Akıl, her şeyi anlayabilir mi?

Aklımız, yalnız başına faydalı, zararlı şeyleri anlayamıyor. Allahü teâlâ, aklımızdan faydalanmamız için, Peygamberleri, İslâmiyet ışığını yaratmıştır...
Akıl, doğruyu eğrilerden ayıran bir ölçü ise de, tek başına her şeyi kavrayacak, mutlak doğruyu bulabilecek durumda değildir. Bunun sebeplerini, İslâm âlimlerinin büyüklerinden olan İmâm-ı Rabbânî hazretleri şöyle açıklamaktadır:
"Akıl, dünyâda kaldıkça, bu bedene de bağlı kalır. Bu bağlılıktan kurtulamaz. Bu eğreti varlıktan alâkası kesilmez. Vehim, her zaman, aklın etrâfında, hayâl dâimâ yanında bulunur. Gadab yani kızgınlık ve şehvet yani nefsin arzûları, hep onunla berâber kalır. Hırs ve menfâat, onu yalnız bırakmaz. İnsanlığın, lüzûmlu alâmeti olan, şaşırmak ve unutkanlık, ondan hiç ayrılmaz. Bu dünyânın hâssası, özelliği olan yanılmak ve iyiyi kötü ile karıştırmak, ondan sıyrılmaz.
O hâlde, akla her şeyde, nasıl inanılır? Aklın vereceği karârlar ve emirler, vehmin karışmasından ve hayâlin tesirinden kurtulamaz ve unutkanlık tehlikesi ve şaşırmak ihtimâlinden korunamaz.
Aklın ilerlemesi ve temizlenmesi, ancak Allahü teâlânın beğendiği şeyleri yapmakla, yani İslâmiyeti öğrenip yapmakla olabilir. Bunun için de, Peygamberlerin bildirdiklerini öğrenmek lâzımdır. Peygamberlerin bildirdikleri, hep rahmettir, iyiliktir. Yoksa, bu emirler ve teklîfler, zındıkların sandıkları ve söyledikleri gibi, külfet, eziyyet, işkence olmadığı gibi, akla da aykırı değildir. İyilik edenlere, teşekkür etmek, aklın istediği bir şeydir. İslâmiyet, bütün ni'metleri, iyilikleri yaratan, gönderen Allahü teâlâya karşı, şükrün nasıl yapılacağını göstermektedir. O hâlde ilâhi hükümler, aklın istediği bir şeydir."
Netice olarak akıl, göz gibidir, din bilgileri de ışık gibidir. İnsanın aklı, gözü gibi zayıf yaratılmıştır. Allahü teâlâ, görme âletimizden faydalanmamız için, güneşi, ışığı yaratmıştır. Güneş olmasaydı, gözümüz işe yaramazdı. Aklımız da, yalnız başına faydalı, zararlı şeyleri anlayamıyor. Allahü teâlâ, aklımızdan faydalanmamız için, Peygamberleri, İslâmiyet ışığını yaratmıştır.