Oylar nasıl sayılıyor?

Bütün eksik gediğimize, diğer işlerdeki hileye hurdaya yatkınlığımıza rağmen çok partili hayata geçişimizi milat alırsak seçim-sayım sicilimizin çok bozuk olmadığını düşünüyorum.
Yalnız 960'a kadar olan seçimler çoğunluk usulü olduğu için ufak tefek hatalar, hileler sonucu etkilememiş. Oyların birbirine yakın olduğu iller çok az olmuş. Filanca ilde 50.000 seçmen varsa genelde büyük parti oyların dörtte üçünü alıp götürmüş. Partilerden biri 37.000 oy almışsa diğeri 13.000 oy almışsa aradaki farkı sayım hilesi ile kapatmak mümkün değil. Olmamış da zaten.
60'tan sonra (965'teki milli bakiye usulü dışında) D'Hondt sistemi uygulandığı için, bu sistemde partilerden herhangi birinin (en büyük veya en küçük) 100-200 oyla milletvekili kaybetmesi mümkün. Çok örneği görüldü. Bu kadar az oyla milletvekili kazanmak veya kaybetmek mümkün olunca sayım hilesi önem kazanıyor.
Peki sayım hilesi nasıl yapılır?
Zaten çok az farkla kazanılan ya da kaybedilen yerlerde oylar her hâlükârda bir kere daha sayılıyor. Kritik sandıklarda problem yok. Diğerlerinde nasıl yapılır. Ben en çok mahalledeki sandığın merkeze yolculuğundaki güzergâha takılıyorum.
Filan seçim mahallinde oylar sayılıyor. Başında her partiden temsilci var. İsteyen herkesin gidip sayımı görme imkânı var. Sonuçlar zapta geçiyor. Sonra ne oluyor, ilçeye gidiyor, oradan ile, ilden merkeze... Gidip gelen çuvallar değil, sonuçlar. Hatta YSK bir tedbir olarak isteyen herkesin ilgili siteye girip filan seçim mahallindeki sayım zaptını resim formatında görmesine imkân vermiş. Ama hiç kimse oturup bir seçim çevresindeki sandık sonuçlarını toplamaz. Bu toplama işinin denetimi nasıl oluyor onu bilemiyorum. Partiler heyetler kurup kontrol ediyor mu, zapta geçen sonuçlar bilgisayara aktarılırken sandık başında olduğu gibi gözlemci oluyor mu? Bu işler sağlam kazığa bağlanmışsa seçimde hile hurda söylentilerinin çok bir anlamı yok. Her seçimden sonra, çöpte yüzlerce oy pusulası bulundu söylentileri de anlamsız. Ne işe yarayacak yüzlerce oy pusulası. Sandık başında zaten onlarca adam var. O kadar adamın içinde mükerrer pusula ne işe yarayacak, nasıl kullanılacak? Torbalar yolda değiştirilse sayım zaptının bir örneği herkesin elinde var. Önce torbalar gidecek sonra itiraz edilecek denilse bir önceki sayımın yüze yüz tersine kimseyi ikna edemezsin. Hem bu işi kaç tane sandıkta yapabileceksin?
...
Ben 82 Anayasası oylamasında dahi hile yapılmadığını düşünüyorum. Millet hayır verdi sandıktan evet çıktı, yüzde 70'i evet dedi ama yüzde 92 yaptılar işi yok. Millet zaten teşneydi... Sonradan darbe anayasası demelerine takılmayın. Hile yok. Ama tek yönlü propaganda, hayır deme ihtimali olanlara mahalle baskısı vardı. Hayır derseniz, siperde bekleyen düşman çıkar ve sizi ham yapar, yine sokaklar teröristlerin kontrolüne girer tehdidi vardı. Bizde her seçimde sandığın yanında bir düşman olur. Genelde düşman vatana kasteder. "Mevzubahis vatansa gerisi teferruattır" vecizesi(!)ne yazılı olmayan anayasa hükmü muamelesi yaptıkları için düşmanla tehdit, düşmana bulanmış propagandalar seçmen iradesine müdahale sayılmaz. Önce düşmanı kovacağız sonra irademizin derdine düşeceğiz.