bu rakamı ödemekte zorlandıklarından diğer işverenler gibi teşvik ve desteklerden faydalanmak istiyorlar.

8 YILDIR BİR TÜRLÜ ÇIKMAYAN YÖNETMELİK ARTIK ÇIKSIN!

Yarım zamanlı çalışmaya ilişkin "Torba Kanun" 10 Şubat 2016 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanmıştı. İşçilerle ilgili yönetmelik 8 Kasım 2016 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlandı. İşçi anneler bu haktan uzun süredir yararlanmaktadır.

Ancak kadın memurlar, kanun yaklaşık altı yıl kadar önce yayımlanmasına rağmen bugüne kadar yönetmelik yayımlanamadığından maalesef bu haklardan faydalanamamaktadır. Bu nedenle anne memurlardan her gün yüzlerce e-Mail yazısı gazetemize gelmektedir. Dolayısıyla bu yönetmeliğin bir an önce yürürlüğe girmesini beklemektedirler.

EV HANIMLARI PATRON SİGORTASI İSTEMİYOR!

Çalışmayan ev hanımları ancak kendi primlerini ödeyerek emekli olma imkânı elde etmektedir. Gelirleri bulunmayan ev hanımlarının bu primleri ödemelerinin ne kadar güç olduğu aşikârdır. Buna rağmen 30 Eylül 2008 gününe kadar SSK’ya isteğe bağlı prim ödeyen ev hanımları 2008/Ekim ayından sonra birdenbire değiştirilen uygulama ile SSK’lılıkları ellerinden alınarak patronların sigortası olan Bağ-Kur’a geçirilmiş oldular. Bu da daha çok prim ödeme ve emeklilik şartlarının zorlaştırılması anlamına gelmektedir. Zira bu uygulama ile birlikte en az 1800 gün daha fazla prim ödemeleri gerekmektedir. Ayrıca isteğe bağlı sigortaya son 1260 günde yatırılan primler ev kadınlarını SSK’lı olmaktan çıkarıp Bağ-Kur’lu yapmaktadır.

Diğer yandan ev hanımlarına verilen devlet desteği vaadinin bir türlü ifa edilmemesi nedeniyle zaten bir geliri olmayan ev kadınların aylık 6400 TL’yi aşan primleri ödemeleri imkânsız hale gelmiştir. Hâl böyle olunca kadınlar prim desteği ve yıpranma hakkına ilişkin düzenlemelerin ivedi olarak ifasını talep etmektedir.

YURT İÇİ-YURT DIŞI AYRIMI KALDIRILSIN!

Yurt dışında ev hanımı olarak yaşayan anneler daha doğrusu kadınlar emeklilik açısından çok şanslı. Çünkü hiç çalışmadan ya da isteğe bağlı sigorta bile ödemeden Türkiye’ye gelip geriye dönük toplu para yatırarak hemen emekli olma hakkına sahip bulunmaktadırlar.

Türkiye’de ev hanımı olanların ise maalesef böyle bir hakkı yok. Bu konuda ayrımcılık olduğu açık...

Sadece annelerin çocuk borçlanma hakları var. O da birçok şarta bağlanmıştır. Bu minvalde ev hanımı anneler aynen yurt dışındaki ev hanımları gibi emeklilik hakları talep etmektedirler.

Diğer yandan 1. dereceye gelmiş kadın kamu çalışanları emeklilik tarihlerini erteleyerek 3600 ek göstergeyi beklemektedir. Bahse konu kadınlar da bir an önce 3600 ek göstergeye ilişkin düzenlemeyi beklemektedir.

          ***

“Kadınlara ancak asalet ve şeref sahibi kimse değer verir. Onları ancak kötü ve aşağılık kimseler hor görür.” Hazreti Muhammed